Trybunał haski rozpoczął wstępne przesłuchania w sprawie zbrodni Bemby

• demokratyczna republika kongo
• jean-pierre bemba
• konflikt w kongo
• miedzynarodowy trybunał karny
• republika środkowoafrykańska

Międzynarodowy Trybunał Karny rozpoczął w poniedziałek wstępne posiedzenie w sprawie przeciwko Jean-Pierrowi Bembie - byłemu wiceprezydentowi DR Kongo i jednemu z kluczowych graczy podczas tamtejszej wojny domowej. Prokuratura Trybunału postawiła Bembie zarzuty popełnienia zbrodni wojennych (5 przypadków) i zbrodni przeciwko ludzkości (3 przypadki) -  m.in. mordów, tortur, gwałtów i grabieży. Przez najbliższe cztery dni sędziowie Trybunału haskiego będą teraz przesłuchiwać świadków i badać dowody w jego sprawie. Po zapoznaniu się z nimi w ciągu 60 dni podejmą decyzję czy rozpocząć proces kongijskiego eks-wiceprezydenta.

W latach 1998-2003 Jean-Pierre Bemba stał na czele Ruchu Wyzwolenia Konga (Mouvement de Libération du Congo - MLC), prougandyjskiej milicji będącej jedną z najważniejszych stron toczącej się wówczas w Kongu krwawej wojny domowej. Bemba zapisał w tej historii krwawą kartę – jego bojownicy terroryzowali wschodnie prowincje Konga, dopuszczając się mordów, kanibalizmu, gwałtów, tortur i porwań.

Na podstawie kończącego konflikt porozumienia pokojowego z 2003 r. Bemba został zaprzysiężony na wiceprezydenta (jednego z czterech) tymczasowego rządu DR Kongo. Rychło stał się jedną z najpotężniejszych (i najbogatszych) osób w państwie. W 2006 roku Bemba wystartował w pierwszych od 50 lat wyborach prezydenckich w DR Kongo, lecz w drugiej turze wyborów został pokonany przez urzędującego prezydenta, Josepha Kabilę. Odtąd jego potęga stopniowo chyliła się ku upadkowi. Gdy odmówił rozbrojenia swej prywatnej armii został oskarżony o zdradę i wiosną 2007 r. udał się na emigrację do Europy.

Międzynarodowy Trybunał Karny nie będzie jednak sądził Bemby za zbrodnie popełnione w Kongo, lecz w Republice Środkowoafrykańskiej. W 2002 roku MLC udzielił bowiem wsparcia prezydentowi tego kraju – Ange-Felixowi Patassému - w trwającej tam wojnie domowej. Obrońcy praw człowieka oskarżają bojowników MLC o dokonanie wówczas okrutnych aktów przemocy przeciwko setkom osób podejrzanych o sympatyzowanie z rebeliantami. MTK postawił Bembie zarzuty popełnienia zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości – m.in. mordów, tortur, gwałtów i grabieży.

W 2003 roku Patassé w wyniku przewrotu został pozbawiony władzy. Jego następca zwrócił się do MTK o postawienie Bemby w stan oskarżenia.

Bemba broni się jednak, że wysłane na pomoc Patassému oddziału zostały wyjęte spod jego kontroli zaraz po przekroczeniu granicy. Jego adwokaci argumentują też, że oskarżenia mają charakter polityczny, a ich celem jest ostateczne wykluczenie Bemby z kongijskiego życia politycznego.

Bemba od początku lipca jest przetrzymywany w podległym Trybunałowi areszcie śledczym w Scheveningen na przedmieściach Hagi. Uwięziony był już jednak od 24 maja, gdy na podstawie wydanego przez MTK nakazu aresztowania belgijska policja zatrzymała go na przedmieściach Brukseli.

Na podstawie: iol.co.za, news.bbc.co.uk, news24.com