Parlament Serbii ratyfikował porozumienia z UE i Rosją
Większością głosów przeszła we wtorek (9.9) w serbskim parlamencie ratyfikacja Porozumienia o Stabilizacji i Stowaryszeniu (SAA), które Belgrad i Bruksela podpisały wiosną br. Przyjęcie dokumentu oznacza formalny początek procesu integracji europejskiej Serbii. Parlament ratyfikował również porozumienie gazowo-naftowe z Rosją.
Za przyjęciem Porozumienia odpowiedziało się 140 posłów w liczącym 250 foteli parlamencie Serbii (Skupsztinie). Podczas głosowania na sali obecnych było 168 parlamentarzystów, gdyż posłowie opozycyjnej Serbskiej Partii Radykalnej (SRS) oraz bloku Demokratyczna Partia Serbii-Nowa Serbia (DSS-NS) opuścili obrady. Obydwa ugrupowania sprzeciwiły się ratyfikacji porozumienia z UE. Za ratyfikacją opowiedziały się wszystkie stronnictwa koalicyjnego rządu Mirko Cvetkovića - blok "O Europejską Serbię" (ZES) i lewicowa koalicja Socjalistycznej Partii Serbii, Partii Zjednoczonych Emerytów Serbii oraz Jednej Serbii (SPS-PUPS-JS), a także pozostający poza rządem klub parlamentarny Partii Liberalno-Demokratycznej.
Pewnym zaskoczeniem była nieobecność na sali obrad posłów nowego klubu parlamentarnego "Naprzód Serbio" ("Napred Srbijo"), utworzonego wczoraj (8.9) przez byłego przewodniczącego krajowych struktur Serbskiej Partii Radykalnej (SRS) Tomislava Nikolića oraz ośmiu dysydentów z tego ugrupowania. Nikolić opuścił klub radykałów po dymisji ze stanowiska, spowodowanej niezgodą formalnego szefa partii, przebywającego w więzieniu Międzynarodowego Trybunału ds. Zbrodni Wojennych w b. Jugosławii (ICTY) w Hadze Vojislava Šešelja na ratyfikację porozumienia z UE, którą Nikolić uzgodnił w ubiegłym tygodniu z koalicją rządzącą. Po jego dymisji, serbscy radykałowie wycofali się z zamiaru poparcia ratyfikacji Porozumienia o Stabilizacji i Stowarzyszeniu. Powszechnie oczekiwano, iż nowy klub parlamentarny poprze przyjęcie dokumentu.
Ratyfikacja Porozumienia oznacza, że Serbia uzyskała status państwa stowarzyszonego z UE i Belgrad może rozpocząć ubiegać się o finansową pomoc przedakcesyjną z Brukseli. W ubiegłym tygodniu, podczas wizyty serbskich liderów w Brukseli przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso zasugerował, że już w przyszłym roku Serbia może otrzymać status państwa-kandydata do UE. Pełna realizacja wszystkich uprawnień związanych z Porozumieniem o Stabilizacji i Stowarzyszeniu nastąpi po pozytywnym werdykcie ze strony Trybunału w Hadze, który czeka na przekazanie międzynarodowemu wymiarowi sprawiedliwości Serbów oskarżonych o popełnienie zbrodni wojennych podczas konfliktów towarzyszących rozpadowi Jugosławii w latach 90. W chwili obecnej, po ujęciu byłego prezydenta bośniackich Serbów Radovana Karadžića, na liście poszukiwanych znajdują się odpowiedzialny za masakrę w Srebrenicy generał Ratko Mladić oraz jeden z przywódców Serbów w Krajinie (obecnie we wschodniej Chorwacji) Goran Hadžić.
Na dzisiejszym (9.9) głosowaniu serbski parlament ratyfikował również porozumienie o współpracy naftowo-gazowej z Rosją. Za ratyfikacją głosowało 214 posłów, a przeciwko 22. Podpisane w lutym br. przez ówczesnego premiera Serbii Vojislava Koštunicę i ówczesnego wicepremiera Rosji Dimitrija Miedwiediewa porozumienie zakłada, że Serbia znajdzie się na trasie magistrali gazowej "South Stream", biegnącej z rejonu Morza Czarnego przez Grecję i Bałkany do Europy Zachodniej. Dzięki temu, Serbowie będą otrzymywać ponad 10 mld metrów sześciennych gazu rocznie. Na tranzycie gazu do krajów trzecich Belgrad może zarabiać ponad 200 mln dolarów rocznie. Porozumienie zawarto na okres 30 lat z możliwością dowolnego przedłużenia. Dzięki porozumieniu, rosyjski "Gazprom" zakupi 51 proc. wartości państwowego koncernu Naftowy Przemysł Serbii (NIS) za ponad 400 mln dolarów i zobowiązany będzie do zainwestowania w Serbii 500 mln euro do 2012 roku.
Na podstawie: rts.co.yu, tanjug.co.yu, gov.yu
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
