Rwanda/ Proces pokojowy w regionie Wielkich Jezior

• burundi
• demokratyczna republika kongo
• rwanda

W Kigali - stolicy Rwandy rozpoczęła się dziś dwudniowa konferencja ministrów z 11 państw afrykańskich. Jest to pierwsza konferencja z zaplanowanej serii spotkań mających na celu implementacje postanowień podpisanej 20 listopada zeszłego roku deklaracji z Dar es Salam. Przewiduje ona podjęcie szeregu działań w celu zaprowadzenia pokoju, stabilności i demokracji w regionie Wielkich Jezior - od 1994 roku pogrążonym w permanentnym chaosie i konfliktach.

Deklarację z Dar es Salam podpisało pod auspicjami ONZ i Unii Afrykańskiej piętnaście afrykańskich państw oraz przywódcy trzech państw regionu – Rwandy, Burundi i Demokratycznej Republiki Kongo. Przewiduje ona podjecie szeregu działań w celu zaprowadzenia pokoju w regionie Wielkich Jezior oraz umocnienia tam zasad demokracji, praw człowieka i wymuszenie przestrzegania na walczących stronach reguł prawa wojennego. Jako inne cele wymienia się również walkę z biedą, odbudowę zniszczonych konfliktami gospodarek (poprzez rozwój sektora prywatnego i przyciąganie zagranicznych inwestycji) i struktur państwowych.

Temu celowi mają służyć podobne do dzisiejszej konferencje ministrów wyspecjalizowanych. Ostatecznym uwieńczeniem procesu ma być podpisanie jeszcze w tym roku w Kenii regionalnego paktu bezpieczeństwa, stabilności i rozwoju.

Kryzys w regionie Wielkich Jezior trwa od 1994 r. gdy w Rwandzie członkowie plemienia Hutu wymordowali ok. 800 tys. członków mniejszościowego plemienia Tutsi. Sprawcy ludobójstwa przegrali jednak wojnę domową o władzę w Rwandzie. Setki tysięcy Hutu, w tym w dużej części byli żołnierze armii oraz członkowie paramilitarnych bojówek „Interahamwe” schronili się na obszarze wschodnich prowincji Demokratycznej Republiki Kongo. Mimo klęski nie zaprzestali walki i dokonywali wypadów na terytorium rządzonej przez Tutsich Rwandy. Spowodowało to zachwianie kruchej równowagi w tym regionie - dwukrotną inwazję wojsk rwandyjskich na Demokratyczną Republikę Kongo, wybuch wojny domowej w tym państwie, wieloletni konflikt z udziałem wielu państw ościennych.
Obok tego blisko 11 lat toczyła się wojna domowa pomiędzy Tutsi a Hutu w Burundii, która zaczęła wygasać dopiero po podpisaniu porozumienia pokojowego w 2003 r.
Region WielkichJezior stał się w ten sposób swoistym „Jądrem ciemności” – obszarem kompletnego chaosu i wyniszczającej walki wszystkich ze wszystkimi. Z powodu walk, głodu i chorób miliony ludzi poniosły śmierć. Do dziś znaczne obszary Demokratyczne Republiki Konga pozostają de facto poza kontrolą rządu. Należy dodać, że region ten mógłby dobrze prosperować biorąc pod uwagę jego olbrzymie bogactwa naturalne.

za „Mail&Guardian”