Polska/ Lech Kaczyński odwiedza Litwę
Prezydent Lech Kaczyński rozpoczął w poniedziałek 4 września oficjalną dwudniową wizytą na Litwie. Weźmie udział w uroczystościach związanych z 15. rocznicą wznowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Litwą, a z prezydentem Valdasem Adamkusem ma rozmawiać m.in. o polityce wobec regionu, współpracy energetycznej oraz sytuacji na Ukrainie i Białorusi.
Polska uznała niepodległość Litwy 26 sierpnia 1991 roku, zaś stosunki dyplomatyczne między obu państwami zostały nawiązane (wznowione) 5 września 1991 roku. W obchodach 15. rocznicy wznowienia stosunków dyplomatycznych wezmą udział również marszałkowie Sejmu i Senatu - Marek Jurek i Bogdan Borusewicz, minister spraw zagranicznych Anna Fotyga, szef MON Radosław Sikorski, a także parlamentarzyści oraz ludzie kultury i nauki, którzy w ciągu 15 lat zasłużyli się dla rozwoju stosunków polsko-litewskich.
Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta odpowiedzialny za sprawy międzynarodowe Andrzej Krawczyk przypomniał, że uroczystości z okazji 10-lecia stosunków polsko-litewskich odbyły się pięć lat temu w Warszawie. „Teraz gospodarzem uroczystości są Litwini, którzy chcą nadać temu wydarzeniu bardzo uroczystą oprawę. Ma to pokazać strategiczny charakter stosunków między naszymi krajami” - zaznaczył.
Krawczyk zapewnił, że w rozmowach ze stroną litewską politycy polscy poruszą problemy, z jakimi spotyka się nasza mniejszość na Litwie (pisownia polskich nazwisk, szkolnictwo polskie). Prezydent ma się spotkać z przedstawicielami Polaków mieszkających na Litwie. Według danych Federacji Organizacji Kresowych mniejszość polska mieszkająca w okolicach Wilna liczy około 300 tysięcy osób.
Kolejnym tematem rozmów będą warunki działania rafinerii w Możejkach. PKN Orlen podpisał pod koniec maja z Jukosem umowę kupna 53,7 proc. akcji Możejek za 1,492 miliarda dolarów, a na podstawie umowy z rządem Litwy płocki koncern ma kupić od niego dodatkowe 30,66 proc. akcji litewskiej rafinerii. Wskutek wycieku ropy z rurociągu "Przyjaźń-I" na odcinku między Briańskiem w Rosji a Nowopołockiem na Białorusi, od 29 lipca przerwano jednak dostawy surowca do rafinerii w Możejkach. Rafineria ratuje się importem ropy przez terminal portowy w Butyndze. Niektórzy litewscy analitycy i politycy uważają, że w ten sposób Moskwa usiłuje wywrzeć presję na Litwę i przeszkodzić PKN Orlen w przejęciu litewskiej rafinerii.
Polski prezydent będzie też rozmawiał z Adamkusem o dokończeniu budowy międzynarodowych połączeń komunikacyjnych: drogi szybkiego ruchu Via Baltica i linii kolejowej Rail Baltica, które mają połączyć kraje bałtyckie, przez Polskę, z Europą Zachodnią. „W Polsce jesteśmy trochę między młotem i kowadłem, bo z jednej strony mamy naciski strony litewskiej w sprawie budowy Via Baltica, z drugiej strony protesty w obronie Doliny Rospudy. Trzeba znaleźć zdrowy kompromis między dwiema racjami” - powiedział Krawczyk.
Lech Kaczyński będzie też rozmawiał z Adamkusem o stosunkach litewsko-rosyjskich i polsko-rosyjskich oraz o przygotowaniach do szczytu NATO, który odbędzie się pod koniec listopada w Rydze.
Na podst. gazeta.pl, prezydent.pl, rzeczpospolita.pl