Wybory parlamentarne w Republice Czeskiej

• czechy
• wybory

Wyniki przeprowadzonego miesiąc wcześniej sondażu STEM (Centrum Badań Empirycznych) nie różnią się wiele od obecnych. Poparcie dla socjaldemokratów utrzymuje się na podobnym poziomie, niewielki spadek zanotowała zaś druga największa partia – ODS. Mimo zmiany lidera nie udało jej się w kwietniu zdobyć nowych głosów. Komunistyczna Partia Czech i Moraw także traci swój elektorat.

Kampania w Czechach nabiera tępa przed majowymi wyborami. W kwietniu można było zauważyć dwie tendencje – coraz większa rola Internetu i portali społecznościowych w celu pozyskania wyborców, a także coraz większa aktywność młodego elektoratu, który nie są jest przychylny przodującej obecnie partii socjaldemokratycznej.

Źródło : STEM, 16.04.2010
ČSSD – Czeska Partia Socjaldemokratyczna
ODS – Obywatelska Partia Demoratyczna
KSČM – Komunistyczna Partia Czech i Moraw
VV – Publiczne Sprawy
KDU- ČSL - Unia Chrześcijańskich Demokratów – Czechosłowacka Partia Ludowa
SZ – Zieloni

Wydarzenia polityczne

Petr Nečas nowym liderem ODS

Mirek Topolanek, były premier oraz szef ODS  12.04 oficjalnie ogłosił swoją rezygnację z funkcji lidera partii obywatelskich demokratów . Na nowego przewodniczącego wybrany został dotychczasowy wice-szef partii – Petr Nečas. Opinie na jego temat są podzielone. Lider opozycyjnej partii ČSSD Jiří Paroubek stwierdził, że powierzenie szefostwa Nečasowi nie zmieni oblicza partii. Nieco inne zdanie ma były minister spraw zagranicznych i lider centrowej partii TOP 09 Karel Schwarzenberg, który wierzy że ten „ceniony i porządny” polityk zdoła skonsolidować środowisko ODS. Przez analityków określany jest jako bardziej doświadczony, niż jego kontrkandydat na to stanowisko poseł David Vodrazka. W przeciwieństwie do Topolanka, Nečas nie dzieli opinii publicznej, nie ma na koncie skandali politycznych ani obyczajowych, jest więc nadzieją na rozpoczęcie merytorycznej kampanii wyborczej. Zmiany personalne w ODS mogą także zmienić położenie partii prawicowych w zbliżających się wyborach do niższej izby parlamentu, gdyż nie wyklucza się skonsolidowania sił prawicowych, które, mimo wygranej socjaldemokratów, mogłyby zyskać większość w sejmie.

Partia Publiczne Sprawy rozpoczyna intensywną kampanię

Nowa centrowa partia Sprawy Publiczne (VV) rozpoczęła ofensywną kampanię pod hasłami walki z politycznymi dinozaurami oraz korupcją. Ugrupowanie żąda zmian w najwyższych kręgach partyjnych i pozbycia się najstarszych stażem liderów. Szef partii, były dziennikarz Radek John podkreślił, że jego partia nie podejmie żadnej współpracy ani z socjaldemokratami, ani z ODS, ponieważ ich kierownictwo jest zdyskredytowane. Partia atakuje także rząd za brak działań w kwestii przyjęcia euro, impas reformy zdrowia oraz brak strategii anty-korupcyjnej. John liczy na 10 procentowe poparcie. Sondaże oscylują w granicach 8-9 proc.

Afera z socjaldemokratami w tle

Sponsor ČSSD i przyjaciel Paroubka, Tomas Melich, współpracował z komunistyczną służbą bezpieczeństwa w międzynarodowych transakcjach handlu bronią  - tak wynika z dokumentów zgromadzonych w Instytucie Studiów nad Reżimami. Kilka lat temu Melich udzielił wsparcia finansowego socjaldemokratom w wysokości  13 mln koron. Sam przyznał, że handlował bronią, lecz jedynie do użytku sportowego i kolekcjonerskiego. Ostro zareagował lider ČSSD Jiří Paroubek oskarżając Instytut o powoływanie się na niewiarygodne źródła, a także o działanie na niekorzyść kampanii politycznej jego partii.
Jednak wielka koalicja?

Czeski dziennik Mlada fronta Dnes spekuluje, iż najbardziej prawdopodobnym scenariuszem powyborczym jest ‘wielka koalicja’ dwóch konkurujących ze sobą partii – ČSSD i ODS. Jako dowód gazeta podaje wyniki sondaży, wg których ten wariant  jest jedyną szansą na stworzenie stabilnego rządu, ponieważ zwycięstwo socjaldemokratów zapewni rząd większościowy tylko w przypadku aliansu z komunistami, do czego jednak nie będzie chciał dopuścić prezydent Vaclav Klaus. Mimo spekulacji na temat koalicji ODS i ČSSD politycy obu partii są podzieleni i mają wzajemne zastrzeżenia w kwestiach personalnych.

Pierwsza debata telewizyjna

Czeska telewizja publiczna wyemitowała 11 kwietnia pojedynek obu liderów dwóch najsilniejszych partii.  Debata oceniana jest jako wyrównana, lecz niczym nie zaskakująca. Paroubek, lider socjaldemokratów, podczas debaty zmienił swój wizerunek, stal się mnie arogancki, ale pozostał nadal konfrontacyjny. Nečasa określono zaś jako „umiarkowanego, rzetelnego”. Dla lidera ODS i jego partii była to okazja do pozyskania głosów konserwatywnych wyborców, którzy wahają się między obywatelskimi demokratami i „TOPką”, czyli centrową TOP 09.

Antylewicowy spot Petra Zelenki

Niemałe zamieszanie wprowadził także do kampanii krótki materiał filmowy „Przekonaj babcię”, mający wyraźnie antylewicowy charakter. Dwoje młodych aktorów z jednej strony zachęca w nim do uczestnictwa w wyborach, z drugiej zaś przypomina czasy totalitarnego reżimu i ostrzega przed głosowaniem na komunistów oraz socjaldemokratów, posługując się przy tym parodią wymierzoną w osoby starsze, które są głównym elektoratem komunistów. Video zostało wyreżyserowane przez Petra Zelenkę. Wzorem był materiał Sarah Silverman’s „The Great Schlep”, który w humorystyczny sposób nakłaniał młodych wyborców pochodzenia żydowskiego, aby przekonali swoich dziadków do głosowania na Baracka Obamę. Ten zaledwie cztero minutowy film wywołał skrajne reakcje i podzielił opinię publiczną w Czechach.

Najważniejsze postaci kampanii

Petr Nečas – (ur. 19.11.1964) w Uherské Hradiště, ukończył studia z dziedziny fizyki na Uniwersytecie J. E. Purkyně w Brnie. W 1988 roku uzyskał doktorat. Następnie pracował jako naukowiec w Tesla Rožnov . Karierę polityczną rozpoczął w 1991 wstępując do Obywatelskiej Partii Demokratycznej, zaś rok później został przewodniczącym regionalnej rady oraz posłem z ramienia ODS. Od czerwca 1992 był członkiem Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Republiki Czeskiej, której działalność koncentrowała się na głównie na kwestiach NATO oraz obronności. Kolejną funkcją było stanowisko wiceministra obrony. Do 1998 pełnił wiele funkcji związanych  z obszarem obrony i bezpieczeństwa. Następnie rozwinęła się jego kariera wewnątrz partii. W 1999 został wybrany na wiceprzewodniczącego ODS, którym był aż do odejścia lidera Mirka Topolanka . Przejął jego rolę w kwietniu tego roku. W pierwszym i drugim rządzie Topolanka pełnił funkcję ministra pracy i spraw społecznych. Jest kandydatem na premiera partii ODS - drugiego najbardziej liczącego się ugrupowania na czeskiej scenie politycznej.