Nowy Rok 2021: Orędzia głów państw
Choć rok 2020 upłynął w większości pod znakiem pandemii koronawirusa, co stało się motywem przewodnim przemówień głów państw wygłoszonych z okazji Nowego 2021 Roku, nie możemy zapomnieć, że był to także rok białoruskiego przebudzenia narodowego. Zapraszamy do lektury wybranych przez redakcję Portalu Spraw Zagranicznych orędzi światowych liderów.
Białoruś: dwa orędzia w roku „przebudzenia”
Pełniący de facto urząd prezydenta Białorusi Aleksandr Łukaszenka w swoim orędziu noworocznym powiedział, że rok 2020 zmusił Białorusinów do szukania odpowiedzi na odwieczne pytania: "Kim jesteśmy?", "Co będzie z nami i naszymi dziećmi?", "Dokąd zmierzamy?", "Czego chcemy?".
"Dzięki ogromemu wysiłku państwa wytrzymaliśmy i nie zostawiliśmy naszych dzieci bez przyszłości. Potrzebowaliśmy tego roku, żeby zrozumieć kto jest kim, żeby faktycznie ocenić co dostrzec i zrozumieć co zostało zrobione (...) nasze przemiany – to przemyślana ewolucja", powiedział.
Wśród osiągnięć 2020 roku Łukaszenko wymienił to, że Białoruś "stała się państwem atomowym”, produkcję samochodów oraz rakiet. Nadto, Łukaszenka podkreślił zachowanie bezpieczeństwa aprowizacyjnego: "Podczas gdy w bogatych państwach ludzie stali w kilometrowych kolejkach za kawałkiem chleba, nasi chłopi zabezpieczyli Białoruś pod względem potrzeb żywnościowych”.
Łukaszenką żadnego razu nie użył słowa "koronawirus" lub "Covid", ale podreślił, że lekarze pokazali swój profesjonalizm w walkach z "ciężkimi chorobami". Całe orędzie zostało wygłoszone w języku rosyjkim.
Natomiast orędzie noworoczne wybranej w demokratycznych wyborach prezydent Białorusi Swietłany Cichanouskiej było poświęcone walce narodu białoruskiego z reżimem Łukaszenki w 2020 roku.
"Wiele zmieniło się w tym roku, ale główna zmiana – to my sami. 2020 stał się rokiem kiedy Białorusini zjednoczyli się" - powiedziała Cichanouska. Wokół zjednoczenia narodu było pobudowane jej orędzie – mówiła o zjednoczeniu lekarzy w pomocy przy walce o każde życie, o zjednoczeniu podczas wyborów prezydenckich i na póżniejszych wiecach i marszach wolności w obronie wyników wyborów prezydenckich.
Cichanouska wspomniała też o ofiarach reżimu – o Romanie Bondarence, Mikicie Kriucowie, Konstantinie Szyszmakowu, Hennadzije Szutowie, Aliaksandrze Wichoru, Aliaksandrze Tarajchowskim.
Na końcu Cichanouska opisała Białoruś jako jeden wspólny dom dla wszystkich Białorusinów. "Dom – to miejsce, w którym kochają i doceniają każdego – tych, którzy chcą zmian i tych, którzy jeszcze mają wątpliwości. To miejsce spotkania i porozumienia. (...) W Nowym Roku będziemy mieszkali razem w naszym wspólnym domu – w wolnej Białorusi" - powiedziała Swietłana Cichanouska. Całe orędzie było wygłoszone w języku białoruskim.
Polska: czas wyrzeczeń, czas nadziei
W noworocznym orędziu prezydent Duda podkreślił, że mijający rok był rokiem „wyrzeczeń, dramatów i cierpienia” wywołanych przez światową pandemię koronawirusa. Prezydent RP wskazywał, że rok 2020 wymagał od wszystkich Polaków przeformułowania naszego dotychczasowego życia, dziękując nie tylko pracownikom służby zdrowia, ale także nauczycielom, którzy musieli odnaleźć się w realiach pracy zdalnej z uczniami.
Prezydent Duda podziękował także za zaufanie jakim obdarzyli go Polacy w wyborach prezydenckich, które miały miejsce w minionym roku: „Rok 2020 był wyjątkowy także ze względu na wybory prezydenckie. Choć przeprowadzenie ich w sposób bezpieczny nie było proste, udało się to zrobić. Ponad 20 milionów obywateli poszło do urn, wiedząc, że każdy głos ma znaczenie. Chcę dzisiaj za to raz jeszcze podziękować wszystkim moim Rodakom, niezależnie od tego, na kogo Państwo głosowali. Rekordowa frekwencja daje silny demokratyczny mandat. To także dowód stabilności i dojrzałości naszej polskiej demokracji”.
Ważnym punktem orędzia prezydenta RP było podkreślenie nadziei jaką niesie za sobą Narodowy Program Szczepień przeciwko COVID-19: „Dziś jesteśmy gotowi do przeprowadzenia programu szczepień na masową skalę. W ostatnich tygodniach rozmawiałem na ten temat z wieloma ekspertami, lekarzami i naukowcami. Zgodnie podkreślają, że szczepionka jest skuteczna i bezpieczna. Apelują, żeby skorzystać z tej wielkiej szansy. Przyłączam się do tych apeli. Sam oczywiście także wezmę udział w Narodowym Programie Szczepień”.
Prezydent wspomniał też o możliwości powrotu do normalności: „Nowy 2021 rok będzie czasem stopniowego powrotu do normalnego życia. Nadzieję daje nam Narodowy Program Szczepień. Ufamy, że szczepionka pozwoli uporać się z pandemią i pomoże nam wrócić do normalności”.
Niemcy: koniec pewnej epoki
W swoim 16. już przesłaniu noworocznymjako kanclerz Republiki Federalnej Niemiec, Angela Merkel stwierdziła, że stawienie czoła pandemii:„było i jest politycznym, społecznym i gospodarczym wyzwaniem stulecia”. Ostrzegała, że ten sytuacja może potrwać do 2021 roku. Dodała, że w dalszym ciągu jest wdzięczna za to, w jak bardzo zdyscyplinowany sposób przeważająca większość ludzi nosi maski ochronne i stara się zachować dystans społeczny, potępiła zaś ostro próby bagatelizowania zagrożeń wynikających z pandemii.
Według kanclerz nadzieję należy pokładać w trwającej akcji szczepień – najpierw osób starszych, potem personelu medycznego na oddziałach intensywnej terapii. Wyraziła także wdzięczność dla wszystkich tych, którzy pracowali ponad swoje siły – służbie zdrowia, żołnierzom, pracownikom transportu publicznego, poczty i sklepów.
Na koniec przemówienia, Angela Merkel dodała osobistą wiadomość. Poinformowała, że nie wystartuje już więcej w wyborach do Bundestagu we wrześniu 2021 roku.
Francja: „Nowy model” narodu
W czwartek prezydent Francji Emmanuel Macron wygłosił noworoczne orędzie do narodu. Prezydent w swoim przemówieniu uderzył w optymistyczne tony w związku z rozpoczynającym się rokiem 2021 i wielokrotnie wzywał Francuzów by nie tracili nadziei: „Nadzieja pozostaje, nadzieja jest wieczna”.
Macron zapewnił, że do wiosny 2021 roku wyłoni się „nowy model” narodu a Francja będzie wyjdzie z epidemii silniejsza. Prezydent również wymienił w swoim przemówieniu przykłady zachowań obywateli, którzy poprzez swoje poświęcenie i oddanie służbie narodu ograniczali niszczycielską moc wirusa, wskazał iż to historyczne wyzwanie niszczące ogromną część francuskiej narracji ujawniło również solidarność i odporność narodu. Głowa państwa francuskiego również zapewniła, iż szczepienia będą dostępne dla wszystkich, a powolna realizacja programu szczepień wynika z faktu, iż urzędnicy starają się przekonać sceptyków do zaszczepienia się.
Macron nawiązał również do Brexitu i powiedział, że Wielka Brytania pozostanie "naszym przyjacielem i sojusznikiem" po tym, jak Brytyjczycy formalnie opuścili Unię Europejską z minionego roku.
Hiszpania: Konstytucja ponad wszystko
Jak co roku w Hiszpanii król Filip VI przywitał nadejście okresu świątecznego wigilijnym orędziem do narodu. Głowa państwa przyznała, że obecna sytuacja jest „poważna”, a wirus zmienił praktycznie wszystkie aspekty życia w Hiszpanii przynosząc ogromne społeczne cierpienie, smutek i strach. Król mimo to wierzy w zdolność hiszpańskiego społeczeństwa do przezwyciężenia tej sytuacji i „stawienia czoła przyszłości z determinacją i bezpieczeństwem” za najskuteczniejsze narzędzie uznając indywidualną odpowiedzialność każdego obywatela. Filip VI wspomniał wszystkich zmarłych z powodu epidemii, podziękował wszystkim walczącym z epidemią i poprosił Hiszpanów o życzliwość dla wszystkich członków społeczeństwa, w szczególności dla tych, którzy nie mogą obchodzić świąt z bliskimi.
Monarcha również odniósł się do potrzeby obrony konstytucji odzwierciedlającej sposób rozumienia życia przez Hiszpanów – podkreślił, że zasady są ponad wszystkimi wątpliwościami i powiązaniami o charakterze osobistym czy rodzinnym. W ten sposób niebezpośrednio odniósł się do swojego ojca Jana Karola I, który jak się okazało w ostatnich latach był uwikłany w liczne finansowe skandale.
Włochy: Unijny Fundusz odbudowy ratunkiem dla włoskiej gospodarki
Zupełnie inne od francuskiego przywódcy było noworoczne orędzie prezydenta Włoch. W swoim przemówieniu sylwestrowym do narodu Sergio Mattarella podkreślił, iż zaszczepienie się przeciwko COVID-19 jest obowiązkiem każdego obywatela: „W obliczu tak bardzo zaraźliwej choroby, która powoduje tak wiele zgonów, trzeba chronić własne zdrowie i obowiązkiem jest chronić zdrowie innych - członków rodziny, przyjaciół, współpracowników”. „Zaszczepię się tak szybko, jak to możliwe” - powiedział - „po kategoriach, które ze względu na większe ryzyko muszą mieć pierwszeństwo.”
Kontynuując temat szczepionek prezydent dodał, iż to nauka daje ludziom najsilniejszą broń do walki z epidemią i tylko ona pozwala pokonać ignorancję i uprzedzenia. Prezydent również odniósł się w swoim przemówieniu do kwestii ekonomicznych, w szczególności do europejskiego funduszu odbudowy wskazując, iż może on pomóc przezwyciężyć strukturalne słabości włoskiej gospodarki.
Prezydent podkreślił, iż należy zmienić to trzeba zmienić we włoskim społeczeństwie i odważnie wrócić do aktywnej europejskiej polityki Włoch. Prezydent również zapowiedział, że to jest jego ostatni rok na stanowisku prezydenta – swoją funkcję sprawuje od roku 2015 i pozostanie nim do pierwszych miesięcy 2022 r.
Mattarella przemawiał z maską z Loggia alla Vetrata - pałacu na Kwirynale, w którym Prezydent Włoch spotyka się z innymi głowami państw.
Ukraina: umocnienie przyjaźni z Polską i Turcją
Orędzie noworoczne prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełeńskiego odbyło się w formie rozmowy z dziećmi, które siedziały w jednym z gabinetów prezydenckich. Ważnym punktem orędzia Zełeńskiego była niewypowiedziana wprost, ale zrozumiała z kontekstu ocena polityki zagranicznej. Podczas słów Zełeńskiego na ekranie były pokazane jego spotkania międzynarodowe. "Z niektórymi umocniliśmy naszą przyjaźń (na ekranie spotkania Zełeńskiego z Andrzejem Dudą i Recepem Erdoganem), z innymi staliśmy się strategicznymi partnerami (na ekranie spotkania ukraińskiego prezydenta z książe Wilhemem i Borysem Johnsonem), z kimś chciano nas skłócić, ale to się nie udało (na ekranie flaga USA, Joe Biden i Donald Trump), byli też tacy, którzy wspierali nas zawsze (spotkania Zełeńskiego z Macronem, Merkel i Trudeau).
Oczywiście Zełeński wspomniał o Covid-19, porównując ukraińskich lekarzy, ratowników, kierowców ambulansów i pracowników służby zdrowia do superbohaterów.
Oprócz tego, Zełeński wymienił kilka osiągnięć władzy ukraińskiej w 2020 roku: nowe drogi, budownictwo szpitali, mostów, zwiększenie budżetu na wojsko i politykę obronną, wyzwolenie ukraińskich jeńców, 158 dni zawieszenia broni w Donbasie.
Zełeński podkreślił również swoje dążenie do powrotu integralności terytorialnej Ukrainy: "Nie chce mówić na ulicy Bankowej w Kijowie, że na Ukrainie nastąpi pokój. Chcę powiedzieć na ulicy Artema w Doniecku, że pokój na Ukrainie już nastąpił. I napisać "Krym – to Ukraina" nie w Internecie, a na piasku plaży w Jałcie. Na ukrańskim piasku, ukraińskiej plaży, ukraińskiej Jałty". Po tych słowach Zełeński krótko zwrócił się do mieszkańców okupowanych terytorii w języku rosyjskim.
Federacja Rosyjska: Rok przeżyty „z godnością”
Władimir Putin w orędziu noworocznym podkreślił, że mijający rok był trudny. Jak jednak podkreślił rosyjski prezydent: Rosjanom udało się go przeżyć z godnością.
Indywidualne życzenia prezydent Putin skierował do weteranów, gdyż w 2020 roku Federacja Rosyjska obchodziła 75. rocznicę zwycięstwa Związku Sowieckiego w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej.
Nie zabrakło również odniesienia do pandemii i walki z koronawirusem. Putin wspomniał dzięki komu ludzie gromadzący się w domach czekający na nadejście Nowego Roku mogą go swobodnie przeżywać - m.in. personelowi służb ratunkowych, czy żołnierzom.
Na koniec złożył krótkie życzenia i podziękował wszystkim za bycie razem, gdyż dzięki temu Federacja Rosyjska staje się jedną wielką rodziną.
Stany Zjednoczone Ameryki: Walka z wirusem, kryzysem gospodarczym i klimatycznym
Donald Trump w swoim orędziu noworocznym mówił o osiągnięciach swojej administracji przez ostatnie 4 lata jako o „historycznych zwycięstwach”. Co więcej ustępujący prezydent stwierdził, że „najlepsze jeszcze przed nami” oraz „musimy pamiętać o tym, co zostało zrobione”.
Prezydent-elekt Joe Biden patrzył w przyszłość mówiąc o perspektywach spełnienia swoich wyborczych obietnic. Zadeklarował, że w swoich pierwszych 100 dniach swojej prezydentury zwróci szczególną uwagę na sytuację z wirusem SARS-CoV-2, gospodarkę oraz kryzys klimatyczny. W jego przemowie nie zabrakło również pochlebnych słów skierowanych w kierunku pracowników służby zdrowia, którzy walczą na pierwszej linii frontu.
Joe Biden zaapelował także o szybszą dystrybucję szczepionek przeciw koronawirusowi oraz zachęcał do jej przyjęcia.
Mołdawia: Nowa prezydent dziękuje za zaufanie
Nowa prezydent Mołdawii Maia Sandu, która objęła swoje stanowisko dopiero 24 grudnia 2020 roku, w swoim orędziu noworocznym skupiła się głównie na kwestii walki z koronawirusem.
"Nawet w najtrudniejszych warunkach, naród Mołdawii pokazał solidarność i wytrwałość. Jestem dumna z bycia częścią tego narodu. (...) wciąż musimy być odpowiedzialni. Nosić maseczki, unikać masowych zgromadzeń ludzi, zmniejszać liczbę podróży. Będziemy chronić nasze zdrowie. Ludzkość zwycięży nad tym wirusem. Mołdawia przeżyje te trudności i z dumą z nich wyjdzie".
Maia Sandu podziękowała również narodowi za zaufanie w wyborach prezydenckich.
"Od tej pory będziemy kontynuowali tą drogę razem. Jestem dumna za Was, drodzy Mołdawiane i dziękuję Wam za zaufanie. Będę pracowała codziennie dla Was. Dlatego żeby nasz kraj, Republika Mołdawii była miejscem, w którym chce się mieszkać".
Orędzie noworoczne prezydent Mołdawii zostało wygłoszone w dwóch językach – w większości po mołdawsku, ale częściowo także w języku rosyjskim.
Opracował: Zespół redakcyjny Portalu Spraw Zagranicznych