Cypr/ Komunista Christofias wygrał wybory prezydenckie
Demetris Christofias wygrał w niedzielę (24.02) wybory prezydenckie na Cyprze. Jego główną obietnicą wyborczą było doprowadzenie do zjednoczenia i trwałego pokoju pomiędzy Grekami ze wschodniej i Turkami z północnej części wyspy.
Wyniki wyborów prezydenckich ogłoszone w niedzielę wieczorem przypisują Christofiasowi 53,36 proc. oddanych głosów, czyniąc go pierwszym w historii Cypru prezydentem- komunistą, akceptującym jednak gospodarkę rynkową. Jego konserwatywny rywal- Ioannis Kassoulides zdobył 46,6 proc. głosów.
Zarówno Christofias jak i Kassoulides za swoje największe wyzwanie, a zarazem główny cel uznali zjednoczenie podzielonego pomiędzy Greków i Turków Cypru. W swojej mowie po wieczornym ogłoszeniu wyników Kassoulides zapewnił, że pomimo porażki będzie wspierał nowowybranego prezydenta w jego wysiłkach w tej kwestii.
Christofias ze swojej strony obiecał współpracę z pokonanym rywalem, w celu rozwiązania najważniejszych problemów wyspy. „Jutro zaczyna się nowy dzień(...) Od jutra zjednoczymy swoje siły na rzecz reunifikacji naszego kraju”- powiedział nowy prezydent.
Przywódca cypryjskich Turków, Mehmet Ali Talat, zatelefonował do Christofiasa w niedzielę (24.02) w celu złożenia gratulacji i wyrażenia nadziei na rychłe spotkanie. Christofianis skomentował rozmowę jako dająca nadzieję na „owocną współpracę”.
W poniedziałek (25.02) Komisja Europejska wezwała nowego prezydenta Cypru do „wykorzystania szansy” i podjęcia niezwłocznej współpracy nad wynegocjowaniem pod auspicjami ONZ satysfakcjonującego wszystkie strony rozwiązania konliktu na wyspie.
Brytyjska kolonia Cypru w 1960 roku uzyskała niepodległość. Napięcia między grecką większością a turecką mniejszością w 1963 roku doprowadziły do wybuchu walk w Nikozji. Próba opanowania całej wyspy przez Greków w 1974 roku doprowadziła do interwencji wojskowej Turcji i opanowania ponad 1/3 wyspy. W 1983 roku turecka część wyspy proklamowała niepodległość jako Turecka Republika Cypru Północnego, uznana jedynie przez Turcję. Cypryjscy Grecy odrzucili w referendum z 2004 plan reunifikacji wyspy przygotowany przez ONZ i wkrótce potem dołączyli do Unii jako podzielona wyspa, a UE uznała grecki rząd z południa Cypru jako oficjalny. Prawo unijne obowiązuje tylko w części kontrolowanej przez rząd, w części tureckiej jest zawieszone. Natomiast każdy Cypryjczyk pochodzenia tureckiego mogący udowodnić swoje prawo do uzyskania obywatelstwa Republiki Cypru ma prawa obywatela UE. Podział wyspy jest jedna z głównych przeszkód w tureckich ambicjach przystapienia do UE, jak również główną osią sporu pomiędzy Grecją i Turcją.
Na podstawie: bbc.co.uk, iht.com, ft.com
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
