Konferencja bałkańskich dowódców wojskowych
W Belgradzie obradowała we wtorek (9.6) konferencja szefów Sztabów Generalnych wojsk krajów Półwyspu Bałkańskiego. Dowódzcy zgodzili się, że z uwagi na nierozwiązany spór dotyczący przyszłości Kosowa, stan bezpieczeństwa całego regionu wciąż nie jest w pełni ustabilizowany.
Na belgradzki szczyt przybyli szefowie Sztabów Generalnych Albanii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Czarnogóry Grecji, Macedonii, Rumunii oraz Turcji. Rolę gospodarza pełnił szef serbskiego MON Dragan Šutanovac oraz stojący na czele serbskiej armii generał Miloje Miletić. W spotkaniu nie uczestniczyli przedstawiciele wojsk chorwackich.
Otwierający konferencję szef serbskiego Sztabu Generalnego ocenił, że w ostatnim czasie ryzyko klasycznego konfliktu zbrojnego na Bałkanach znacznie zmniejszyło się w porównaniu z okresem minionej dekady, ale jednocześnie w całym regionie wzrosło zagrożenie terroryzmem, zorganizowaną przestępczością, lokalnymi konfliktami na tele etnicznym i religijnym, nielegalnymi migracjami i handlem ludźmi, przemytem narkotyków oraz materiałów rozszczepialnych, a także możliwość wystąpienia katastrof ekologicznych. Tendencje te pokazują konieczność wzmocnienia współpracy bałkańskich armii, w szczególności w dziedzinie działań prewencyjnych. Występujący na konferencji dowódcy innych bałkańskich armii podkreślali, że brak politycznego konsensusu pomiędzy Belgradem a Prisztiną w sprawie niepodległości Kosowa może być wciąż jednym ze słabych punktów regionalnego systemu bezpieczeństwa.
Gen. Miloje Miletić zwrócił uwagę, że pogłębiająca się integracja krajów Europy Południowo-Wschodniej wymaga zwiększenia "dialogu, partnerstwa i wspólnych przedsięwzięć na rzecz umocnienia bezpieczeństwa". Serbski dowódca dodał, iż zorganizowanie konferencji szefów Sztabów Generalnych w Belgradzie jest wynikiem zaufania, które kraje regionu żywią do Serbii. Z kolei minister obrony Dragan Šutanovac zauważył, iż największym gwarantem trwałego bezpieczeństwa Bałkanów jest integracja europejska.
W belgradzkim szczycie w charakterze obserwatora uczestniczył także szef Komitetu Wojskowego Unii Europejskiej (EUMC), francuski generał Henri Bentégeat. Pięć z krajów, których szefowie Sztabów Generalnych byli obecni na konferencji, pozostaje członkami NATO (Albania, Bułgaria, Grecja, Rumunia i Turcja). Szczyt w stolicy Serbii jest już trzecim tego typu spotkaniem na przestrzeni ostatnich 3 lat, a poprzednie konferencje odbyły się w greckich Salonikach i tureckiej Antalyi.
Szczyt zbiegł się z gorącą dyskusją serbskich polityków po majowej wizycie wiceprezydenta USA Joe Bidena w Belgradzie. Podczas oficjalnego spotkania z serbskim prezydentem Borisem Tadićem, Biden stwierdził, że jednym z celów polityki zagranicznej USA jest integracja Serbii z NATO. Tymczasem w grudniu 2007 roku serbski parlament w specjalnej deklaracji ogłosił neutralność wojskową kraju w stosunku do wszystkich europejskich paktów militarnych, co jednoznacznie uznano za zamrożenie procesu integracji tego kraju z Paktem Północnoatlantyckim. Ugrupowania serbskiej opozycji i publicyści oskarżyli władze, że nie odcięły się od twierdzeń Bidena i przygotowują "pełzającą integrację" Serbii z NATO. W dniu belgradzkiej konferencji minęła także 10 rocznica podpisania tzw. porozumienia wojskowo-technicznego w Kumanovie, które zakończyło ponad trzymiesięczną operację militarną sił Paktu Północnoatlantyckiego przeciwko ówczesnej Federalnej Republice Jugosławii. W jej wyniku zginęło od kilkuset do kilku tysięcy mieszkańców kraju, a serbskie wojska i siły bezpieczeństwa zmuszone zostały do wycofania się z terytorium Kosowa. Do dzisiaj większość Serbów opowiada się przeciwko integracji z NATO.
Na podstawie: rts.rs, tanjug.rs, politika.rs
Na zdjęciu: obrady konferencji szefów Sztabów Generalnych wojsk bałkańskich, Belgrad 9 czerwca 2009 za: mod.gov.rs
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
