Zniewolony umysł z rewizytą - relacja z konferencji

• prof. david ost
• prof. stanisław szuszkiewicz
• prof. unni wikan
• prof. zdzisław krasnodębski
• willa decjusza
• zniewolony umysł z rewizytą

11-12 października 2007 roku w Willi Decjusza w Krakowie miała miejsce Międzynarodowa Konferencja o przyszłości Europy. Okazała się ona niezwykle pasjonującym forum dialogu, a poziom dyskusji, zarówno między ekspertami, jak i widzami, przekroczył z pewnością oczekiwania organizatorów.

 

Konferencję otworzył wykład Johna Ralston Saula, kanadyjskiego pisarza i eseisty, zajmującego się m.in. naturą obywatelstwa i dobra publicznego. Następnie, w debacie poświęconej zagadnieniom lewicy i postmodernizmu, eksperci prof. David Ost, a także prof. Zdzisław Krasnodębski zastanawiali się nad tym, czy „Marksa można ocalić?”.

Za osiągnięcia w dziedzinie pokojowego współistnienia i współdziałania społeczeństw, religii i kultur, przyznano już po raz czwarty Nagrody im. Sergio Vieira de Mello, byłego Wysokiego Komisarza ONZ do spraw Praw Człowieka, który w 2003 roku zginął w zamachu bombowym w Iraku. Laureatem nagrody w kategorii Osoba została Maryna Hulia, organizatorka wielu wystaw propagujących kulturę rosyjską, białoruską i ukraińską, a w kategorii Organizacja Pozarządowa – Stowarzyszenie Magurycz, zajmujące się ochroną sztuki sepulklarnej na terenie Europy Środkowo-Wschodniej.

Pierwszy dzień konferencji zakończyło otwarcie wystawy – Czesław Miłosz „Zniewolony Umysł”.

W drugim dniu konferencji odbyły się trzy debaty z udziałem ekspertów z Norwegii, Wielkiej Brytanii, Węgier i Ukrainy. W debacie zatytułowanej „Mówiąc do ściany – o intelektualnym apartheidzie w Europie” wziął udział prof. Stanisław Szuszkiewicz (w 1991 roku razem z Borysem Jelcynem i Leonidem Krawczukiem podpisał umowę białowieską rozwiązującą ZSRR), który przedstawił sytuację białoruskich intelektualistów, niemających ze względu na brak wolnych mediów w reżimie Łukaszenki, dostępu do prawdziwych źródeł informacji.

Najwięcej zainteresowania wzbudziła debata poświęcona wielokulturowości, a szczególnie wystąpienie prof. Unni Wikan z Uniwersytetu w Oslo, która mocno zaznaczyła, że „nie można respektować kultury, która sama w sobie nie respektuje praw człowieka” oraz że „jednostki nie mogą być poświęcone na ołtarzu zbiorowości”, co było wstępem do krytyki multikulturalizmu. Za lepszą alternatywę we współczesnych społeczeństwach, w których jak zaznaczono ciągle istnieją „zniewolone umysły”, uznano pluralizm.

W ostatniej z debat konferencji dyskutowano głównie o Unii Europejskiej – jej ewentualnym powiększeniu oraz roli zarówno w skali Europy, jak i całego świata. Panel ten można by streścić pytaniem dr Les Levidowa z Uniwersytetu Otwartego w Londynie: „dlaczego europejska integracja jest teraz problemem, a nie rozwiązaniem?”.