Uzbekistan/ Zakończyła się kadencja prezydenta Karimowa
Zgodnie z uzbeckim prawem 22 stycznia br. zakończyła się druga kadencja prezydenta Islama Karimowa. Termin wyborów jest jednak wyznaczony dopiero na grudzień. Organy państwowe nie wypowiadają się na temat zaistniałej sytuacji, dlatego trudno określić obecny status prawny Karimowa.
Ostatnie wybory na urząd prezydenta odbyły się w 2000 roku, jednak w wyniku referendum sprzed pięciu lat, wydłużono kadencję do siedmiu lat. Przedłużony okres urzędowania prezydenta miał zakończyć się właśnie 22 stycznia 2007 roku. Konstytucja przewiduje termin wyborów na pierwszą niedzielę ostatniej dekady grudnia roku, w którym wygaśnie mandat prezydenta. Oznacza to, iż wybory powinny odbyć się 23 grudnia 2007 roku.
Natomiast art. 8 ustawy "O wyborach prezydenta Republiki Uzbekistanu" mówi - Początek kampanii wyborczej na prezydent republiki jest ogłaszany przez Centralną Komisję Wyborczą w środkach masowego przekazu nie później, niż na 3 miesiące przed końcem kadencji urzędującego prezydenta. Skoro Komisja nie poinformowała o początku kampanii 3 miesiące temu, można domniemywać, że 22 stycznia nie został przez władze uznany za koniec pełnienia urzędu przez Karimowa.
Stanowisko w sprawie zajęła prezes Szachida Jakub, członek Komitetu Ocalenia Uzbekistanu. Sytuację określa jako „konstytucyjny i prawny pat […] Od 22 stycznia każdy dekret prezydenta, czy ustawa rządowa będą bezprawne, prezydent utracił legitymizację swojego urzędu. […] Do 23 grudnia, kiedy rzekomo mają odbyć się wybory prezydenckie Karimow i jego gabinet będą działać bezprawnie, można będzie podważyć konstytucyjność każdej decyzji władz” – ocenia Szachida Jakub.
Prezes Trybunału Konstytucyjnego, Baktijor Mirobobojew twierdzi, że sytuacja jest klarowna i bez wątpienia władza prezydencka nadal będzie posiadać odpowiednie umocowanie prawne.
Z kolei Ulrich Karpen, profesor prawa na Uniwersytecie w Hamburgu, czołowy twórca doktryny w dziedzinie prawa międzynarodowego, uważa, iż od 23 stycznia, zgodnie z uzbecką konstytucją, Islam Karimow powinien być uznawany za pełniącego obowiązki prezydenta. Profesor podkreśla również bezprecedensowość zaistniałej sytuacji, kiedy kadencja prezydenta upłynęła w styczniu, a wybory zostaną przeprowadzone dopiero w grudniu.
***
Islam Karimow w latach 1983-1986 był ministrem finansów i wicepremierem Uzbeckiej SRR. W 1989 został pierwszym sekretarzem KC Komunistycznej Partii Uzbekistanu, a 24 marca 1990 Przewodniczącym Rady Najwyższej Uzbeckiej SRR. 31 sierpnia 1990 Uzbekistan proklamował niepodległość, a 29 grudnia tego samego roku Karimow wygrał wybory prezydenckie.
Wspólna platforma dyskusyjna Ukrainy, Gruzji i Mołdawii
