Afganistan: 10 lat wojny
Rozpoczynając atak na Afganistan dziesięć lat temu jako odpowiedź za zamachy na WTC i Pentagon wspólnota międzynarodowa stawiała sobie dwa cele: wyparcie talibów oraz przekształcenie ustroju i społeczeństwa Afganistanu na wzór demokracji zachodnich. Po dziesięciu latach operacji należy jasno stwierdzić, iż oba wyzwania nie zostały zrealizowane.
Konferencja w Bonn była próbą odpowiedzi na pytanie jak będzie wyglądał Afganistan po 2014 r., gdy większość wojsk NATO zakończy swoją misję. W naszym Raporcie Miesiąca analizujemy problemy Afganistanu zarówno z perspektywy poszczególnych państw, jak wojna wpłynęła na ich sytuację wewnętrzną, politykę zagraniczną oraz dostosowanie armii do prowadzenia wojen w XXI wieku. Przyglądamy się także jak pod wpływem operacji w Afganistanie zmieniło się samo NATO. Całość komentuje dr Marcin A. Piotrowski z PISMu. Zapraszamy do lektury i słuchania!
Oczekiwania wobec konferencji w Bonn
Na początku grudnia w niemieckim mieście Bonn odbędzie się konferencja dotycząca przyszłości Afganistanu, zwłaszcza po roku 2014, kiedy to planowane jest wycofanie się wojsk NATO i całkowite przekazanie władzy nad krajem w ręce afgańskiego rządu. Czego możemy się spodziewać po tej konferencji?
Sytuacja pieniężna w Afganistanie
Po obaleniu reżimu Talibów, na przełomie na początku 2002 roku, w Afganistanie rozpoczął się trudny proces odbudowy kraju po wielu latach wojen i walk. Jednym z elementów tego procesu było uporządkowanie sytuacji monetarnej, gdyż bez stabilnego pieniądza rozwój gospodarczy jest niezwykle utrudniony. Doświadczenia Afganistanu w zakresie prowadzenia polityki pieniężnej były w ciągu minionej dekady specyficzne i przez to warte bliższego omówienia.
Jak zmieniło się NATO przez interwencję w Afganistanie?
Trwająca od 2001 roku interwencja w Afganistanie jest pierwszym, wciąż nie zamkniętym rozdziałem Wojny z Terroryzmem. W sierpniu 2003 roku, dowództwo nad Międzynarodowymi Siłami Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF) przejął Sojusz Północnoatlantycki. Dziesiąta rocznica rozpoczęcia interwencji jest dobrym momentem, by przeanalizować, w jaki sposób wojna w Afganistanie zmieniła NATO i w jakim kierunku skierowała transformację Sojuszu.
Francuzi zdecydowani na opuszczenie Afganistanu
Zgodnie z zapowiedzią prezydenta Nicolasa Sarkozy’ego, Francja rozpoczyna wycofywanie swoich żołnierzy z prowincji Kapisa. Jest to pierwszy etap zakończenia misji w Afganistanie, które jest przewidziane na 2014 rok. Władze stoją na stanowisku, że działania te są uzgodnione z kalendarzem koalicji i nie są podyktowane partykularnym interesem Paryża.
Zaangażowanie Czech, Słowacji oraz Węgier w Afganistanie
Wydarzenia z 11 września 2001 roku stały się katalizatorem zmian w Sojuszu Północnoatlantyckim. Członkowie NATO powołali się na artykuł 5 Traktatu Waszyngtońskiego, mówiący o obronie zbiorowej. Akceptując, iż atak przeprowadzony przez podmiot niebędący państwem można uznać za „napaść zbrojną” w rozumieniu Traktatu Waszyngtońskiego, członkowie NATO poszerzyli znaczenie zbiorowej samoobrony poza tradycyjny zakres oznaczający reagowanie na zbrojną inwazję. Pakt Północnoatlantycki przeszedł od geograficznego do funkcjonalnego rozumienia bezpieczeństwa. Zaowocowało to militarną koncepcją obrony przed terroryzmem, a podczas szczytu NATO w Pradze przyjęto Plan Działań Partnerstwa na rzecz Walki z Terroryzmem.
Afganistan 10 lat później: polski udział w misji stabilizacyjnej
Polska uczestniczy w operacji w Afganistanie od 2002 roku. Przez ten czas zmieniała się skala i rodzaj naszego zaangażowania. W tym okresie zmieniło się także Wojsko Polskie – można zaryzykować stwierdzenie, iż doświadczenia misji w Afganistanie, obok udziału w operacji stabilizacyjnej w Iraku stały się głównym czynnikiem sprawczym reform w polskiej armii.
Słoń w Kabulu: kandydaci GOP o wojnie w Afganistanie
Listopad w republikańskiej kampanii wyborczej był miesiącem debat dotyczących polityki zagranicznej – temat trudny, gdyż ubiegający się o reelekcję Barack Obama na tym polu ma kilka sukcesów. Dwie debaty pokazały, że w partii republikańskiej o Afganistanie mówi się bardzo ostrożnie i bez konkretnych wizji na przyszłość.
Niemieckie zaangażowanie w Afganistanie po 2001 r.
Niemieckie związki z Afganistanem opierają się na długoletniej tradycji odnoszącej się głównie do stosunków gospodarczych oraz kształcenia na niemieckich szkołach wyższych elity afgańskich urzędników. Oficjalne nawiązanie stosunków dyplomatycznych nastąpiło już w 1919 r. i od początku były one przez obie strony oceniane pozytywnie. Obecnie w RFN mieszka ok. 90.000 osób pochodzących z tego państwa, co stanowi jeden z wyznaczników zachowania międzynarodowego Niemiec wobec Afganistanu.
10 lat wojny w Afganistanie: wywiad z dr. Marcinem A. Piotrowskim, PISM
Relacje Rosja - państwa bałtyckie w kontekście konfliktu na Ukrainie
