John Kerry z wizytą na Sri Lance
W sobotę (02.05) sekretarz stanu USA John Kerry przyleciał na Sri Lankę, by spotkać się z prezydentem Mathripalem Siriseną i premierem Ranilem Wickremesinghem celem odnowienia więzi i nawiązaniem współpracy lankijskiego rządu z ONZ w sprawie zbrodni wojennych. Była to pierwsza wizyta po 10 latach przerwy.
Po wizycie zapowiedziano coroczne spotkania przedstawicieli obu rządów w celu zacieśnienia stosunków. Ponadto Stany Zjednoczone zdecydowały się natychmiast wysłać bezstronnych ekspertów oferujących nowemu rządowi doradztwo na polu gospodarczym, handlowym i inwestycyjnym. Podczas wizyty na Sri Lance Kerry nawiązał również do potrzeby pojednania po trwającym przez dekady konflikcie syngalesko-tamilskim, mówiąc że jest ono potrzebne, aby zaleczyć rany zadane przez czas wojny. Wezwał on także rząd w Kolombo do uwolnienia wszystkich pozostałych więźniów politycznych i pełnej współpracy z organizacjami międzynarodowymi w celu zbadania spraw osób uznanych za zaginione. Zapewnił przy tym, że Stany Zjednoczone nie starają się mieszać w wewnętrzne sprawy Sri Lanki i nie chcą też ingerować w proces wewnętrznego pojednania.
Sekretarz stanu powiedział też, że widzi ogromny postęp w tworzeniu bardziej odpowiedzialnego rządu, m.in. dzięki wprowadzeniu nowelizacji w konstytucji zmniejszającej uprawnienia prezydenta i przywróceniu niezależności organom, takim jak policja czy wymiar sprawiedliwości.
Ostatnia wizyta przedstawiciela USA (Colina Powella) na Sri Lance miała miejsce na początku 2005 r., tuż po tsunami na Oceanie Indyjskim. Lata przerwy w kontaktach USA-Sri Lanka to wynik napięć między Waszyngtonem i byłym prezydentem Mahindą Rajapaksą. Podczas rządów Rajapaksy stawiano mu zarzuty łamania praw człowieka, a także dopuszczania się zbrodni wojennych podczas konfliktu z tamilskimi separatystami, zrzeszonymi w organizacji Tamilskie Tygrysy. Konflikt syngalesko-tamilski zakończył się po 37 latach w 2009 r., pochłaniając ok. 100 tys. ofiar. Rok później sekretarz generalny ONZ Ban Ki-moon powołał 3-osobowy doradczy panel ekspertów mający zbadać możliwe pogwałcenia prawa międzynarodowego w tym okresie, co spotkało się ze sprzeciwem rządu, a ostatecznie doprowadziło do zamknięcia biura ONZ w Kolombo. Decyzję usprawiedliwiono protestami uniemożliwiającymi jego normalne funkcjonowanie. W niedzielę sekretarz stanu spotkał się również z Rajavarothayamem Sampanthanem, stojącym na czele tamilskiej partii politycznej.
Nowy rząd z Siriseną na czele, wyłoniony 9 stycznia 2015 r., odnowił kontakty międzynarodowe i wynegocjował z ONZ opóźnienie raportu o zbrodniach wojennych do września. Obecnie oczekuje się ustalenia terminu wizyty na Sri Lance sekretarza generalnego ONZ – Ban Ki-moona.
Na poziomie strategicznym dobre stosunki ze Sri Lanką są istotne dla USA. Wynika to z jej położenia na trasie morskiej pomiędzy węzłami produkcyjnymi i handlowymi Azji Wschodniej oraz rosnącymi rynkami konsumenckimi w Afryce i na Bliskim Wschodzie. Ponadto Sri Lanki posiada dużo bardziej chłonny rynek z większą siłą nabywczą niż pozostałe państwa w regionie. Obecnie niewiększymi inwestorami na wyspie są Chiny, z którymi znacznie zacieśniono stosunki za rządów Rajapaksy.
Źródła: Reuters, Yahoo, Channel News Asia