Iran/ Raport IISS: Iran napędza wyścig nuklearny na Bliskim Wschodzie

• iaea
• iran
• izrael
• libia
• program atomowy
• syraia
• teheran
• teherean
• waszyngton

Międzynarodowy Instytut Studiów Strategicznych (IISS) opublikował w środę (21.05) raport oceniający wpływ irańskiego programu atomowego na politykę państw regionu. Ambicje Teheranu spowodowały, że 12 państw regionu chce rozpocząć prace nad programem nuklearnym.

„Jeżeli program nuklearny Teheranu pozostanie bez kontroli, trzeba zwrócić szczególną uwagę na to, że może on doprowadzić do rozprzestrzenienia energii atomowej wśród sąsiadów Iranu”, mówi raport. Raport został przygotowany przez renomowany brytyjski ośrodek analityczny zajmujący się sprawami międzynarodowymi. Eksperci z IISS przyjęli, że Iran dąży do produkcji broni jądrowej. Iran może teoretycznie wyprodukować niezbędną ilość uranu do skonstruowania bomby już w 2009 roku. Budzi to obawy państw regionu, które tak jak Egipt, Arabia Saudyjska obawiają się wzrostu wpływów Teheranu. Postawa Iranu, który dąży wbrew rezolucjom Rady Bezpieczeństwa ONZ, do pozyskania technologii atomowej spotyka się ze sprzeciwem Waszyngtonu, który nie wyklucza użycia siły, i państw zachodnich.

Autorzy raportu, którzy pracowali pod przewodnictwem Johna Chapmana, podkreślają, że w okresie od lutego 2006 roku do stycznia 2007 dwanaście państw arabskich i Turcja zadeklarowało zainteresowanie programem atomowym. Wraz z Izraelem, który posiada już technologię nuklearna – są to wszystkie państwa Bliskiego Wschodu. Przyczyną tego, według IISS, są znaczące postępy w irańskim programie atomowym – rozpoczęcie wzbogacania uranu. Zagrożenie Iranem, który posiada broń atomową, jest realne – jak oceniają analitycy –ale nie nagłe. Raport zauważa, ze występują znaczące opóźnienia spowodowane problemami zarówno technicznymi jak i finansowymi.

Zjednoczone Emiraty Arabskie i Libia podpisały już porozumienia koordynujące rozwój programów atomowych z Francją. Bahrajn ze Stanami Zjednoczonymi. Turcja, Maroko i Egipt chcą mieć reaktory w przeciągu 10 lat. Jemen we wrześniu ogłosił przetarg o wartości 15 miliardów dolarów na budowę elektrowni, dla firm amerykańskich, został on jednak odwołany z powodu rażącej korupcji. Zaś Algieria, Jordania i Syria chcą po prostu kupić technologie atomową. Stany Zjednoczone i Izrael uważają, że Syria współpracuje z Koreą Północna. We wrześniu ubiegłego roku izraelskie samoloty dokonały ataku na syryjskie instalacje, jak uważa amerykański wywiad są one uderzająco podobne do północnokoreańskich.

Raport podkreśla, że większość krajów jest jeszcze odległa od budowy pierwszego reaktora. Ocenia, że większość krajów posiądzie technologie atomowa nie wcześniej niż za 10 do 15 lat. Wszystkie państwa regionu deklarują, że energia atmowa ma służyć wyłącznie celom cywilnym - w zgodzie z traktatem o nieproliferacji broni atomowej z 1968 roku. Stroną tego traktatu nie jest jednak Izrael, który nie potwierdza i nie zaprzecza temu, że posiada broń atomową.

Na podstawie: afp.com, ap.com, guardian.co.uk