UE/ Kosowo protektoratem Unii Europejskiej?
W związku z planowaną na niedzielę (17.02) deklaracją niepodległości przez Kosowo, UE planuje wysłać na ten obszar specjalną cywilno-policyjną misję, której zadaniem będzie wzmocnienie procesu stabilizacji regionu i zwiększenie jego bezpieczeństwa. Zdaniem niektórych analityków, może to znacząco ograniczyć samodzielność miejscowych władz i uczynić z Kosowa unijny "protektorat".
Najpóźniej w poniedziałek (18.02) Unia wyśle do Kosowa liczącą 1800 osób grupę operacyjną, składającą się z policjantów, sędziów i prokuratorów, której zadaniem będzie czuwanie nad przestrzeganiem demokratycznych standardów w okresie przemian niepodległościowych. Przeprowadzeniu operacji od początku przeciwne są Serbia i Rosja, a także wielu niezależnych obserwatorów.
Zdaniem Geralda Knausa, przewodniczącego Inicjatywy Stabilności Europejskiej (ESI), unijna misja jest od początku skazana na niepowodzenie. "Ślepe wdrażanie planu Ahtisaariego wraz z jednoczesną obecnością misji UE w Kosowie, może przekształcić region w niesprawny protektorat Unii Europejskiej. Wpływy UE pozwolą jej ograniczać samodzielne decyzje władz lokalnych i lansować własne inicjatywy dot. rozwiązania wybranych kwestii. Misja może wręcz bronić jedynie tych wartości, które zgodne są z jej własnym, wąsko pojętym interesem i rozumieniem prawa", argumentował Gerald Knaus podczas konferencji organizowanej w poniedziałek (11.02) przez brukselskie Centre for European Policy Studies (CEPS).
Ponadto wątpliwości analityków budzi brak sprecyzowanej daty wygaśnięcia mandatu dla misji stabilizacyjnej UE w Kosowie. "Zarówno obecność misji UE, jak i przewidywane przez plan Ahtisaariego stworzenie specjalnej 300-400 osobowej grupy kontaktowej (International Civilian Office), sprawi że przyszłe Kosowo w żadnym wypadku nie będzie niepodległe. Wątpliwym jest natomiast aby ich długookresowa obecność miała jakikolwiek pozytywny wpływ na i tak już słabą gospodarkę obszaru", podkreślił Knaus.
"Unia pragnie być odpowiedzialna za przyszłość Kosowa, przyznaje sobie ogromne kompetencje wykonawcze i chce być autorytetem dla miejscowego społeczeństwa. Jej prawdziwym zadaniem będzie jednakże ochrona regionu przed przekształceniem w jedno z najbardziej odizolowanych miejsc na świecie", skonkludował swoją wypowiedź Gerald Knaus.
Procedura zadeklarowania niepodległości przez Kosowo będzie składała się z dwóch etapów. W niedzielę (17.02) popołudniu parlament Kosowa uchwali deklarację o swoim zamiarze proklamacji niepodległości. Następnie konieczne będzie przyjęcie ponad 30 ustaw oraz konstytucji. Procedura ta będzie oparta o plan sporządzony w zeszłym roku przez Specjalnego Wysłannika ONZ ds. Kosowa Martti Ahtisaariego. Według kosowskiego dziennika "Koha Ditore", po niedzielnym przyjęciu deklaracji niepodległości przez parlament, Premier Hashim Thaci wystąpi w mediach ze specjalnym przemówieniem. Po nim zorganizowany zostanie pokaz sztucznych ogni oraz koncert orkiestry filharmonii w Prisztinie, w repertuarze której znajdzie się m.in. "Oda do radości" Beethovena, oficjalny hymn Unii Europejskiej.
Na podstawie: europa.eu, euobserver.com, euractiv.com