Chorwacja i Serbia: dalsze kroki w procesie integracji europejskiej
- Adriano Remiddi
Drodzy przyjaciele, przebyliście długą drogę /My doskonale wiemy co teraz czujecie!
Takim przekazem w formie multimedialnej, nawiązującym do podobnych nie tak dawnych wydarzeń w Polsce, polska prezydencja przywitała 9 grudnia br. Chorwatów i Chorwację z okazji podpisania w Brukseli Traktatu Akcesyjnego UE.
Film promocyjny, zrealizowany z inicjatywy polskiego rządu, przedstawia kilkudziesięciu Polaków, którzy zdecydowali się wziąć udział w projekcie i przygotowali powitanie dla nowego członka Unii, w sposób może nieporadny ale szczery, co w zasadzie odzwierciedla obecną atmosferę w Unii Europejskiej.
W rzeczywistości, mimo że zadanie zostało wykonane a minimalne założenia polskiej prezydencji w odniesieniu do integracji Bałkanów Zachodnich z Unią zostały przez Donalda Tuska i jego współpracowników spełnione, wydaje się, że 9 grudnia zostanie z trudem zapamiętany jako ważny dzień w historii Europy, ponieważ podczas gdy Jadranka Kosor i Ivo Josipović składali swoje podpisy pod traktatem, niedaleko stamtąd, Nicolas Sarkozy i Angela Merkel decydowali o przyszłych (i raczej trudnych) losach Unii Europejskiej.
Atmosfera kryzysu niewątpliwie przyćmiła sukces Chorwacji, powodując wrażenie ‘szklanki, która jest w połowie pusta’, a nie odwrotnie, gdyż o ile Chorwacja osiągnęła duży postęp w przygotowaniach do członkowstwa, nadal pozostaje krajem podwyższonego ryzyka z uwagi na dług publiczny wynoszący 74% PKB, potrzebę przeprowadzenia dalszych reform strukturalnych oraz konieczność zwiększenia potencjału wzrostu i międzynarodowej konkurencyjności gospodarki.
W każdym razie, podpisanie traktatu akcesyjnego Chorwacji z UE stanowi, przynajmniej dla Chorwacji i polskiej prezydencji, historyczny krok, jak stwierdził podczas ceremonii podpisania traktatu Donald Tusk, podkreślając jednocześnie bezpośredni wpływ ewentualnego członkostwa Chorwacji w Unii na sytuację całego regionu Bałkanów Zachodnich. Premier zwrócił uwagę Chorwacji na potrzebę promowania w Europie Południowo-Wschodniej wartości Unii oraz zaakcentował oczekiwania względem Zagrzebia do kontynuowania odgrywania aktywnej roli na rzecz współpracy w regionie, stabilizacji Bałkanów Zachodnich oraz dobrych relacji sąsiedzkich.
W praktyce, proces integracji europejskiej na Bałkanach niebezpiecznie zwalnia, szczególnie w przypadku Serbii, która 9 grudnia br. spodziewała się otrzymać status kandydata. Oficjalna zmiana statusu została jednak odroczona w czasie z powodu trwającego sporu granicznego z Kosowem.
Odrzucenie wniosku Belgradu o status kraju kandydującego do członkostwa w UE nie było zaskoczeniem dla obserwatorów, ale prezydent Serbii Boris Tadić opisał zdarzenie jako nieoczekiwane, spowodowane przez weto Niemiec. Faktycznie, Serbia dokonała znacznego postępu jeśli chodzi o spełnianie kryteriów politycznych sformułowanych na szczycie Rady Europejskiej w Kopenhadze oraz zawartych w Umowie o Stabilizacji i Stowarzyszeniu, jednakże według postanowień ze szczytu Rady Europejskiej z 9 grudnia negocjacje z Serbią nie zostaną otwarte dopóki Komisja nie stwierdzi wystarczającego postępu kraju w relacjach z Kosowem. W celu uniknięcia impasu, Rada Europejska zaleciła jak najszybsze rozwiązanie kwestii dotyczącej sporu granicznego oraz oficjalnego uznania Prisztiny, co by umożliwiło przyjęcie wniosku przez Radę Europejską o status kandydata dla Serbii w lutym 2012 roku.
Proces integracji Bałkanów Zachodnich z UE przebiega z różnymi prędkościami. Pomyślne zakończenie negocjacji akcesyjnych z Chorwacją i jednoczesne odrzucenie wniosku Serbii o status kandydata jest tego silnym świadectwem a zarazem sygnałem ostrzegawczym dla Brukseli.
Na podstawie:
http://www.european-council.europa.eu/council-meetings
http://www.european-council.europa.eu/home-page/highlights/welcome-to-croatia!?lang=en
http://www.european-council.europa.eu/home-page/highlights/enlargement,-energy-and-external-affairs-at-the-summit?lang=en
http://www.balkaninsight.com/en/article/eu-conditions-serbian-candidacy-bid-on-kosovo-recognition
http://pl2011.eu/en/content/joining-eu-coming-home
http://www.thenews.pl/9/7/Artykul/80187,Croatia-signs-EU-treaty
Tłumaczenie: zespół Pulsu Polskiej Prezydencji