Vladislav Zubok: Nieudane Imperium

• _wschod24

Nieudane imperium. Związek Radziecki w czasie zimnej wojny, od Stalina do Gorbaczowa, najnowsza książka Vladislava Zuboka, rosyjskiego historyka od ponad dekady działającego w Stanach Zjednoczonych Ameryki, jest pionierskim opracowaniem w historiografii światowej, ze względu na przedstawienie okresu zimnej wojny z sowieckiego punktu widzenia. 

{mosimage}Książka niniejsza przedstawia motywy, które doprowadziły Związek Radziecki do zimnej wojny – globalnej konfrontacji ze Stanami Zjednoczonymi i ich sojusznikami. Otwarcie archiwów Rosji i innych krajów byłego bloku komunistycznego stwarza fascynujące możliwości w zakresie pisania o radzieckiej historii. Obfitość źródeł na temat polityki wewnętrznej oraz sytuacji społecznej i kulturalnej za dawną żelazną kurtyną jest zdumiewająca. (…) Dzięki wszystkim tym źródłom możliwe stało się pisanie o zimnej wojnie nie tylko jako o starciu wielkich mocarstw i gromadzeniu zapasów śmiercionośnej broni. Każda historia jest przede wszystkim historią ludzi i ich pobudek, nadziei, zbrodni, złudzeń i błędów. Radziecka zimna wojna miała liczne oblicza i wymiary – od Checkpoint Charlie w Berlinie po moskiewskie kuchnie, gdzie dysydenci rozprawiali o „komunizmie z ludzką twarzą”, od Politbiura na Kremlu po studenckie akademiki. Była to wojna nerwów i zasobów, przede wszystkim jednak była to wojna idei i wartości.
 

 

Najlepsza dostępna historia zimnej wojny przedstawiona z perspektywy radzieckiej. Dokonana przez Zuboka analiza jest czymś znacznie więcej niż przeglądem – opiera się bowiem na najnowszym dorobku badań historycznych. Korzysta on z ostatnio udostępnionych źródeł, a interpretacji ich dokonuje z niespotykaną błyskotliwością.

Fascynujące i nader wnikliwe studium powstania i upadku Związku Radzieckiego. Cenne źródło ułatwiające zrozumienie historii nie tylko Związku Radzieckiego, ale i w ogóle XX wieku.

Nowa wzorcowa praca o radzieckiej zimnej wojnie (...). Doskonałe połączenie tego, co starsze, z tym, co nowe, prezentujące zarówno syntetyczną interpretację radzieckiej polityki zagranicznej drugiej połowy XX wieku, jak i świeży, nowy materiał, który umożliwia ponowną konceptualizację czynników kształtujących tę politykę. (...) Książka ważna, wyjątkowa”.