Europejski plan pomocy dla Grecji - szczegóły
Unia Europejska nie pozostawiła Grecji samej sobie. 2 maja 2010 roku na specjalnym spotkaniu ministrów finansów strefy euro zapadła decyzja o udzieleniu Atenom pomocy w wysokości 110 mld euro. Decyzja ta została następnie przyjęta przez grecki parlament 6 maja, a 7 maja przez parlamenty francuski i niemiecki. Także Międzynarodowy Fundusz Walutowy potwierdził swój udział w pomocy dla Greków. Kto i co dokładnie obiecał? Co w zamian mają zrobić Ateny? Jakie cele mają zostać osiągnięte dzięki tej pomocy?
110 miliardów euro, które mają pomóc uzdrowić grecką gospodarkę, podzielonych zostało pomiędzy poszczególne państwa Wspólnoty i Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Te pierwsze zobowiązały się do wypłacenia 80 mld euro, pozostałe 30mld przekaże MFW. Najwięcej środków przekażą Grecji Niemcy, 22,4mld euro. Drugim płatnikiem będzie Francja z wkładem rzędu 16,8mld euro. Pozostałe państwa przekażą mniejszą ilość środków. Pożyczka oprocentowana będzie na ok. 5%, co oznacza mniej więcej połowę tego, czego wymagają inwestorzy rynkowi.
Na Grecję nałożony został szereg warunków, mających doprowadzić do uzdrowienia finansów tego państwa. Są to:
• Zmniejszenie deficytu budżetowego z 13,6% PKB w roku 2009 do 2,4% w roku 2014, wartość dla roku 2010 – 8,1%
• Oszczędności rzędu 40mld euro w przeciągu najbliższych 3 lat
• Zamrożenie i zmniejszenie pensji w sektorze publicznym, redukcja zatrudnienia w sektorze publicznym, stopniowa prywatyzacja państwowych zakładów
• Rezygnacja z 13. i 14. pensji w sektorze publicznym dla zarabiających powyżej 3tys euro/mies., zmniejszenie pozostałych dodatków o 8%,
• Rezygnacja z 13. i 14. emerytur dla otrzymujących powyżej 3tys. Euro/mies., pozostali otrzymają zredukowane dodatki, oparcie emerytury nie na ostatniej pensji, a na średnim wynagrodzeniu z całego okresu pracy, wydłużenie czasu pracy z 37 do 40 lat, średni wiek emerytalny podniesiony z 61 do 63 lat.
• Zwiększenie ilości pracowników, jaką można w ciągu miesiąca legalnie zwolnić z zakładu z 2% do 4%.
• Przesunięcie środków z tzw. „funduszu solidarności” dla najbiedniejszych Greków, obiecanych jeszcze przed wyborami
• Obcięcie o 500mln euro planów inwestycyjnych na ten rok
• Wzrost podstawowych stawek podatku VAT z 21 do 23% i z 10% do 11%
• Wzrost akcyzy na alkohol, wyroby tytoniowe i paliwa o 10%
• Jednorazowy podatek od dochodów plus dodatkowe regulacje w zakresie hazardu, ochrony środowiska i prawa własnościowego
• Zaostrzenie kontroli podatkowej i walka z szarą strefą
• Prognozowana jest recesja gospodarcza na poz. 4% w 2010r. i 2,6% w 2011, wzrost ma się pojawić w 2012r. – 1,2%
• Dług publiczny ma wzrastać do 2013 roku, osiągając w szczytowym momencie blisko 150% wartości PKB
Pierwsza transza pomocy, 20mld euro przekazana została greckiemu rządowi 18 maja. Składała się ona z 14,5mld przekazanych przez państwa strefy euro, przede wszystkim Niemcy i Francję, a także 5,5mld euro z MFW. Wypłata w tak szybkim terminie od podjęcia decyzji związana była z koniecznością zapobieżenia całkowitemu bankructwu Grecji, które groziło jej 19 maja w związku z upływem terminu wykupu 10-letnich obligacji. Bez tych pieniędzy Ateny nie byłyby w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań.
Ponadto 10 maja 2010 roku założony został specjalny fundusz mający na celu ratowanie państw eurozony zagrożonych finansowo. Fundusz ten dysponować będzie środkami o łącznej wartości 750mld euro z 3 źródeł. 440mld wykładać będą państwa członkowskie strefy, 60mld zapewniać będzie Komisja Europejska, a 250mld MFW.
Kalendarium stworzenia planu pomocowego dla Grecji
2 V 2010 – decyzja ministrów finansów
6 V 2010 – parlament Grecji uchwala nadzwyczajne środki do walki z kryzysem finansowym
7 V 2010 – spotkanie Rady Europejskiej ws. Grecji
7 V 2010 – Bundestag przyjął plan pomocowy
7 V 2010 – francuski Senat przyjął plan pomocowy
9 V 2010 – MFW akceptuje pomoc w wysokości 30mld euro (część 110mld)
10 V 2010 – powołanie specjalnego funduszu ratunkowego dla państw strefy euro o wartości 750 mld euro (440mld państwa strefy euro, 60mld UE, 250mld MFW)
10 V 2010 – Europejski Bank Centralny zapowiada, że będzie skupował śmieciowe obligacje państw strefy euro, jeśli zajdzie taka potrzeba – porzucenie przez EBC celu dławienia inflacji za wszelką cenę!
18 V 2010 – pierwsza transza kredytu dla Grecji – 20mld euro (14,5 UE, 5,5 – MFW)
19 V 2010 – Grecja spłaca swoje 10-letnie obligacje – 8,5mld euro
Udział w pomocy dla Grecji (w miliardach euro):
MFW – 30
Niemcy – 22,4
Francja – 16,8
Włochy – 14,8
Holandia – 4,7
Portugalia - 2
Finlandia – 1,6
Irlandia – 1,3
Słowacja – 0,8
Słowenia – 0,38
Luksemburg – 0,24
Malta – 0,03
Hiszpania, Belgia, Austria, Cypr – 14,95