Iran/ Nowe propozycje rozwiązania nuklearnego pata
Od kilku tygodni trwają negocjacje reprezentantów Unii Europejskiej, Rosji, Chin i Stanów Zjednoczonych z Teheranem na temat irańskiego programu nuklearnego. Obecnie, w stolicy Iranu przebywa szef rosyjskiej Narodowej Rady Bezpieczeństwa Igor Iwanow wraz z nową propozycją rozwiązania bliskowschodniego pata nuklearnego.
Główny punkt propozycji, które przedłoży Rosja, wciąż pozostaje bez zmian - Iran ma zaprzestać procesu wzbogacania uranu. Takie jest stanowisko wypracowane przez obradujące w Londynie państwa: Chiny, Francję, Rosję, Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię (stali członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ) oraz Niemcy (obok Wielkiej Brytanii i Francji, trzecie państwo negocjujące z Iranem w delegacji EU-3).
W zamian, Iwanow ma zaproponować pakiet technologicznych, handlowych i strategicznych korzyści, jakie Iran ma otrzymać ze strony międzynarodowej społeczności. Nieoficjalnie podaje się, iż możliwe jest zawarcie w pakiecie listy prawdopodobnych sankcji w razie dalszego stanowczego odrzucania ofert przez Teheran. Mają one dotyczyć przede wszystkim wprowadzenia wiz dla irańskich oficjeli, oraz szereg utrudnień handlowych.
Kompromisowe propozycje zawierają także ustępstwa w dziedzinie technologie nuklearnej. Mianowicie, w ofercie Iwanowa zaproponowano Iranowi pomoc przy produkcji reaktorów na lekką wodę, które nie wytwarzają odpadów plutonowych. Pozwoli to na produkcję energii jądrowej i jednocześnie uniemożliwi produkcję paliwa nuklearnego niezbędnego do produkcji broni nuklearnej. W pakiecie są także zawarte gwarancje bezpieczeństwa dla Iranu.
Komentujący sytuację Jack Straw, brytyjski minister spraw zagranicznych, potwierdził, że rozmowy pomiędzy zachodnimi partnerami miały wartościowy, konstruktywny charakter i sytuacja rozwija się w dobrym kierunku. Potwierdził to szef niemieckiego MSZ-tu Frank-Walter Steinmeier, podkreślając konieczność dalszej wspólnej pracy i dojścia do kompromisu.
Natomiast prezydent USA George Bush powiedział, że kwestia, czy na arenie międzynarodowej Iran będzie izolowany czy nie, jest obecnie wyłącznie w gestii Teheranu. Równocześnie Bush i Tony Blair, premier Wielkiej Brytanii, wypowiedzieli się o wielkim szacunku i podziwie dla irańskiej kultury, tradycji i historii. Zapewnili, że nie ma żadnego sporu pomiędzy Zachodem a irańskim narodem. Jedyny problem zaś, to rząd w Teheranie i jego postępowanie.
Chiny i Rosja, państwa posiadające prawo weta w RB ONZ, wciąż odmawiają poparcia dla ostrej rezolucji skierowanej przeciwko Iranowi, do której coraz bardziej skłaniają się niektóre kraje UE oraz USA. Wbrew sugestiom Izraela, wszystkie państwa podkreślają, iż wciąż będą podążać pokojowymi i dyplomatycznymi drogami w celu rozwiązania tej problematycznej kwestii.
Natomiast Iran wezwał Stany Zjednoczone do bezpośredniego włączenia się do rozmów negocjacyjnych. W podobnym tonie wyraża się część europejskich komentatorów, twierdząc że taki krok przyspieszyłby negocjacje. Delegacja USA nie bierze bezpośredniego udziału w pracach zespołu od niecałego miesiąca.
Na podst. Al Jazeera, Asian Times, BBC, CNN, The Guardian, International Herald Tribune, Middle East Online, iranmania.com, gulfnews.com