Białoruś i Turkmenistan pogłębiają współpracę
Bliskie partnerstwo energetyczne oraz wspólne inwestycje przemysłowe i infrastrukturalne to główne obszary współpracy, o jakich rozmawiali w Mińsku prezydenci Aleksandr Łukaszenko oraz Gurbanguły Berdymuhammedow.
Turkmeński prezydent przybył na Białoruś w poniedziałek (25.1) z oficjalną, dwudniową wizytą. Obydwaj przywódcy przeprowadzili negocjacje zarówno w cztery oczy, jak i w rozszrzonym składzie, w którym znaleźli się przedstawiciele kręgów dyplomatycznych, resortów gospodarczych oraz środowisk biznesowych.
"Białoruś i Turkmenistan wstępują na nowy jakościowo poziom partnerstwa strategicznego. Strony zamierzają wszechstronnie zaktywizować współpracę handlowo-gospodarczą i nakreslić nowe kierunki jej rozwoju" - komunikuje mińska agencja prasowa Biełta.
Podczas spotkania w pałacu prezydenckim w Mińsku prezydent Aleksandr Łukaszenko podkreślił ogromna rolę, jaką Turkmenistan odrywa na globalnym rynku energetycznym. Białoruski lider dodał, że władze w Mińsku i Aszchabadzie cechuje podobne podejście do zagadnień bezpieczeństwa energetycznego, a Białoruś i Turkmenistan rozpoczęły w ostatnim czasie wprowadzanie szeroko zakrojonych reform gospodarczych i strategicznych. W szczególności dotyczy to procesów prywatyzacji oraz prac nad dywersyfikacją dostaw surowców energetycznych. Jeszcze w tym miesiącu, delegacje rządowe obydwu krajów uczestniczyły w Konferencji Energetycznej w gruzińskim Batumi, w której zastanawiano się na perspektywami rozwoju tzw. Korytarza Południowo - alternatywnych dróg dostaw ropy i gazu z regionu Morza Kaspijskiego na Bliski Wschód i do Europy Zachodniej.
"Na Białorusi uważamy, że wzajemne relacje na światowym rynku energetycznym koniecznie należy budować biorąc pod uwagę interesy jego wszystkich uczestników - eksporterów, importerów i krajów tranzytowych. W tej dziedzinie istotne jest, aby z uwagą odnosić się do długofalowych interesów partnerów. Pogoń za krótkotrwałą wygodą może zniweczyć wcześniejszą, mozolną pracę nad rozwojem bliskich i opartych na zaufaniu relacji. Wiem, że Pan prezydent Berdymuhammedow absolutnie się w tej sprawie ze mną zgodzi" - mówił Łukaszenko.
Prezydent Turkmenistanu ze swojej strony zapewnił, iż jego kraj pragnie pogłębienia partnerstwa z Białorusią w sferze energetyczno-paliwowej. Turkmeńskie konsorcjum gazowe "Turkmengaz" oraz naftowe "Turkmennebit" są gotowe do wspólnych projektów z białoruskim "Biełtransgazem" i "Biełnieftechimem". Ciekawą koncepcją może być według Berdymuhammedowa rozwinięcie Gazociągu Czarnomorskiego, biegnącego z Turkmenistanu poprzez Azerbejdżan, Gruzję i Ukrainę do krajów UE. Z terytorium Ukrainy mogłaby przebiegać mniejsza nitka gazociągu, ktora dostarczałaby turkmeński gaz na Białoruś. Turkmeński lider poinformował również Łukaszenkę, iż Aszchabad jest zainteresowany udziałem w planowanej budowie gazociągu "Nabucco", który połączyłby turkmeńskie, irańskie i azerskie wybrzeża Morza Kaspijskiego z Gruzja, Turcją, Bałkanami i krajami Europy Środkowej - Węgrami, Austrią, Czechami i południowymi obszarami Niemiec.
Turkmenistan posiada jedne z najbogatszych na świecie złóż gazu ziemnego. Obecnie, w eksploatację miejscowych złóż mocno zaangażowały się koncerny chińskie. W grudniu ub. r. rozpoczął swoje funkcjoniowanie gazociąg łączący zachodnie Chiny, Kazachstan i Uzbekistan z miastem Saman Depe we wschodnim Turkmenistanie. Turkmeński lider dodał, że w wypadku zacieśnienia gazowej współpracy z Białorusinami, kaspijski kraj może stać się dla Mińska swoistym oknem na wielki rynek chiński.
Berdymuhammedow przypomniał także, że turkmeńska ropa jest transportowana statkami przez Morze Kaspijskie i kanały rosyjskie do Morza Czarnego, a następnie na terytorium Unii Europejskiej. Odbiorcą turkmeńskiej ropy poprzez Ukrainę mogłaby więc z powodzeniem być również Białoruś.
Łukaszenko zapoznał swojego rozmówcę z najnowszymi planami tranzytu przez terytorium Białorusi eneregii elektrycznej z Ukrainy na Litwę i do krajów skandynawskich. Turkmeński prezydent zwrócił z kolei uwagę, że jego kraj jest jednym z największym eksporterów netto energii elektrycznej do Iranu oraz sąsiednich krajów Azji Środkowej.
"Turkmenistan, podobnie jak i Białoruś podejmuje działania na rzecz dywersyfikacji dostaw energii, więc nie pozostaje nam nic innego, jak zwiększyć zakres kooperacji" - dodał Gurbanguły Berdymuhammedow.
Obydwaj przywódcy jako kolejne, potencjalne obszary wspólnego zainteresowania wymienili inwestycje w dziedzinie przemysłu chemicznego, w tym projekt budowy zakładów nawozów sztucznych w Turkmenistanie przez białoruskich specjalistów oraz eksport do środkowoazjatyckiego kraju wyrobów białoruskiego przemysłu maszynowego, w tym traktorów firmy MTZ "Biełaruś" oraz ciężkich samochodów i autobusów mińskiej marki "MAZ". Mińsk i Aszchabad opowiadają się także za pogłębieniem wymiany naukowo-technicznej (w tym szczególnie nowoczesnych technologii) oraz współpracą w sektorze rolnictwa.
Łukaszenko i Berdymuhammedow ocenili również najważniejsze wyzwania polityki międzynarodowej. Turkmeński lider poinformował, że obydwa kraje opowiadają się za równoprawnym, globalnym dialogiem pomiędzy krajami wysoko rozwiniętymi i rozwijającymi się oraz zgadzają się, że relacje międzynarodowe powinny opierać się na nienaruszalności suwerenności państw i nieingerencji w ich sprawy wewnętrzne. "Chcemy również, aby każde państwo dysponowało suwerennym wyborem modelu swojego rozwoju politycznego i wyrzekło się wojny jako metody rozwiązywania konfliktów. W tym celu Turkmenistan i Białoruś dążyć będą do wzmocnienia międzynarodowej roli ONZ" - mówił w Mińsku prezydent Turkmenistanu.
"Bardzo się cieszę z możliwości goszczenia w Mińsku. Mam nadzieję, że moja wizyta przejdzie do historii i wniesie wkład w umocnienie przyjaźni i współpracy pomiędzy naszymi krajami" - Gurbanguły Berdymuhammedow podsumował swoje rozmowy z białoruskim prezydentem.
Po raz ostatni obydwaj liderzy spotkali się w ubiegłym roku. W obecnej strategii politycznej Białorusi, relacje z Turkmenistanem mogą stanowić kolejny, ważny element w polityce dywersyfikacji energetycznej oraz mogą jeszcze bardziej otworzyć drogę ekspansji eksportowej Mińska do graniczących z Turkmenistanem Iranu i Chin. Również dla Turkmenistanu Białoruś, wraz z krajami Kaukazu i Ukrainą stanowi cenny korytarz na cały rynek europejski.
Na podstawie: belta.by, president.gov.by
Na zdjęciu: prezydenci Gurbanguły Berdymuhammedow i Aleksandr Łukaszenko podczas rozmów w Mińsku, 25-26 stycznia br., za: president.gov.by
Wspólna platforma dyskusyjna Ukrainy, Gruzji i Mołdawii
