Rosja-Chiny/ Putin obiecuje wsparcie energetyczne
Prezydent Władimir Putin oznajmił podczas swojej dwudniowej wizyty w Chinach, że Rosja wesprze wzrost gospodarczy Chin poprzez znaczące dostawy gazu ziemnego. W tym celu w ciągu pięciu lat ma zostać zbudowany rurociąg, transportujący surowiec z Syberii.
Prezydent Rosji złożył taką deklarację podczas rozmów ze swoim chińskim odpowiednikiem, Hu Jintao. Dwudniowa wizyta Putina (21-22 marca) miała zaznaczyć zbliżenie obu krajów i ich bliską militarną i gospodarczą współpracę. Rozmowy szefów państw odbyły się 21 marca "za zamkniętymi drzwiami". Dotyczyły spraw współpracy energetycznej (kwestii związanych z gazem, udziału Rosji w przetargu na budowę nowych bloków w chińskich elektrowniach atomowych) i politycznej obu państw.
Ropa i gaz
Trzy lata temu Chiny podpisały z Rosją kontrakt na dostawy ropy o wartości 150 miliardów dolarów. Głównym celem Chin była dywersyfikacja źródła dostaw surowca. Do tej pory ponad połowa importu ropy pochodziła z Bliskiego Wschodu, regionu politycznie niestabilnego. Rosyjski rurociąg miał transportować ropę od 2030 roku w ilości równoważnej jednej trzeciej chińskiego importu.
W ostatnich miesiącach projekt stanął jednak pod znakiem zapytania, budowa rurociągu nie rozpoczęła się jeszcze na dobre. Spowodowało to naciski Pekinu na udostępnienie w krótkim czasie choćby odcinka dostarczającego surowiec na południe Chin.
W odpowiedzi na energetyczne naciski Chin Putin zadeklarował rozpoczęcie transportu gazu ziemnego do roku 2008 w ilości do 80 miliardów metrów sześciennych.
Prasa rosyjska przyjęła projekt z dużą dozą entuzjazmu. Rosyjscy dziennikarze opisują to wydarzenie jako niezmiernie istotne, a wręcz sensacyjne. Pojawiły się jednak również napominające głosy, według których Rosja powinna uważać na rozszerzające się geopolityczne wpływy Chin, bowiem dyplomacja rosyjska nie jest jeszcze na to gotowa.
Jeden z dzienników chińskich uznał zacieśnienie więzów rosyjsko-chińskich za „jedną z najważniejszych historii w światowej polityce”.
Źródła: news.bbc.co.uk; www.sfgate.com; www.theage.com.au;
***
Rosja-Chiny: podsumowanie wizyty Putina
Najważniejsze porozumienie:
Gazprom podpisał z China National Petroleum Company (CNPC) umowę na coroczne dostawy 30-40 miliardów metrów sześciennych gazu. Transport surowca ma zapewnić gazociąg łączący miejsca wydobycia w Zachodniej Syberii z Chinami. W tym celu, jak powiedział szef gazowego giganta Aleksiej Miller, ma powstać system gazociągów „Ałtaj”, o łącznej długości około trzech tysięcy kilometrów. Budowa ma być dokonana z rosyjskich środków, bez chińskiego wkładu. Oprócz tego, w drugim etapie nie wykluczone jest także powstanie połączenia ze Wschodniej Syberii do Chin, co sprawi, że łącznie z Rosji do Chin trafiałoby 60-80 miliardów metrów sześciennych gazu.
Wg anonimowych źródeł cytowanych przez „Radio Wolna Europa”, projekt Ałtaj ma kosztować około 10 miliardów dolarów i zacząć działać w 2011 roku. Strona finansowa nie stanowi jednak problemu. Ważna jest za to rozgrywka dotycząca zbudowania wschodniego gazociągu: Chinom zależy, by sięgał on nie „do wybrzeży Pacyfiku”, lecz by biegł bezpośrednio na terytorium Chin; jeśli natomiast zwycięży opcja Pacyfiku (za nią lobuje m.in. Japonia), to w interesie Pekinu jest przynajmniej zagwarantowanie wybudowania odnogi do Chin.
Powiedzieli:
Władimir Putin: „[Rosja] zamierza zdywersyfikować swoje możliwości eksportu surowców energetycznych do Azji. (…) Transnieft i Chinese National Petroleum Corporation podpisały protokół [21 marca] by rozpoznać kwestię i zbudować odgałęzienie rurociągu do Chin. Nie mam wątpliwości że ten projekt zostanie zrealizowany i że pozwoli nam to znacząco zwiększyć dostawy ropy z Rosji do Chin
Na tle dynamicznie rozwijających się stosunków rosyjsko-chińskich ta wizyta prezentuje się bardzo solidnie, jej program jest nie tylko wypełniony podpisaniem konkretnych dokumentów, ale i jest w najwyższym stopniu pragmatyczna, ukierunkowana na wzmocnienie stosunków politycznych. (…) podstawą naszych stosunków są, bezwarunkowo, związki handlowo-ekonomiczne, w tej sferze powinny się wypowiadać rządy obu krajów, od nich wiele tu zależy.”
Putin zauważył też jednak, że z rosyjskiego punktu widzenia w niekorzystny sposób zmieniła się ostatnio struktura obrotów handlowych pomiędzy oboma państwami. I tak rosyjskie dostawy maszyn i sprzętu w 2005 roku zmniejszyły się dwa razy.
Hu Jintao: „Wszechstronnie popieramy inwestycje chińskich przedsiębiorstw w projekty naukowo-badawcze w specjalnych strefach ekonomicznych Rosji. (…) [Współpraca Rosji i Chin] „zaczynała się od zera, a teraz w Federacji Rosyjskiej realizuje się ponad sto projektów z udziałem chińskiego kapitału”. Ponadto w przygotowaniu jest dalszych dwadzieścia projektów o wartości sięgającej dwóch miliardów dolarów, powiedział chiński przywódca.
Komentarze:
Radio Wolna Europa: Rosja i Chiny to partnerzy, którzy walczą z „nierównym partnerstwem”. Choć w delegacji rosyjskiego przywódcy znalazło się osiemset osób, zawarto aż około 30 ekonomicznych porozumień (ale tylko dwa naprawdę ważne), otwarto „Rok Rosji w Chinach”, to i tak nie zmienia to faktu, że oba kraje obiektywnie łączy za mało, by realnie mówić o partnerstwie strategicznym, wielokrotnie deklarowanym przez oba państwa. Chiny interesują tylko rosyjskie surowce energetyczne i broń, a poza tym niektóre inne surowce dla chińskiej gospodarki.
Cytowany przez RWE „Financial Times” twierdzi, że zgodność interesów Chin i Rosji jest chwilowa i przypadkowa i nie wynika z głębszych uwarunkowań. Obie gospodarki dzieli coraz większy dystans (chińska jest 2,5 razy większa i na dodatek szybciej rośnie od rosyjskiej). Rosja ma zaledwie 2 proc. udziału w chińskim handlu zagranicznym; ponadto, w Rosji uważa się, że tani chiński import i ekspansja demograficzna na Syberii to zagrożenie. Wspólne dla obu krajów są tylko niektóre kwestie o charakterze geopolitycznym: ograniczanie roli USA w Azji, zapewnienie „stabilności w Azji Środkowej” na korzystnych dla siebie warunkach.
Strana.ru: „Zdaniem większości analityków można powiedzieć, że wizyta rosyjskiego lidera, której towarzyszyła rekordowo duża w historii dwustronnych stosunków delegacja biznesmenów, stała się dyplomatycznym i, co najważniejsze, gospodarczym przełomem. Obecnie Rosja już nie tylko w warstwie słownych deklaracji, ale i rzeczywiście została największym dostawcą surowców energetycznych dla rosnącej chińskiej gospodarki.”
Zdaniem „Strany”, podpisane porozumienia i aktywność rosyjskich i chińskich przedsiębiorców gwarantują, że za kilka lat Rosja wejdzie do pierwszej piątki najważniejszych partnerów gospodarczych Chin. To zaś, oprócz innych efektów, pozwoli na zdynamizowanie wzrostu rosyjskiej ekonomiki.
Red. psz.pl na podst. lenta.ru, rferl.org, strana.ru
Wspólna platforma dyskusyjna Ukrainy, Gruzji i Mołdawii
