Unia Europejska łagodzi sankcje wobec Uzbekistanu
Unia Europejska postanowiła znieść sankcje wizowe wobec uzbeckiego establishmentu. Sankcje obowiązywały od czasu krwawego stłumienia antyrządowych protestów w Andiżanie w 2005 r.
Decyzję o całkowitym zniesieniu sankcji wizowych podjęli 13 października na spotkaniu w Luksemburgu ministrowie spraw zagranicznych UE. Jest to odpowiedź Unii na „ postęp jaki w ciągu ostatniego roku poczynił Uzbekistan w dziedzinie poszanowania litery prawa i ochrony praw człowieka”. Przedstawiciele unijnej dyplomacji odnieśli się w tym stwierdzeniu m.in. do uwolnienia aktywistki na rzecz obrony praw człowieka – Mutabar Tadżibajewy oraz zmian w prawie konstytucyjnym i karnym Uzbekistanu – w tym zniesienia kary śmierci i podjęcia kroków na rzecz przeciwdziałania pracy dzieci. Sankcje wizowe faktycznie przestaną obowiązywać od listopada, natomiast już od zeszłego roku w związku z decyzją Unii Europejskiej są one zawieszone. W mocy pozostaje natomiast embargo na handel bronią z Uzbekistanem.
Przeciwko decyzji unijnej dyplomacji protestują obrońcy praw człowieka. Twierdzą oni, że represje wobec działaczy na rzecz wolności słowa i myśli w Uzbekistanie nie słabną. Przykładem jest wyrok wydany przez sąd w Nukus zaledwie 3 dni przed spotkaniem unijnych ministrów. Zgodnie z nim na 10 lat więzienia pod zarzutem posiadania narkotyków został skazany działacz na rzecz ochrony praw człowieka - Solijon Abdurahmonow.
Krytycy decyzji o łagodzeniu polityki wobec Uzbekistanu wskazują na ekonomiczne przesłanki leżące u podstaw decyzji UE. Jako faktyczne powody zniesienia sankcji podaje się kwestie energetyczne oraz interesy biznesowe. Niemcy, które najmocniej optowały za zniesieniem sankcji wobec Uzbekistanu są także jednym z największych inwestorów w tym kraju. Około 100 projektów na łączną kwotę ponad 1 mld dolarów oraz 140 spółek typu joint-venture jest realizowanych aktualnie przy udziale niemieckiego kapitału w Uzbekistanie. Dzień po ogłoszeniu zniesienia sankcji wizowych, w Taszkiencie odbyło się uzbecko-niemieckie forum biznesowe.
Na podstawie: ferghana.ru, eurasia.net, uza.uz