Czechy: Czas Socjaldemokracji
Republika Czeska - wybory 28-29.05.2010
Po powstaniu tymczasowego fachowego rządu Jana Fischera i odrzuceniu idei przyspieszonych wyborów przez Trybunał Konstytucyjny, prezydent Vaclav Klaus mógł 5.02 ogłosić termin wyborów parlamentarnych, wyznaczając je na 28 i 29 maja 2010 roku.
Liczba mieszkańców - 10 506 813 mln
Wzrost PKB - - 3,1
Stopa bezrobocia - 9,9 %
PKB per capita - 24, 400 USD
Dług publiczny - 32, 8 % PKB
Poparcie dla partii politycznych
Źródło : Czeski Urząd Statystyczny, Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Źródło – STEM, 16.03.2010
ČSSD – Czeska Partia Socjaldemokratyczna
ODS – Obywatelska Partia Demoratyczna
KSČM – Komunistyczna Partia Czech i Moraw
VV – Publiczne Sprawy
KDU- ČSL - Unia Chrześcijańskich Demokratów - Czechosłowacka Partia Ludowa
SZ – Zieloni
Wg najnowszych sondaży STEM (Centrum Badań Empirycznych) socjaldemokraci wraz z komunistami, mieli by większość w 200 osobowym parlamencie i mogliby także utworzyć rząd, czego początkowo nie wykluczał lider ČSSD, Jiří Paroubek. Obecnie spekuluje się, iż socjaldemokraci preferują utworzenie rządu mniejszościowego, lub jako alternatywę – powstanie „wielkiej koalicji” centro-lewicowej z Partią Socjaldemokratyczną i ODS na czele. Paroubek nie wykluczał także stworzenia takiej koalicji z mniejszą partią chadecką – KDU-ČSL, która obecnie jednak cieszy się małym poparciem wśród obywateli.
Wydarzenia polityczne
Kongresy partyjne
Lider w sondażach, Czeska Partia Socjaldemokratyczna ogłosiła swój program wyborczy na konferencji w Teplicach (13.03). Zawarto w nim tworzenie równych szans w osiągnięciu wyższych standardów życia, aktywną rolę państwa w gospodarce i politykę finansową, a także wdrożenie środków przeciwko recesji, jednak głównym punktem programu, którym socjaldemokraci chcą zjednać sobie wyborców jest zniesienie opłat za usługi zdrowotne. Zostały one wprowadzone w 2008 roku przez ówczesny rząd Mirka Topolanka i od tamtego czasu lewica stara się je wycofać. Kolejnym postulatem jest zmniejszenie ilości firm oferujących ubezpieczenia zdrowotne. Mają one stać się publiczne i niekomercyjne. Szacuje się, że w ten sposób do budżetu państwa miałoby wpłynąć 4-5 mld koron.
Szef CSSD, Paroubek, poruszył także problem finansowania sportu w Czechach. Po przegranej czeskich hokeistów na olimpiadzie przedstawił pomysł wspomagania sportu z loterii, co miałoby przynieść 1,5 mld koron zysku. Jednocześnie zapowiedział, że jego partia będzie zabiegać o zmiany w prawie dotyczące podatku od dochodu, który zobligowałby duże firmy do płacenia pewnej części, prawdopodobnie 1 % , na rzecz sportu.
ODS swoją kampanię wyborczą skupiła na przedstawieniu pomysłów walki z bezrobociem. Na kongresie (18.03) ówczesny szef partii, Mirek Topolanek, zapowiedział stworzenie 170 tys. miejsc pracy. Mają one powstać dzięki zniżkom na ubezpieczenie społeczne dla firm, które przyjmą nowych pracowników, stworzeniu sieci szkół dla dzieci pracowniczek wracających z urlopu macierzyńskiego, wspomaganie zatrudnienia absolwentów oraz wsparcie dla osób bezrobotnych chcących założyć własną firmę.
Krytyka za wypowiedź Topolanka
W ostatnich kilku dniach czeskie media szeroko komentują niefortunne słowa byłego premiera Topolanka, którymi w wywiadzie dla homoseksualnego czasopisma LUI, wywołał burzę polityczną. Kontrowersyjna wypowiedź dotyczyła kościoła, homoseksualistów, oraz Żydów. Szef ODS natychmiast tłumaczył, że słowa zostały wyjęte z kontekstu, poza tym dodał, że „nigdy nie będzie politykiem nienaturalnego stylu, który zmieniłby opinie z powodu rekomendacji doradców marketingu oraz obiecał, iż będzie „pilnował swojego języka”. W reakcji na udzielony wywiad szef senatu Przemysl Sobotka i inni wpływowi politycy ODS wezwali Topolanka do wycofania swojej kandydatury w wyborach i ustąpienia ze stanowiska szefa ODS. Rezultatem było powołanie nowego lidera partii – Petra Nečasa. Analitycy przewidują, że zmiany na szczytach ODS odbiją się spadkiem poparcia w sondażach przedwyborczych.
Kolejnym skandalem okazała się nagłośniona przez media informacja, że szefostwo ČSSD zatrudniło fotografów, którzy robili zdjęcia oponentom politycznym obecnym na spotkaniach wyborczych partii i wstawiali je na stronę internetową. Fotografiom tym nadano tytuł „Galeria białego zespołu” (odwołując się do koloru ODS), lecz po kilku dniach usunięto je w oczekiwaniu na decyzję Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Szef działu marketingu CSSD, Petr Dimun, tłumaczył, że celem było sprawdzenie, czy osoby wyrażające swe niezadowolenie z polityki prowadzonej przez szefa partii nie zostały opłacone przez konkurentów z ODS. Stwierdzono jednak, że partia nie łamała prawa, lecz nie może użyć tych zdjęć w późniejszej identyfikacji widniejących na nich osób.
Najważniejsze postaci kampanii
Jiří Paroubek - (ur. 21.08. 1952) w Ołomuńcu, ukończył Wyższą Szkołę Ekonomiczną w Pradze, z polityką związany od 1970 roku, gdy został członkiem Czechosłowackiej Partii Socjalistycznej, którą opuścił jednak w 1986 roku, aby po aksamitnej rewolucji powrócić na scenę polityczną i zostać sekretarzem generalnym nowo utworzonej Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej (ČSSD). Między 1990 a 1996 członek Centralnego Komitetu Wykonawczego, do tej funkcji powrócił w styczniu 2001 roku. W międzyczasie założył własną firmę zajmującą się doradztwem ekonomicznym i politycznym. Przełom w karierze nastąpił w 1998 roku, kiedy został zastępcą burmistrza Pragi odpowiedzialnym za politykę finansową, a następnie w 2001 roku wiceprzewodniczącym CSSD w Pradze. Trzy lata później Paroubek znalazł się w rządzie Stanislava Grossa na stanowisku ministra ds. rozwoju regionalnego. W międzyczasie awansował na stanowisko wiceprzewodniczącego Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej, aby w 2005 roku zostać premierem przez rok, zastąpionym przez nowy rząd Mirka Topolanka. Obecnie jest szefem najsilniejszej socjaldemokratycznej partii w Czechach, a także posłem w Sejmie. Posługuje się językiem angielskim, niemieckim i podstawowo rosyjskim.
Poza działalnością polityczną jest także przewodniczącym Społeczności Willy’ego Brandta i Brunona Kreisky’ego, która wydaje czasopismo TREND, zajmujące się polityką, kulturą i nauką. Paroubek jest także przewodniczącym rady redakcyjnej.
Wolność w szwedzkim modelu państwa opiekuńczego
