Portugalia/ Prezydent Sampaio rozwiązał parlament
Portugalski prezydent, Jorge Fernando Branco de Sampaio, rozwiązał 30 listopada br. miejscowy parlament (Assembleia da República). Swoją decyzję umotywował aktualnym kryzysem w łonie konserwatywno-liberalnego gabinetu premiera Pedro Santany Lopesa, w którego skład wchodzą konserwatywno-liberalna Partia Socjaldemokratyczna (Partido Social Democrata - PSD) oraz konserwatywna Partia Ludowa (Partido Popular - PP). Wybory w Portugalii odbędą się w lutym 2005 r.
Obecny kryzys w Portugalii ma swoje bezpośrednie źródło w wydarzeniach poprzedniego tygodnia, kiedy to nowy minister sportu w rządzie Santany Lopesa - Henrique Chaves - podał się do dymisji zaledwie po 4 dniach wykonywania swoich obowiązków. Polityk ten oskarżył szefa rządu m.in. o brak szacunku wobec niego oraz kłamstwa. Pikanterii dodaje tu fakt, że Chaves był dotąd uznawany za człowieka zaufanego, a nawet przyjaciela obecnego premiera.
Z drugiej strony istnieje także głębsze podłoże kryzysu w Portugalii. Urzędujący zaledwie 5 miesięcy premier Pedro Santana Lopes był mianowicie w przeciągu tego krótkiego czasu aż 3-krotnie zmuszony do przebudowy swojego gabinetu. Przypomnijmy, obecny premier zastąpił na stanowisku szefa rządu innego niepopularnego w Portugalii polityka PSD - José Manuela Durao Barroso, który został nowym przewodniczącym Komisji Europejskiej. W lipcu br. prezydent Sampaio odrzucił przy tej okazji żądania z obozu opozycyjnej Partii Socjalistycznej (Partido Socialista - PS), by już wtedy dokonać rozwiązania parlamentu - w ten sposób premierem został Santana Lopes, wcześniej burmistrz Lizbony.
Według najnowszych badań, w ostatnich dniach aż 55 proc. Portugalczyków "źle" lub "bardzo źle" oceniało pracę centroprawicowego rządu. Inne badania mówią natomiast, że obecnie 49 proc. mieszkańców Portugalii popiera opozycyjną Partię Socjalistyczną (PS), zaś jedynie 30 proc. Partię Socjaldemokratyczną (PSD); alternatywne sondaże mówią nawet o absolutnej większości dla PS. Wyjaśnijmy, PS proponuje program socjaldemokratyczny, natomiast PSD - jako tam partia chrześcijańsko-demokratyczna - konserwatywno-liberalny.
José Socrates - lider umiarkowanego skrzydła PS i popularny były minister środowiska - zapowiedział już, że jego partia jest gotowa do przejęcia rządów w Portugalii. Jest niemal pewne, że tego polityka wesprze m.in. były portugalski komisarz UE ds. wewnętrznych i sprawiedliwości, Antonio Vitorino.
---
W portugalskim parlamencie obecnej kadencji reprezentowane są obok PSD, PS i PP także takie ugrupowania, jak: Portugalska Partia Komunistyczna (Partido Comunista Portugues - PCP), Ekologiczna Partia Zielonych (Partido Ecologista Os Verdes - PEV) i Lewicowy Blok (Bloco de Esquerda - BE). Dwie pierwsze partie - komuniści i zieloni - tworzyły w 2002 r. koalicyjną listę Jednościowy Sojusz Demokratyczny (Coligaçao Democrática Unitária - CDU). Także BE jest koalicją mniejszych ugrupowań.
/ Berliner Morgenpost, Tageszeitung, Tiscali, weltalmanach.de, in./
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
