Wlk. Brytania/ Raport Amnesty International o karze śmierci

• amnesty international
• kara śmierci
• prawa człowieka

Według najnowszego raportu Amnesty International, w 2005 r. w 53 krajach łącznie 5186 osób skazano na karę śmierci. W efekcie w 22 krajach ponad 20 tys. osób czeka wykonanie tej kary. Zgodnie z danymi AI, liczba znanych egzekucji spadła jednak z 3797 w 2004 r. do 2148 w 2005 r. O ile też jeszcze w 1977 r. tylko w 16 krajach kara śmierci była zniesiona, o tyle w 2005 r. dotyczyło to już 85 państw. Obecnie 122 kraje nie wykonują tej kary, a w 74 jest ona faktycznie wymierzana.

Najwięcej egzekucji (1770) wykonano w 2005 r. w Chinach, najludniejszym kraju świata; są to jednak dane oficjalne - zdaniem ekspertów, w praktyce może być to nawet 8-10 tys. straceń rocznie. Kara śmierci grozi tu za 68 przestępstw - m.in. za defraudacje podatkowe, inne malwersacje oraz przestępstwa związane z handlem i używaniem narkotyków. W czołówce "rankingu śmierci" są także: Iran (94), Arabia Saudyjska (86) i USA (60). Według raportu, do 2005 r. istniały dwa kraje, w których na karę śmierci skazywano także osoby nieletnie - USA i Iran. Dopiero od marca 2005 r. jedynym tego typu przypadkiem jest Iran. Z kolei w Arabii Saudyjskiej zdarzają się przypadki, w których po procesie skazany nie wie, że wykona się na nim karę śmierci; nierzadko też odpowiednie procesy są prowadzone w języku obcym.

• na zielono kraje ze zniesioną karą śmierci;
• na żółto kraje ze zniesioną karą śmierci w czasach pokoju;
• na pomarańczowo kraje z praktycznie już zniesioną karą śmierci;
• na czerwono kraje z funkcjonującą karą śmierci.

Spośród 74 krajów, które w dalszym ciągu utrzymują karę śmierci, 11 zachowuje ją tylko dla wyjątkowych przestępstw - w tym zbrodni wojennych. Według danych AI, coraz więcej krajów odchodzi jednak od stosowania tej kary - ostatnio zniosły ją Meksyk i Liberia. Zob. także: The Death Penalty - Amnesty International.

W Polsce ostatni wyrok śmierci wykonano w 1988 r. Uchwalony w 1997 r. polski kodeks karny jako najwyższy wymiar kary przewiduje dożywocie. W 2000 r. nasz kraj ratyfikował także protokół do Europejskiej Karty o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, zobowiązujący do niestosowania kary śmierci.

Zaprzestanie stosowania kary śmierci w jakichkolwiek okolicznościach to jeden z głównych celów Amnesty International. Organizacja ta liczy 1,8 mln członków w ponad 140 krajach świata. W 1977 r. otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla.

Międzynarodowy sekretariat AI znajduje się w Londynie. W Polsce organizacja działa od lat 70., choć jej struktura powstała dopiero w 1989 r. Pierwsza polska akcja AI dotyczyła obrony robotników represjonowanych w Ursusie i Radomiu (1976).

Na podst. 20min.ch, onet.pl, sueddeutsche.de, tagesschau.de, in.

Grafika [na:] sueddeutsche.de .