System podatkowy Wielkiej Brytanii
Na system podatkowy Wielkiej Brytanii składa się podatek podatek dochodowy od osób prawnych, podatek kapitałowy, VAT i katastralny oraz podatek dochodowy od osób fizycznych. Za pobór podatków bezpośrednio odpowiada Rada Dochodów Państwa (Board of Inland Revenue – IR). Zajmuje się ona podatkami dochodowymi od osób prawnych i fizycznych oraz podatkami od zysków kapitałowych.
Stawki podatku dochodowego od osób prawnych:
Stawka opodatkowania(w %) | Przedziały opodatkowania dochodów |
19 | 0 - 300.000 |
Stawki ulgowe | 300.001 - 1.500.000 |
30 | powyżej 1.500.001 |
Stawki podatku dochodowego od osób fizycznych*:
Stawka opodatkowania(w %) | Poziom dochodu w skali roku( w GBP) |
20 | Poniżej 36000 |
40 | Powyżej 36000 |
*Istnieją ulgi podatkowe: osobista, dla osób starszych, małżeńska, dla niewidomych.
Stawki podatku kapitałowego:
Stawka podatku dochodowego | Stawka podatku kapitałowego |
10 % | 10 % |
22 % | 20 % |
40 % | 40 % |
Stawki VAT:
Stawka opodatkowania(w %) | Stosowanie |
17,5 | podstawowa |
5 | paliwa i energii elektrycznej dostarczana na cele mieszkalne, dla instytucji charytatywnych czy do adaptacji budynków na cele handlowe lub mieszkalne |
0 | większość produktów żywnościowych, budownictwo mieszkaniowe, ubrania dla dzieci, samochody przystosowane dla osób niepełnosprawnych, środki transportu publicznego oraz ksiązki |
Rezydencja podatkowa
Osoby, które pracują/przebywają w Zjednoczonym Królestwie przez dłużej niż 6 miesięcy w ciągu roku mogą się starać o uzyskanie statusu rezydenta podatkowego w Zjednoczonym Królestwie. Oznacza to, że osoba taka, mimo, że jest obywatelem polskim, rozlicza się podatkowo w Wielkiej Brytanii. W Zjednoczonym Królestwie kwota wolna od podatku jest znacznie wyższa niż w Polsce, wyższe są również progi, przy których zaczynają mieć zastosowanie wyższe stawki podatku i z tego powodu przeważnie podatek do zapłacenia będzie znacznie niższy niż przy rezydencji podatkowej w Polsce. Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, określa rezydenta jako osobę, która ma w danym kraju miejsce stałego zamieszkania (dowodem może być umowa najmu mieszkania w Zjednoczonym Królestwie, rachunki za telefon itd., warto również wymeldować się w Polsce). Kolejnym kryterium są powiązania zawodowe i rodzinne. Musimy mieć więc dokumenty na to, że przez większą część roku pracujemy (i płacimy podatki) w Wielkiej Brytanii. Dokumentami takimi będą: P86, P85(s), P45, P60, odcinki płacowe (payslips) czy vouchery CIS. Z całą pewnością, wjeżdżając do Wielkiej Brytanii musimy zgłosić do HM Revenue & Customs nasz pobyt w Zjednoczonym Królestwie (przyjazd i wyjazd) - dokumenty P86 i P85(s). W Polsce nie składamy wtedy zeznania podatkowego, natomiast jeżeli urząd skarbowy zażąda wyjaśnień, trzeba być przygotowanym na udokumentowanie rezydencji w Zjednoczonym Królestwie i mieć przygotowane jak najwięcej dokumentów potwierdzających, że przebywamy, pracujemy i żyjemy na stałe w Wielkiej Brytanii. Jeżeli będziemy rezydentami podatkowymi w Zjednoczonym Królestwie, nasza sytuacja się odwróci: będziemy musieli zgłosić w HM Revenue & Customs nasze dochody z Polski, ale podatki zapłacone w Polsce pomniejszą kwotę, którą jesteśmy winni brytyjskiemu fiskusowi.
{mospagebreak}
Prowadzenie działalności gospodarczej
Angielski system prawny opiera się przede wszystkim na zasadach prawa precedensowego (common law). Reguły słuszności będące rezultatem precedensów sądowych oraz orzecznictwa mają zastosowanie także w zakresie prawa handlowego. Jednocześnie w Zjednoczonym Królestwie nie ma ograniczeń co do transferu zysków i kapitału, czy też zaciągania kredytów przez firmy obce. Nie ma też obowiązku posiadania specjalnych licencji czy zezwoleń z wyjątkiem:
- świadczenia usług w zakresie bankowości, ubezpieczeń i doradztwa inwestycyjnego
- handlu/wytwarzania pewnych kategorii lekarstw, trucizn, chemikaliów podwójnego zastosowania, win i mocnych alkoholi.
Nie istnieją również ograniczenia w nabywaniu nieruchomości przez osoby zagraniczne – budynki przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej muszą uzyskać certyfikat potwierdzający prawidłowe zabezpieczenie przeciwpożarowe.
Formy prowadzenia działalności gospodarczej
Osoby zakładające działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii mają do dyspozycji następujące formy prawne:
- samozatrudnienie (selfemployment)
- spółki zwykłe powstające w wyniku zawarcia umowy między wspólnikami (partnerships), których poszczególne typy konstrukcją przypominają spółkę cywilną i spółki osobowe prawa handlowego zdefiniowane w prawie polskim
- spółki korporacyjne powstające w wyniku tzw. procedury inkorporacyjnej (companies), które przypominają spółki kapitałowe prawa handlowego zdefiniowane w prawie polskim.
Samozatrudnienie, czyli samodzielna działalność gospodarcza wydaje się być Najbardziej odpowiednią formą prawną dla podjęcia działalności gospodarczej w mniejszym rozmiarze W Wielkiej Brytanii osoby fizyczne podejmujące samodzielną działalność gospodarczą mają obowiązek dokonania rejestracji w lokalnym urzędzie skarbowym (HM Revenue & Customs), tj. zgłoszenia przyjazdu do Wielkiej Brytanii i zgłoszenia samozatrudnienia.
Kolejnym krokiem jest wystąpienie o przyznanie numeru ubezpieczenia społecznego do lokalnego oddziału Departamentu Pracy i Emerytur.
Spółka zwykła (partnership)
Powstaje jako rezultat zawarcia umowy i jest określana jako specyficzna relacja pomiędzy wspólnikami (partners), której celem jest osiąganie zysku. Konstrukcja takiej spółki wywodzi się z prawa precedensowego, nie posiada ona osobowości prawnej (poza spółkami utworzonymi na terenie Szkocji). Liczba wspólników jest na ogół ograniczona do 20 i są oni solidarnie odpowiedzialni za zobowiązania spółki.
Spółka zwykła z ograniczoną odpowiedzialnością części wspólników (limited partnership) opiera się na prawie stanowionym – Partership Act 1890 i Limited Parnership Act 1907. Podlega ona obowiązkowi rejestracji. Występują w nie dwie kategorie współników:
- general partners – są odpowiedzialni za prowadzenie spółki i jej zobowiązania bez ograniczeń
- limited partners – nie uczestniczą w zarządzaniu spółką, a ich odpowiedzialność jest ograniczona do wysokości wkładów kapitałowych.
Spółki korporacyjne są tworzone na podstawie Aktu Królewskiego (Incorporated by Royal Charter) lub parlamentarnego (Companies Act 1989) i uzyskują osobowość prawną poprzez wpis do rejestru prowadzonego przez Companies House.
Popularną formą spółki jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (limited company) do wysokości udziałów (najczęściej spotykana) lub gwarancji. W przypadku likwidacji spółki lub jej niewypłacalności udziałowcy (members) są zobowiązani do uzupełnienia funduszów spółki poprzez wniesienie należnych i niewpłaconych dotychczas udziałów. W sytuacji, gdy osoby trzecie nie są zapraszane do obejmowania udziałów w spółce (rezygnacja z oferty publicznej) powstaje prywatna spółka z o.o. (private limited company).
Inną odmianą spółki z o.o. jest public limited company – plc. Może ona gromadzić kapitał w drodze emisji akcji lub udziałów, które następnie mogą być przedmiotem notowań giełdowych. Minimalna suma kapitału zakładowego wynosi 50 tysięcy funtów.
Oddziały firmy macierzystej
W przypadku, kiedy zagraniczna firma prowadzi działalność handlową poprzez bezpośrednią obecność na rynku brytyjskim, określa się ją mianem oddziału (branch). Każdy oddział jest w imieniu firmy macierzystej wyposażony w odpowiednie uprawnienia decyzyjne.
Warunki rejestracji
Brytyjski urząd rejestrowy Companies House zajmuje się rejestracją i zbieraniem informacji o spółkach prawa handlowego z terenu Anglii, Walii i Szkocji. Instytucja ta działa jako wyodrębniona agencja rządowa (executive agency) w ramach Ministerstwa Handlu i Przemysłu (Department of Trade and Industry). Główna siedziba Companies House zlokalizowana jest w Cardiff. Urząd posiada również biura w Londynie i Edynburgu oraz lokalne oddziały w Leeds, Birmingham, Manchester i Glasgow. Spółki prawa handlowego, posiadające adres rejestrowy na terenie Anglii i Walii mają obowiązek rejestrowania się w Cardiff, zaś spółki z terenu Szkocji w Edynburgu.
Podstawowe dane o zarejestrowanych firmach (np. data i nr rejestracji, kiedy firma przekazała ostatnie sprawozdanie finansowe, czy nie prowadzone jest przeciwko niej postępowanie upadłościowe) Companies House udostępnia nieodpłatnie. Fotokopie złożonych tam dokumentów udostępnia się natomiast odpłatnie. Informacje nt. zarejestrowanych tam spółek można uzyskać osobiście kontaktując się z jednym z biur bądź oddziałów Companies House, telefonicznie, listownie (faxem) bądź przy pomocy internetu. Istnieje możliwość wykupienia dostępu do zawartych w Companies House danych w formie bądź aktualizowanych co miesiąc nośników elektronicznych (płyty CD) bądź dostępu do bazy danych poprzez internet.
Niezależnie od Companies House oddzielne rejestry firm prowadzone są na terenie Północnej Irlandii, wyspy Man oraz wysp na Kanale La Manche: Alderney, Guernsey i Sark oraz Jersey.
Rejestracja spółki
W celu zarejestrowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jej założyciele zobowiązani są do przedłożenia w Companies House następujących dokumentów:
- Memorandum of Association - spełnia jednocześnie rolę umowy założycielskiej i statutu spółki. Zawiera informacje określające: nazwę, miejsce zarejestrowanej siedziby, cele i zakres działalności, oświadczenie o ograniczonej odpowiedzialności, sumę kapitału i jego podział na stałe części oraz ewentualnie oświadczenie o przyjęciu formy public limited company.
- Articles of Association - określają prawa udziałowców/ akcjonariuszy, zasady przekazywania udziałów/akcji i ich nowych emisji, procedurę zwoływania i prowadzenia walnego zgromadzenia, kompetencje zarządu, zasady wypłaty dywidend oraz tworzenia rezerw.
- Formularz Form 10 ( informacja o władzach spółki, jej adres),
- Formularz Form 12 (deklaracja, że spełnione zostały wszystkie wymagania prawne odnoszące się do zarejestrowania firmy
Potwierdzeniem dokonania rejestracji jest wydanie przez Companies House tzw. Certificate of Incorporation. Spółka, która w rezultacie inkorporacji nabyła osobowość prawną, jest zobowiązana do przekazywania do Companies House sprawozdań rocznych (annual return), w którym zamieszczane są następujące informacje: adres zarejestrowanej siedziby spółki, wartość i struktura kapitału, adresy członków zarządu i udziałowców/ akcjonariuszy, rachunek wyników (zysków i strat), bilans, weryfikacja audytorska, sprawozdanie zarządu, stosowane metody amortyzacji majątku spółki, system wynagradzania zarządu i pracowników zarabiających powyżej 30.000 funtów rocznie, dotacje na rzecz partii politycznych i organizacji charytatywnych przekraczające kwotę 200 funtów, średni poziom zatrudnienia - w tym liczba osób niepełnosprawnych (dotyczy spółek zatrudniających powyżej 250 osób), zasady przepływu informacji i konsultacji z pracownikami. Bilans roczny spółki powinien zawierać m.in. dane o podejmowanych projektach inwestycyjnych, wartość i strukturę aktywów, udziały w innych spółkach powyżej 5% - w tym posiadane przez członków zarządu. Zgodnie z zaleceniami Companies House nowo powstałe firmy mają obowiązek przedłożyć swoje pierwsze sprawozdanie finansowe przed upływem 22 miesięcy od daty rejestracji, niezależnie od momentu rozpoczęcia faktycznej działalności. To pierwsze sprawozdanie finansowe musi rozpoczynać się z dniem rejestracji i nie może przekraczać okresu 18 miesięcy.
W przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością wszystkie listowniki, formularze rachunków i broszury spółki muszą zawierać jej nazwę, numer rejestracyjny i określenie miejsca zarejestrowanej siedziby.
W spółce określanej terminem unlimited company wszyscy udziałowcy są osobiście odpowiedzialni za zobowiązania spółki, a procedura rejestracji jest analogiczna do przedstawionej powyżej. Nie ma tutaj obowiązku przekazywania informacji do Companies House, z wyjątkiem filii holdingu lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Companies House udziela również porad w zakresie wyboru nazwy nowej spółki i udostępnia broszurę informacyjną pt. Notes of Guidance on Company Names.
Rejestracja oddziałów
Utworzenie oddziału wymaga rejestracji wg jednej z dwóch przewidzianych prawem procedur:
- firmy macierzyste inkorporowane na terenie Irlandii Północnej lub Gibraltaru mogą dokonywać w Wlk. Brytanii wyłącznie rejestracji tzw. place of business,
- firmy macierzyste inkorporowane poza Irlandią Północną lub Gibraltarem rejestrują oddział lub place of business.
W okresie 1 miesiąca od utworzenia oddziału lub place of business należy dostarczyć do Companies House następującą dokumentację: nazwisko i adres przynajmniej jednej osoby zamieszkałej w Wlk. Brytanii i uprawnionej do określonych czynności prawnych w imieniu firmy macierzystej, poświadczona kopia dokumentów określających status firmy macierzystej - akt założycielski (wraz z tłumaczeniem na język angielski) oraz informacje o członkach zarządu firmy macierzystej. W odniesieniu do firm spoza obszaru Unii Europejskiej zamierzających otworzyć oddział/ place of business istnieje wymóg dostarczenia informacji odnośnie: prawa, wg którego firma macierzysta jest zarejestrowana, okresu sprawozdawczości finansowej i dostępności informacji, adresu firmy macierzystej w kraju inkorporacji, wielkości kapitału, posiadanych oddziałów - jeśli nie jest to uwzględnione w akcie założycielskim, daty utworzenia oddziału (place of business), jego nazwy, adresu i zakresu działalności oraz listy adresowej osób upoważnionych do reprezentowania oddziału w imieniu firmy macierzystej wraz z zakresem ich pełnomocnictw.
Po zaakceptowaniu przez Companies House złożonej dokumentacji wysyłany jest list, w którym stwierdza się fakt rejestracji, podając jej numer i datę. Po tym fakcie zarówno oddział jak i place of business zaczynają funkcjonowanie wg tych samych zasad jak firmy brytyjskie. Corocznie firma macierzysta przesyła do Companies House kopie własnych sprawozdań finansowo-ekonomicznych odzwierciedlających całość działalności firmy, a ich szczegółowość zależy od wymagań w tym zakresie obowiązujących w kraju jej inkorporacji. W przypadku place of business nie wymaga się dostarczania m.in. kopii sprawozdania zarządu ani też weryfikacji audytorskiej. Poza tym Companies House musi być informowany o wszelkich zmianach aktu założycielskiego firmy macierzystej, jej nazwy, składu zarządu, adresu osoby uprawnionej do podejmowania czynności prawnych w jej imieniu oraz zmiany charakteru działalności.
Na podstawie: london.polemb.net, bpcc.org.pl, britishchambers.org.uk, wroclaw.pl, hmrc.gov.uk