Kazachstan - przemysł naftowy
Zasoby
Kazachstan posiada największe złoża ropy naftowej z pośród byłych republik radzieckich (oprócz Rosji). W skali światowej plasuje się na dziewiątym miejscu z 39,8 miliardami baryłek ropy. Uwarunkowanie polityczno-ekonomiczne i geograficzne powodują, że ten kraj jest kluczowy jeśli chodzi o układ sił w Eurazji. Pierwsze odwierty w Kazachstanie zostały przeprowadzone w 1899 r. przez brytyjskiego developera Alfreda Nobla. Od tamtej pory, poza okresem dwóch wojen światowych i czasów ZSRR, rozwój pól naftowych jest ściśle powiązany z zachodnim kapitałem. Największymi koncernami operującymi w Kazachstanie są m.in. ChevronTexaco, Exxon Mobil i ENI.
Najpotężniejszym lądowym polem naftowym w Kazachstanie jest Tengiz, którego złoża szacowane są na 6-9 miliardów baryłek ropy (jedno z 10 najzasobniejszych pól na świecie). Ostanie badania sejsmiczne dają nadzieję, że tamtejsze rezerwy mogą oscylować nawet w granicach 13,5 miliardów baryłek.
Wydobycie
Kazachstan wydobywa ok. 1,5 miliona baryłek ropy dziennie. Przy konsumpcji ok. 500 tys. baryłek dziennie, wpływy ze sprzedaży surowca sięgają w granicach 1,5-1,7 miliarda USD rocznie.
Zakrojone na szeroką skalę zagraniczne inwestycje powodują, że wydobycie tamtejszej ropy stale wzrasta. Wszystkie kontrakty są wydawane przez władze centralne posługujące się państwowym koncernem KazMunaiGaz.
Eksport kazachskiej ropy kieruje się praktycznie we wszystkie rejony świata. Główne drogi tranzytowe prowadzą przez Rosję (ropociąg należący do Caspian Pipeline Consorcium), Zatokę Perską i ostatnio Chiny (ropociąg z Atasu nad M. Czarnym do chińskiej prowincji Xinjiang). Władze Kazachstanu chcą w przyszłości jak najwięcej ropy kierować w kierunku wschodnim, do Państwa Środka.
Produkcja
W przeciwieństwie do wydobycia ropy naftowej, jej przerób jest w pełni zarządzany przez kazachskie państwowe firmy. Przemysł rafineryjny nie otrzymywał wsparcia zagranicznego kapitału, co w połączeniu z niskimi cenami produktów rafinowanych na rynku wewnętrznym powoduje, że bardziej opłacalne pozostaje samo wydobycie i eksport surowca.
Kazachstan posiada trzy główne rafinerie zaopatrujące region północny, zachodni i południowy. Ich dzienny przerób stoi na poziomie nieco ponad 300,000 baryłek ropy.
Na podstawie: BP Statistical Energy Survey, eia.net, uskba.net