23 lipiec 2008

Wykonując swój unijny „mandat” Francja będzie miała na uwadze odnowioną Strategię Lizbońską na rzecz rozwoju i zatrudnienia, która stanowi dla Unii i jej członków priorytetową odpowiedź na wyzwania globalizacji. Jednocześnie będzie ona podążała w kierunkach uprzednio nakreślonych przez Radę Europejską (RE).

Europa zrównoważonych zasobów

Wśród ambitnych celów, jakie Francja postawiła przed sobą w zakresie równoważenia zasobów należy wymienić następujące:

1. Wypracowanie pakietu klimatyczno-energetycznego (w ramach walki ze zmianami klimatycznymi),
2. Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego UE,
3. Złagodzenie następstw zwyżki cen energii,
4. Wdrożenie polityki transportu na rzecz zrównoważonego rozwoju,
5. Ochrona środowiska,
6. Przygotowanie wspólnej polityki rolnej oraz wspólnej polityki rybołówstwa do przyszłych wyzwań,
7. Rozwijanie bardziej spójnej polityki morskiej.

Prezydencja francuska będzie dążyła do osiągnięcia przed końcem br. porozumienia w sprawie propozycji pakietu klimatyczno-energetycznego. Ma to stanowić podstawę dla unijnej polityki w zakresie walki ze zmianami klimatycznymi oraz umożliwić transformację obecnej gospodarki w gospodarkę maksymalnie oszczędną pod względem emisji dwutlenku węgla. We wspomnianym pakiecie proponuje się:

1. Rewizję dyrektywy dotyczącej handlu emisjami,
2. Decyzję w zakresie rozłożenia wysiłku pomiędzy kraje członkowskie,
3. Dyrektywę ramową o energiach odnawialnych,
4. Dyrektywę o składowaniu geologicznym CO2.

Pakiet pozwoliłby na sprecyzowanie i faktyczne wdrożenie ambitnych zobowiązań podjętych w ramach zintegrowanej polityki w dziedzinie klimatu i energii. Jednocześnie należy mieć na uwadze trzy cele przyjęte przez RE w marcu 2007 r.:

1. Ograniczenie do 2020 roku o co najmniej 20 proc. emisji gazów cieplarnianych – a nawet o 30 proc. w przypadku sukcesu międzynarodowych rokowań dotyczących ogólnoświatowego porozumienia dla okresu po roku 2012,
2. Wzrost do 2020 roku udziału energii odnawialnych w konsumpcji energii w UE do 20 proc.,
3. Poprawę o 20 proc. efektywności energetycznej do roku 2020.

Szybkie wypracowanie konsensusu w zakresie pakietu klimatyczno-energetycznego ma dla UE priorytetowe znaczenie, gdyż zwiększyłoby jej siłę przetargową w międzynarodowych negocjacjach dotyczących przeciwdziałania zmianom klimatu. Ponadto możliwe byłoby utrzymanie dynamiki rozmów rozpoczętych na Bali [1]. Warto przypomnieć, iż na grudzień 2009 r. w Kopenhadze zaplanowano podpisanie ogólnoświatowego porozumienia w zakresie zmian klimatycznych na okres po 2012 r. Co więcej, w 2050 r. przyrost średniej temperatury w skali globu powinien zostać zredukowany do maksymalnie 2°C w odniesieniu do poziomu temperatur sprzed okresu industrializacji. Aby przekonać kraje rozwijające się do technologii ograniczających emisję CO2, Francja wypracuje odpowiednie motywatory finansowe. UE potrzebuje bowiem instrumentów, które zachęcą kraje trzecie do współudziału w wysiłku na rzecz walki z ociepleniem klimatycznym. Prezydencja zamierza zrealizować ambitne plany poprzez nieformalne spotkania ministrów resortów ochrony środowiska i energetyki z państw członkowskich Unii. Jej celem jest również porozumienie z Parlamentem Europejskim (PE) w kwestii propozycji rozporządzenia o emisji CO2 dla samochodów i pojazdów o DMC [2]do 3,5 tony. Należy również zakończyć negocjacje z PE odnośnie włączenia branży lotniczej do systemu wymiany limitów emisji gazów cieplarnianych.

Unijna polityka energetyczna opiera się na trzech podstawowych założeniach, w tym na:

1. Walce z ociepleniem klimatu,
2. Zapewnieniu konkurencyjności gospodarek europejskich oraz dostępności energii,
3. Zwiększeniu bezpieczeństwa zaopatrzenia UE.

Przy uwzględnieniu wymienionych celów, Francja zamierza prowadzić prace nad wzrostem bezpieczeństwa energetycznego, zarówno w jego wymiarze wewnętrznym (sprawność energetyczna, ustanowienie spójnej i solidarnej przestrzeni energetycznej, dywersyfikacja źródeł energii), jak i zewnętrznym (zdefiniowanie rzeczywistych partnerów energetycznych wraz ze znaczącymi krajami producenckimi, krajami konsumenckimi i tranzytowymi). Jesienią br. powinien ukazać się nowy raport strategiczny Komisji Europejskiej na ten temat. W drugim semetrze 2008 r. przewidziano także szczyty, które mają doprowadzić do uprzywilejowanego dialogu z kilkoma krajami trzecimi producenckimi, konsumenckimi i tranzytowymi (Rosja, Ukraina, Chiny, Indie) oraz ze związkami regionalnymi (m.in. Azji Centralnej i Basenu Morza Śródziemnego) i państwami OPEC. Prezydencja powinna nadać kształt kompromisowi wypracowanemu przez Radę w zakresie propozycji pakietu „rynek wewnętrzny gazu i energii elektrycznej”.

Obecnie rynek energetyczny, zarówno w skali świata, jak i w Europie, cechuje znaczny wzrost cen energii, przede wszystkim ropy naftowej. Celem działań prezydencji jest ograniczenie negatywnych skutków społecznych i gospodarczych tego zjawiska. Raport na ten temat zostanie przedłożony RE przed jej październikowym posiedzeniem.

Zagadnienie zrównoważonego rozwoju bez wątpienia wiąże się z właściwą polityką transportową. W tej materii PFUE zajmie się analizą następujących kwestii:

1. Rewizji dyrektywy 1999/62/CE, która dotyczy tzw. Eurowiniety (opłaty dla samochodów ciężarowych za korzystanie z niektórych infrastruktur drogowych),
2. Wykorzystania najnowszych technologii w transporcie (Galileo[3], SESAR[4]),
3. Planu działań w odniesieniu do transportu miejskiego,
4. Wdrożenia wewnętrznego rynku przewozów.

Równocześnie Francja będzie dążyła do poprawy bezpieczeństwa przewozów drogą morską (pakiet Erika III [5]), w ruchu lotniczym (drugi pakiet europejskiego jednolitego nieba) i w ruchu drogowym. Prezydencja zamierza doprowadzić także do konsensusu dotyczącego projektu dyrektywy o ułatwieniach w transgranicznym ściganiu tych wykroczeń z kodeksu drogowego, które powodują największe zagrożenia.

W odniesieniu do ochrony środowiska, Francja planuje kontynuować lub zainicjować prace nad następującymi dossiers[6]:

1. Zintegrowane zapobieganie i redukcja zanieczyszczeń (IPPC),
2. Normy emisji użytkowych pojazdów ciężarowych (Euro VI),
3. Jakość paliw,
4. Odpady elektryczne i elektroniczne, komunikat o demontażu statków.

W drugim półroczu br. będą kontynuowane: debata nt. organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) i prace nad nowymi regulacjami w zakresie bilansu stanu wspólnej polityki rolnej w oparciu o dotychczasowy dorobek Słowenii i kierunki działania wyznaczone przez Radę ds. Rolnictwa z 17.03. br. Unijnym partnerom zostanie zaproponowana dyskusja nad celami i wyzwaniami wspólnotowej polityki rolnej i europejskiego rolnictwa. Do tych ostatnich należy zaliczyć: kwestię bezpieczeństwa żywnościowego, zaangażowanie w światową równowagę żywnościową, udział w walce ze zmianami klimatycznymi i o poprawę stanu środowiska naturalnego oraz ochronę równowagi terytoriów. W odniesieniu do problematyki rolnej, prezydencja zajmie się pakietem „pestycydy”, zwiększeniem bezpieczeństwa sanitarnego przy imporcie produktów rolnych i rolno-spożywczych a także reformą polityki zdrowia zwierząt. Ponadto, będzie dążyła do urzeczywistnienia propozycji rozdawania owoców i warzyw w placówkach szkolnych oraz gwarancji długotrwałości europejskiego programu pomocy najbardziej potrzebującym.

Przejawem aktywności w zakresie polityki rybołówstwa będzie analiza corocznej deklaracji polityki ogólnej nt. możliwości połowów i ustalenia całkowitych dopuszczalnych połowów (TAC) oraz kontroli wysiłku połowowego na rok 2009. Prezydencja skupi się również na zrównoważonym rozwoju gospodarki rybackiej.

Francja będzie dalej prowadziła prace nad zdefiniowaniem i wdrożeniem zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej. Skoncentruje się ona na czterech obszarach działania takich jak:

1. Wzmocnienie odpowiedzialnego zarządzania morskiego (poprzez konsolidację wysokiej rangi grup krajowych punktów centralnych),
2. Kontrola morska i perspektywa utworzenia europejskiej sieci kontroli morskiej,
3. Ochrona środowiska morskiego,
4. Badania naukowe w dziedzinie morza i gospodarki morskiej.

{mospagebreak} 

Europa solidarności

W programie prac PFUE ważne miejsce zajmują również kwestie społeczne i zagadnienie solidarności. Należy podjąć nowe tematy w ramach europejskiej agendy społecznej, dotyczące:

1. Demografii i jej skutków dla rynku pracy i sytuacji pracowników powyżej 50. roku życia,
2. Globalizacji i roli Europy w niej,
3. Różnorodności i walki z ubóstwem.

Konieczna wydaje się refleksja nad unijnymi instrumentami ustawodawczymi, finansowymi, opartymi na umowach i nad otwartą metodą koordynacji. Wymiar społeczny rynku wewnętrznego UE musi zostać wzmocniony. Prezydencja rozważy propozycje z odnowionej agendy społecznej, zaprezentowanej przez KE.

Francja będzie współpracowała z PE w sprawie przyjęcia konsensusu dotyczącego dwóch dyrektyw: „organizacja czasu pracy” oraz „ochrona praw pracowników tymczasowych”. Jej misją będzie również zachęcanie państw członkowskich UE do wdrożenia wspólnych zasad tzw. flexsecurity (mobilności funkcjonalnej). Stanowi ona element modernizacji wspólnotowego rynku pracy. Podniesiona zostanie kwestia dyrektywy o przenoszeniu nabytych praw do dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego, która odgrywa ważną rolę w przypadku pracowników mobilnych w Europie. Jednym z zadań prezydencji jest także rozwijanie dialogu społecznego na szczeblu wspólnotowym, m.in. poprzez dążenie do wypracowania propozycji rewizji dyrektywy nr 94/45/CE z 22.09.1994 (dot. m.in. europejskiej rady zakładowej).

Tematyka ubóstwa i wykluczenia społecznego również znalazła się w polu zainteresowania prezydencji, która zamierza promować aktywną integrację zawodową osób oddalonych od rynku pracy oraz wspierać innowacyjne programy eksperymentalne w dziedzinie socjalnej, wymianie doświadczeń i ustanawianiu europejskiej sieci doskonałości. Francja będzie czuwała nad postępem walki z różnymi formami dyskryminacji w Europie i zabiegała o stan faktycznej równości między kobietami i mężczyznami (m.in. poprzez poprawę jakości zatrudniania kobiet i ograniczanie różnic w wynagrodzeniu). Chodzi tu o wspieranie tych inicjatyw KE, które mają na celu rewizję dyrektywy 92/85 z 19.10.1992 r. w sprawie urlopów macierzyńskich, dyrektywy 96/34 z 03.06.1996 r. o urlopach rodzicielskich oraz dyrektywy 86/613 dotyczącej równego traktowania osób pracujących na własny rachunek i w zawodach rolniczych.

W zakresie zdrowia prezydencja skoncentruje swoje działania na problemie choroby Alzheimera i wzmocnieniu bezpieczeństwa sanitarnego w Europie. Refleksja nad prawnym zabezpieczeniem usług użyteczności publicznej o charakterze ekonomicznym będzie kontynuowana.

Prezydencja zapewni przestrzeganie Europejskiej Agendy Terytorialnej i Karty Lipskiej na rzecz zrównoważonego rozwoju urbanistycznego i zaproponuje przyjęcie „wzorca zrównoważonego miasta”. Będzie sprzyjała rozważaniom nt. strategii dla regionów peryferyjnych oraz debacie nad przyszłymi stosunkami Unii z krajami i terytoriami zamorskimi.

Europa innowacji i konkurencyjności

Podczas sześciomiesięcznego przewodnictwa w UE, Francja będzie dążyła do osiągnięcia ideału społeczeństwa opartego na wiedzy. Inwestycje w edukację, kształcenie i innowacje przyczyniają się nie tylko do rozwoju obywateli Unii, ale w dalszej perspektywie do rozwoju gospodarczego kontynentu, wzrostu zatrudnienia i konkurencyjności. Przekłada się to na spójność społeczną. Zdaniem prezydencji szczególną uwagę należy zwrócić na poprawę jakości w szkolnictwie wyższym w skali Europy, rozwijając międzynarodowe programy wymiany studentów, kadry dydaktycznej i badawczej. Francja będzie także kierowała pracami dotyczącymi programu Erasmus Mundus 2009-2013.

W ramach zainicjowanego przez Słowenię Procesu z Lublany Francja będzie odpowiadała za proces budowy rzeczywistej europejskiej przestrzeni badawczej, za porozumienie w sprawie otoczki prawnej dla nowych infrastruktur badawczych paneuropejskich oraz wypracowanie wspólnej wizji strategicznej. Ponadto powinna przyczynić się do określenia Wizji 2020 dla Europejskiego Obszaru Badawczego

Osiągnięcie decyzji w zakresie zaleceń nt. Europejskiego systemu transferu punktów kredytowych dla celów kształcenia i szkolenia zawodowego (ECVET) i zapewnienie jakości w kształceniu zawodowym także stanowią przedmiot francuskich działań. Prezydencja zajmie się tematem orientacji, informacji i doradztwa tak, aby każdy obywatel Unii mógł kształtować własny przebieg edukacji i kariery zawodowej. Sprzyjać to będzie uzyskiwaniu określonego pułapu kwalifikacji i wiedzy.

Prezydencja będzie wspierała rozwój i dynamikę przemian w perspektywicznym sektorze badań przestrzeni kosmicznej, m.in. poprzez rozwijanie programów Galileo i GMES (Global Monitoring for Environment and Security). Należy umocnić pozycję UE jako głównego gracza w tej materii.

Francuska prezydencja będzie promowała europejską konkurencyjność w wymiarach wewnętrznym i zewnętrznym. W tym zakresie będą prowadzone prace nad Ustawą o Małym Biznesie (Small Business Act), która skupi się na położeniu małych i średnich przedsiębiorstwach w państwach Unii. Ambitne plany Francji przewidują także zajęcie się zagadnieniem zrównoważonej polityki przemysłowej, refleksję nad możliwością wprowadzenia obniżonej stawki podatku VAT na produkty „zielone” i badania nad wspieraniem europejskich klastrów o zasięgu światowym.

Prezydencja odniesie się do kwestii rozwoju infrastruktur technologii informacji i będzie zabiegała o porozumienie w sprawie rewizji europejskich ram prawnych w dziedzinie sieci i usług łączności telekomunikacji elektronicznej („trzeci pakiet telekomunikacyjny”).

Francja będzie dążyła do dalszego pogłębiania rynku wewnętrznego (poprzez zniesienie barier stanowiących przeszkody dla wymiany handlowej i ochrony konsumentów) oraz do wypracowania jednolitego systemu prawnego w dziedzinie patentów. Ponadto, na szczeblu unijnym należy wzmocnić walkę z falsyfikatami. Francja zaproponuje zintegrowany plan na lata 2009-2011, który obejmie m.in. przeciwdziałanie podróbkom niebezpiecznym dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów oraz walkę z globalizacją tego zjawiska, w szczególności w ramach negocjacji z krajami spoza Unii. W tym kontekście warto nadmienić, iż prezydencja będzie kontynuowała prace na rzecz modernizacji służb celnych i ułatwienia handlu poprzez wdrożenie scentralizowanej odprawy celnej.

W kwestii konsumentów, planuje się wzmocnienie ich ochrony na obszarze rynku wewnętrznego, prace nad projektem rozporządzenia dotyczącego informowania nabywców o produktach spożywczych oraz nad rewizją rozporządzenia dotyczącego nowej żywności i regulacją o bezpieczeństwie zabawek.

Prowadzona będzie jednocześnie inicjatywa „stanowienia lepszego ustawodawstwa”. Prawodawstwo wspólnotowe powinno być bowiem bardziej przystępne w odbiorze. Konieczne są zmiany w dziedzinie fiskalnej, głownie w odniesieniu do VAT-u i akcyzy na paliwa. Przedmiotem dyskusji staną się obniżone stawki podatku VAT. W ramach walki z oszustwami fiskalnymi i z uchylaniem się od płacenia podatków, prezydencja zamierza doprowadzić do wypełnienia luki w dyrektywie o oszczędzaniu i będzie sprzyjała utworzeniu struktury współpracy mającej zwalczać oszustwa w dziedzinie VAT (Eurofisc).

Europa stabilności gospodarczej i finansowej

Francja musi również stawić czoła wyzwaniom natury gospodarczej. W czasie swojego przewodnictwa ma ona wdrożyć „mapę drogową” stabilności finansowej, koncentrując się na dążeniu do większej przejrzystości rynków, na zwiększeniu odpowiedzialności poszczególnych podmiotów sfery finansowej oraz na uruchomieniu odpowiedniego nadzoru transeuropejskich grup finansowych. Ważnym elementem programu prac jest osiągnięcie porozumienia w zakresie agencji ratingowych, które pozwoliłoby na ustanowienie skutecznego europejskiego systemu kontroli. Rewizja dyrektywy o adekwatności kapitałowej to kolejny obszar planowanych reform. Natomiast w zakresie ubezpieczeń, przyjęcie systemu Solvency II [7] ma umożliwić harmonizację zasad i praktyk kontrolnych w tym sektorze, co przełoży się na integrację europejskiego rynku ubezpieczeniowego.

Dążąc do dalszej integracji finansowej w Europie, Francja zajmie się problemem ograniczeń w rozwoju mobilności bankowej i kształtowaniem jednolitego rynku usług płatniczych. Kontynuowane będą prace nad projektem Target 2 Securities [8] europejskiego systemu banków centralnych oraz Europejskiego Banku Centralnego. Prezydencja chce ponadto doprowadzić do większej porównywalności cen, lepszej harmonizacji prawnej i podatkowej oraz efektywniejszego nadzoru ostrożnościowego na poziomie europejskim. Będzie również zabiegała o wprowadzenie paszportu europejskiego dla przedsiębiorstw zarządzających aktywami w związku ze zmianą dyrektywy UCITS [9].

Sprawne i wydajne funkcjonowanie Unii Gospodarczej i Walutowej ma kluczowe znaczenie dla Francji. W tym celu zadba ona o lepszą koordynację w strefie euro, głównie poprzez wzmocniony dialog z partnerami społecznymi, będzie sprzyjała umocnieniu roli Eurolandu na międzynarodowej scenie finansowej. W końcu będzie kontynuowała prace dotyczące wdrożenia Paktu na rzecz stabilności i wzrostu, w szczególności w zakresie procedur wobec nadmiernego deficytu publicznego. Za istotne wydarzenie dla UGW w drugim półroczu br. należy uznać wybór nowego przewodniczącego Eurogrupy.

Przypisy:

[1]W grudniu 2007 r. na indonezyjskiej wyspie Bali odbyła się konferencja ONZ (13. konferencja stron Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz 3. spotkanie stron protokołu z Kioto) poświęcona zagadnieniom klimatu. Celem spotkania były negocjacje nad nową umową międzynarodową, która ma zastąpić Protokół z Kioto. Powinna być ona gotowa do 2009 roku.
[2]DMC – dopuszczalna masa całkowita.
[3]Galileo – europejski, cywilny system nawigacji satelitarnej, stanowiący odpowiednik amerykańskiego systemu GPS. Proces jego budowy ma zakończyć się do 2012 roku.
[4]SESAR (ang. Single European Sky ATM Research – jednolity system zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji) – celem projektu jest opracowanie europejskiego systemu zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji poprzez stworzenie nowoczesnej infrastruktury kontroli ruchu lotniczego. Projekt, który obejmuje 3 fazy, ma dobiec końca w 2020 r. Inicjatywa stanowi element jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej.
[5]ERIKA III – to trzecia część pakietu prawodawstwa w zakresie bezpieczeństwa morskiego, opublikowana przez KE pod koniec 2005 r.
[6]Dossiers (fr.) – dokumenty, akta.
[7]Solvency II – to projekt opracowany przez Komitet Europejskich Nadzorców Ubezpieczeń i Pracowniczych Funduszy Emerytalnych. Dotyczy on wymogów kapitałowych stawianych zakładom ubezpieczeń w Europie. Wiąże się z problematyką zarządzania ryzykiem w ubezpieczeniach. Jest on wzorowany na systemie Bazylea II, która określa zasady wypłacalności dla banków.
[8]Pojęcie to wiąże się z terminem TARGET2 (ang. Trans-European Automated Real-Time Gross Settlement Express Transfer System), który stanowi transeuropejski błyskawiczny system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym, służący do rozliczania wysokokwotowych płatności w euro. Narodowy Bank Polski przystąpił do TARGET2 w dniu 19.05. br.
[9]UCITS (ang. Undertakings for Collective Investment in Transferable Securities) – przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe.

Źródła:

1. Euractiv: http://www.euractiv.fr/presidence-francaise-ue/.
2. Oficjalna strona PFUE: http://www.ue2008.fr/.
3. UKIE : www.ukie.gov.pl/.