Nowy oenzetowski mediator ds. Sahary Zachodniej

• maroko
• polisario
• sahara zachodnia
• _afryka24

Sekretarz Generalny ONZ Ban Ki-moon mianował amerykańskiego dyplomatę Christophera Rossa swoim nowym specjalnym wysłannikiem do spraw Sahary Zachodniej. Zastąpi on Holendra Petera van Walsuma, którego bojownicy Frontu Polisario oskarżali o stronniczość. Ross to amerykański dyplomata, który w swej dotychczasowej karierze sprawował m.in. funkcję ambasadora USA w Algierii i Syrii. Znany jest z dość przychylnego nastawienia do postulatów Frontu Polisario. Był również doradcą ds. Północnej Afryki i Bliskiego Wschodu w amerykańskim przedstawicielstwie przy ONZ.

Ross zastąpi Petera van Walsuma, którego bojownicy Frontu Polisario oskarżali o stronniczość. Holender naraził się im, gdy stwierdził publicznie iż niepodległość Sahary Zachodniej jest „nierealna”. Saharyjczycy natychmiast oskarżyli go wówczas o sprzyjanie Maroku.

Sahara Zachodnia to pustynne terytorium w północno-zachodniej Afryce, które od końca XIX wieku pozostawało pod kontrolą Hiszpanii. W 1975 r. Hiszpania zawarła porozumienie madryckie, na mocy którego kontrolę nad 2/3 terytorium Sahary Zachodniej przejęło Maroko, a nad pozostałą 1/3 Mauretania.
 
Porozumienie madryckie stało się bezpośrednią przyczyną trwającego od ponad 30 lat konfliktu zbrojnego. Przeciwko rządom Maroka i Mauretanii wystąpił Front Polisario (hiszp. Frente POLISARIO - Frente Popular para la Liberación de Saguia el Hamra y Río de Oro), skupiający rdzennych mieszkańców Sahary Zachodniej, Sahrawi. Front został założony w maju 1973 r. i rozpoczął wówczas walkę wyzwoleńczą przeciwko administracji hiszpańskiej, którą kontynuował następnie przeciw Mauretanii i Maroku. Po zawarciu pokoju z Mauretanią w 1979 roku zbrojne walki z Marokiem trwały aż do ogłoszenia zawieszenia broni w 1991 r.
 
Obecnie Sahara Zachodnia podzielona jest murem granicznym na dwie części: zachodnią kontrolowaną przez Maroko i wschodnią (około 1/3 terytorium) pozostającą w rękach Frontu Polisario.

Zadaniem Rossa będzie teraz, zgodnie ze słowami rzecznika ONZ Michele’a Montasa, doprowadzić do „ostatecznego i akceptowanego przez obie strony politycznego porozumienia, które uwzględni dążenie mieszkańców Sahary Zachodniej do samostanowienia”. Misja ta jest jednak niezwykle trudna. Front Polisario konsekwentnie domaga się niepodległości dla  Sahary Zachodniej, podczas gdy Maroko jest skłonne zgodzić się wyłącznie na szeroką autonomię.
 
Na podstawie: news.bbc.co.uk, allafrica.com