Sri Lanka: Po wyborach zmiana ekipy rządowej

• cejlon
• chandrika kumaratunga
• mahinda rajapakse
• sri lanka

W wyborach parlamentarnych na Sri Lance zwycięstwo odniosło ugrupowanie pani prezydent, Chandriki Kumaratungi. Lewicowo zorientowany Zjednoczony Sojusz Ludowo-Wolnościowy (UPFA) poparło 46 proc. wyborców, co oznacza że przedstawiciele tej listy (12 partii) obsadzą 105 miejsc z łącznej liczby 225 mandatów. Na dotychczasowy obóz rządowy premiera Ranila Wickremasinghe’a, liberalny Zjednoczony Front Narodowy (UNF) głos oddało 38 proc. mieszkańców Sri Lanki; tym samym koalicja ta będzie dysponować tylko 81 głosami w nowym parlamencie. Żadna z dwóch głównych sił nie uzyskała więc absolutnej większości, co oznacza, że być może o kształcie nowego rządu zadecyduje postawa partii małych. Tymczasem już wczoraj poznaliśmy nazwisko szefa rządu - będzie nim Mahinda Rajapakse, polityk dotychczasowej opozycji.

Ponieważ po zeszłotygodniowych wyborach dochodzi do zerwania obowiązującej dotąd kohabitacji dwóch obozów, część obserwatorów obawia się problemów w kontynuowaniu procesu pokojowego na Sri Lance. Jednak nowy premier zapowiedział już, że jest zwolennikiem szybkiego wznowienia rozmów z separatystami tamilskimi; inicjatywę w tym zakresie pozostawia jednak pani prezydent, której kurs w tej materii jest, choć podobny, to stanowczy.

Wyjaśnijmy, pertraktacje mające na celu rozwiązanie problemu trwającej prawie 20 lat syngalesko-tamilskiej wojny domowej na Sri Lance załamały się ostatecznie w kwietniu 2003 r., po wcześniejszym dwuletnim okresie rozejmu pomiędzy stronami. W tym sporze ugrupowanie Tygrysów - Wyzwolicieli Tamilskiego Ilamu (LTTE) walczy praktycznie od wczesnych lat 80-tych o niepodległość północno-wschodniej części wyspy, którą zamieszkuje w większości ludność tamilska; ocenia się, że konflikt ten pochłonął dotąd co najmniej 65 tys. ofiar (różne dane wg różnych źródeł). W wojnie roli mediatora podjęła się Norwegia, dzięki której doszło do zawieszenia broni oraz dwóch rund rokowań pokojowych pomiędzy rządem Sri Lanki a Tamilskimi Tygrysami - rozmowy te jednak praktycznie utknęły w martwym punkcie.

Na razie nie zatwierdzono wciąż składu nowego rządu, ponieważ trwają rozmowy w sprawie powołania gabinetu koalicyjnego. Wiadomo już jednak, że praktycznie nie brane są pod uwagę dwa ugrupowania; wspierany przez LTTE Tamilski Sojusz Narodowy (TNA), który zdobył w wyborach aż 22 miejsca (7 proc.) i buddyjskie ugrupowanie Jathika Hela Urumaya (JHU), które dysponuje w legislatywie 9 deputowanymi (6 proc.) - ta ostatnia organizacja wykluczyła swój udział w koalicji rządowej. W ten sposób UPFA pozostają do dyspozycji, jako potencjalni koalicjanci, ugrupowania bardzo małe (w tym tamilskie, ale pozostające w opozycji do LTTE) - układ z nimi zagwarantowałby zwycięzcom większość parlamentarną (113 głosów). Jeśli jednak tak się nie stanie, i rozmowy załamią się, UPFA spróbuje utworzyć rząd mniejszościowy.

Frekwencja w ubiegłotygodniowych wyborach wyniosła 75 proc. i wynik ten należy uznać za wysoki. Ogół uprawnionych do głosu to na Sri Lance ok. 13 mln osób. Parlament w nowym składzie zbierze się po raz pierwszy 22 kwietnia 2004 r.

Sri Lanka leży w południowej Azji (wyspa Cejlon), na Oceanie Indyjskim.