Partnerstwo Baku i Teheranu zacieśnia się
Prezydent Iranu Mahmud Ahmadineżad jest jednym z pierwszych gości III Szczytu Państw Morza Kaspijskiego, który jutro (18.11) rozpocznie się w stolicy Azerbejdżanu. Rozmowy irańskiego lidera z prezydentem Ilhamem Alijewem zdominowała tematyka energetyczna.
Azerski szczyt zgromadzi prezydentów 5 krajów basenu Morza Kaspijskiego - Rosji, Iranu, Kazachstanu, Turkmenistanu oraz gospodarzy spotkania. Głównym tematem forum będą kwestie gospodarcze, w tym problemy energetyczne i ochrony środowiska.
Pojawienie się w Baku prezydenta Iranu jako jednego z pierwszych gości szczytu interpretowane jest jako dowód wzrastającej aktywności dyplomatycznej i gospodarczej Teheranu na Kaukazie i w regionie kaspijskim. Ahmadineżadowi towarzyszą szef dyplomacji Manouszer Mottaki oraz szefowie resortów gospodarczych, w tym minister energetyki Madżid Namdżu.
Ilham Alijew i Mahmud Ahmadineżad podkreślili podczas środowego (17.11) spotkania bliskie więzi kulturowe i duchowe łączące obydwa sasiednie kraje. Przywódcy zwrócili uwagę, że Baku i Teheran w zbliżony sposób postrzegają najważniejsze problemy międzynarodowe. Alijew dodał równocześnie, że Azerbejdżan popiera prawo Iranu do pokojowego wykorzystywania energii jądrowej. Irański lider ocenił z kolei, że w długoletnim sporze pomiędzy Azerbejdżanem i Armenią o Karabach, Teheran zajmuje pozycję neutralną, opowiadając się za znalezieniem dyplomatycznego rozwiązania sporu, który zadowoli obydwie zwaśnione strony.
"Azerbejdżan i Iran pozostają dzisiaj czynnikami stabilizującymi sytuację na Bliskim Wschodzie i Azji Południowo-Zachodniej" - podkreślili prezydenci.
Prezydenci zgodzili się również, że głównym celem współpracy gospodarczej obydwu sąsiadów powinno być zwiększenie obrotów handlowych i wspólnych inwestycji. Iran wyraża duże zainteresowanie najnowszą inicjatywą budowy gazociągu Agri którego zadaniem będzie transport gazu z regionu Morza Kaspijskiego do Europy Środkowej. Do międzynarodowego konsorcjum przystąpiły do tej pory Azerbejdżan (który weźmie na siebie pierwszy etap budowy połączenia), Gruzja, Rumunia oraz Węgry. Porozumienie w sprawie dalszego rozwoju projektu podpisali przywódcy uczestniczących w nim państw we wrześniu br. w Baku. Obydwa kaspijskie kraje wymienia się również jako potencjalnych wspólników w budowie gazociągu Nabucco, którym irański i azerski gaz popłyną poprzez Turcję, Bułgarię i Rumunię na Węgry, do Austrii, Czech i być może południowych Niemiec. Początek budowy NABUCCO zapowiadany jest na przyszły rok.
Zarówno Agri jak i Nabucco postrzegane są jako przeciwwaga dla finansowanych przez Gazprom i włoski koncern ENI gazociągów Blue Stream i South Stream.
Świadectwem wspólnych interesów gospodarczych Azerbejdżanu i Iranu są dwa międzyrządowe porozumienia podpisane podczas wizyty Ahmadineżada. Pierwszym z nich jest memorandum w sprawie współpracy gazowo-paliwowej, drugim - uzgodnienia dotyczące kooperacji transportowej.
Za: irna.ir, president.ir, president.az
Na zdjęciu: prezydenci Iranu i Azerbejdżanu (z prawej), Baku, 17.11, za: prezident.az