Rosja rozwija współpracę wojskową z Tadżykistanem
Mimo obaw analityków i dziennikarzy obu krajów, pobyt głowy państwa Tadżykistanu Emomali Rahmona w Moskwie (21-23.10) przybrał pozytywny charaktrer i co najważniejsze – przyniósł wiele ważnych rozwiązań. Sceptyczne prognozy były podparte nieco napiętymi stosunkami państw w ostatnim czasie z powodu obustronnych pretensji krajów w obszarze wojskowym, gospodarczym i kulturowym. Liderzy obu państw entuzjastycznie wypowiadali się odnośnie dotyczczasowej i przyszłej wpółpracy w obszarze wojskowym, w tym podkreślili ważny udział rosyjskiej bazy wojskowej w Tadżykistanie w gwarancji bezpieczeństwa w Azji Centralnej.
"Nawet w warunkach globalnego kryzysu i spadku w naszych gospodarkach, my kontynuujemy współpracę w tak ważnych dla naszych krajów sfer, jak hydroenergetyka, przemysł naftowy, górnictwo metali, produkcja akrtykułów spożywczych i rolnictwo. Na rynku Tadżykistanu prężnie działają rosyjskie przedsiębiorstwa" – zaznaczył Prezydent Miedwiediew.
Do największych osiągnięć współpracy prezydent Rosji odniósł uruchomienie hydroelektrowni Sangtuda-1. Strony uzgodniły szczegóły uregulowania płatności za prąd pochodzący z hydroelektrowni, która była rozbudowywana za pomocą rosyjskich środków począwszy od 2005. Ostatnio temat ten był jednym z głównych czynników konfliktowej sytuacji między państwami, gdyż poza rosnącym długiem Duszanbe zwlekała z wyceną i spłaceniem swojego udziału w budowie hydroelektrowni.
Liderzy obu państw entuzjastycznie wypowiadali się odnośnie dotyczczasowej i przyszłej wpółpracy w obszarze wojskowym, w tym podkreślili ważny udział rosyjskiej bazy wojskowej w Tadżykistanie w gwarancji bezpieczeństwa w Azji Centralnej. Jeszcze do przyjazdu prezydenta Rahmona do Moskwy pojawiały się informacje o rzekomych rządaniach Duszanbe opłaty za funkcjonowanie 201-szej rosyjskiej bazy wojskowej (RBW) w Tadżykistanie (dotąd działającą nieodpłatnie). W tej sprawie przeprowadzono serię rozmów międzypaństwowych m.in. z udziałem ministra obrony Federacji Rosyjskiej Anatolija Sierdiukowa. Po ostaniej swojej wyzycie w Tadżykistanie, która odbyła się kilka dni przed przyjazdem prezydenta Rahmona do Moskwy, minister Sierdiukow zapewnił o braku jakichkolwiek nieporozumień w kwestii RBW. Problem ten zostaje uregulowany do roku 2014, kiedy to kończy się umowa o przebywaniu RBW w Tadżykistanie.
Rosja obecnie także przygotowuje duży projekt dostawy broni do Tadżykistanu. Ponadto, oba kraje wyrażają potrzebę podpisania aktu, który będzie regulował eksport produkcji zbrojnej do krajów trzecich. W Rosji powyższe oświadczenia strony tadżyckiej są odbierane jako dalsza przynależność Duszanbe do grona sojuszników obszaru bezpieczeństwa.
Została poruszona także kwestia języka rosyjskiego w Tadżykistanie. Po wprowadzeniu w życie 7 października tadżyckiej ustawy "O języku państwowym" przybrała ona krytyczny charakter. Ustawa stanowi obowiązek porozumiewania się w sferze publicznej wyłącznie w języku tadżyckim. Zaniepokojenie rosyjskiej strony było tym większe zważywszy na fakt blokowania pracy niektórych rosyjskich kanałów telewizyjnych. Podczas rozmowy z Miedwiediewem Rahmon, który sam dwa lata temu zrezygnował ze słowiańskiej końcówki "-ow" swojego nazwiska, zapewnił, że status języka rosyjskiego jako języka "międzynarodowego komunikowania się" w Tadżykistanie pozostaje niezmiennym, a wspomniana ustawa odnosi się jedynie do języka państwowego, którym to jest język tadżycki. Status języka rosyjskiego jako języka mniejszości narodowej reguluje tadżycka konstytucja. "My w sposób oczywisty zdajemy sobie sprawę z tego, że w przeciągu dziesięcioleci dla nas język rosyjski był i pozostaje oknem na naukę, środkiem porozumiewania się ze światem zewnętrznym – utrata tego kapitału byłaby dla nas uszczerbkiem" – oznajmił tadżycki prezydent.
Prezydenci wypowiedzieli się za "zgłębieniem współpracy w sprawach migracji pracowników pomiędzy państwami, a także za opracowaniem programów migracyjnych". Problem pozostaje aktualnym przede wszystkim z uwagi na obecnośc licznej grupy nielegalnych tadżyckich gastarbeiterów na terenie Rosji.
Na podstawie: smi.ru, rian.ru, polit.ru, interfax.ru
Wspólna platforma dyskusyjna Ukrainy, Gruzji i Mołdawii
