{mosimage}(Republika Bułgarii)

Stolica: Sofia
Waluta: lew (BGN), 1 BGN = 100 stotinek;
1 USD = 1,23 BGN; 1 EUR = 1,95 BGN (kurs z 10.04.2008)
Język urzędowy: bułgarski
Inne języki: rosyjski, angielski

PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Euro­pej­skiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Od 1 stycznia 2007 r. obywatele polscy mogą wjeżdżać i przebywać na teryto­rium Republiki Bułgarii przez 90 dni w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia pierwszego wjazdu, oraz przejeżdżać tranzytem przez terytorium Republiki Bułgarii na podstawie ważnych paszpor­tów lub dowodów osobistych. Ograniczenia swobodnego prze­mieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w przy­padkach zagrażających polityce bezpieczeństwa państwa i zdro­wiu publicznemu.

Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące uzyskują obywatele UE:

•   zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w gosz­czącym państwie członkowskim;

•   mający wystarczające środki utrzymania dla siebie i człon­ków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej państwa człon­kowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne;

•   przybyli do państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubez­pieczenie zdrowotne i środki finansowe na utrzymanie.

W przypadku takiego pobytu od obywateli UE wymagane jest jedynie zarejestrowanie się w urzędzie właściwym dla miejsca pobytu i uzyskanie dowodu zarejestrowania się.

PRZEPISY CELNE. Przewóz towarów podlega ograniczeniom ilościowym na ogólnych zasadach obowiązujących w Unii Euro­pejskiej. Turyści podróżujący do Bułgarii mogą wwozić i przewozić towary w ilościach wskazujących na ich prze­zna­czenie do użytku osobistego; nie podlegają one odsprzedaży. Określenie „do użytku osobistego” obejmuje także towary prze­znaczone na prezenty, jednakże ich sprzedaż jest naruszeniem prawa i grozi ich konfiskatą oraz dodatkową karą. Konfiskacie może również podlegać pojazd, którym towary są przewożone. Przy wwozie i wywozie waluty o równowartości do 10 tys. EUR oraz kosztowności w ilości zwyczajowo przyjętej nie ma obo­wiązku wypełniania deklaracji celnej. W każdym innym przypadku należy wypełnić deklarację celną, która przy wyjeź­dzie traktowana jest jak dowód pochodzenia wywożonych kosztowności czy waluty. Po przystąpieniu Bułgarii do UE nie ma możliwości ubiegania się przez polskich turystów wra­ca­jących do kraju o zwrot podatku VAT od zakupionych towarów.

PRZEPISY PRAWNE. W Bułgarii kary za handel narkotykami i środkami odurzającymi oraz składnikami do ich produkcji są wysokie. Za nielegalny wwóz bądź wywóz takich środków grozi kara pozbawienia wolności od 10 do 15 lat i grzywna od 100 do 200 tys. BGN (narkotyki), od 3 do 15 lat oraz grzywna od 10 do 100 tys. BGN (środki odurzające) i od 2 do 10 lat oraz grzywna od 15 do 100 tys. BGN (składniki do produkcji). Posiadanie i wpro­wadzanie takich środków do obrotu podlega karze od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności i karze grzywny od 5 do 10 tys. BGN. Nakłanianie do ich użycia podlega karze pozbawienia wolności od 10 do 30 lat oraz karze grzywny od 300 do 500 tys. BGN.

MELDUNEK. Należy zameldować się w miejscu pobytu w ciągu 5 dni od przekroczenia granicy. Turyści przejeżdżający tranzytem mogą przebywać w Bułgarii bez meldunku przez 5 dni. Osoby zatrzymujące się w domu prywatnym, hotelu pra­cowniczym lub studenckim powinny zameldować się same w lokalnym urzędzie paszportowym MSW. Hotele realizują obowiązek meldunkowy we własnym zakresie.

UBEZPIECZENIE, SŁUŻBA ZDROWIA. Osoby opłacające składki NFZ mogą w Bułgarii korzystać z opieki medycznej w ramach ubezpieczenia. Podczas wizyty u lekarza należy oka­zać doku­ment potwierdzający fakt ubezpieczenia – Europej­ską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Aby ją otrzy­mać, wystarczy zgłosić się do najbliższego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podstawowych usług medycznych, dlatego Polakom wyjeż­dżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń prywatnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach. Wykupienie prywatnego ubezpieczenia jest również istotne w przypadku transportu medycznego lub zgonu (świadczenia zapewnione przez EKUZ nie obejmują tych przypadków). Szczegółowe infor­macje nt. EKUZ zamieszczone są na stronach inter­netowych NFZ: www.nfz.gov.pl.
Ponieważ wprowadzono odpłatność za akcje ratownicze pro­wa­dzone przez górskie pogotowie ratunkowe, turyści wybie­rający się na szlaki górskie powinni mieć odpowiednią polisę ubezpie­czeniową.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. W Bułgarii obowiązkowe jest zapinanie pasów bezpieczeństwa zarówno na przednich, jak i tylnych siedzeniach. Rozmawianie przez telefon komór­kowy podczas prowadzenia samochodu jest dopuszczalne, podobnie jak w większości krajów unijnych, pod warunkiem korzystania z zestawu głośnomówiącego. Dopuszczalny poziom alkoholu we krwi wynosi 0,5 promila. Prawo jazdy (zarówno starego, jak i nowego wzoru) wydane przez polskie władze jest honorowane. Podczas podróży samochodem należy mieć przy sobie dowód rejestracyjny pojazdu. Zielona karta nie jest obowiązkowa; służy jako międzynarodowy do­wód ubezpieczenia, który w razie wy­pad­ku ułatwia uzyskanie odszkodowania. W przypadku podróży samochodem, którego właścicielem jest inna osoba fizyczna lub prawna, należy mieć poświadczone notarialnie pełnomocnictwo przetłumaczone na język bułgarski, angielski, francuski lub niemiecki.
Od 1 stycznia 2008 r. uległy zmianie ceny rocznych winiet dla pojazdów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 t i auto­busów, tańsze będą za to winiety dzienne, tygodniowe i mie­sięczne: 7 EUR, 31 EUR, 150 EUR. Niezmienione pozostają ceny winiet dla pojazdów osobowych. Winieta tygodniowa dla tych pojaz­dów o liczbie miejsc nie większej niż 8 kosztuje 5 EUR, dla pojazdów z liczbą miejsc ponad 8 oraz pojazdów o 2 osiach, przeznaczonych do przewozu towarów – 25 EUR, dla pojazdów ciężarowych o więcej niż 2 osiach – 49 EUR. Odpowiednio cena winiety miesięcznej wynosi 12 EUR, 61 EUR i 124 EUR, a winiety ważnej 1 rok – 69 EUR, 345 EUR i 689 EUR.
Opłata za przejazd przez most na Dunaju w kierunku Ruse–Giurgiu wynosi: 3 EUR – motocykle, 8 EUR – samochody osobowe, 15 EUR – ciężarówki i busy do 5 t, 35 EUR – autobusy i tiry do 16 t. Koszt przeprawy promowej w Widyniu lub Oria­chowie wynosi 3 EUR od osoby oraz 20 EUR za samochód osobowy, 40 EUR za mikrobus, 50 EUR za autobus i 80 EUR za pojazd ciężarowy (tir).
Od 2005 r. wprowadzono ograniczenia dla pojazdów cięża­rowych w korzystaniu z dróg w sobotę i niedzielę.
Przewoźnicy grup turystycznych powinni pamiętać, że prze­wozy wahadłowe wymagają wcześniejszego zgłoszenia do Minis­ter­stwa Infrastruktury RP, które zawiadamia za po­śred­nictwem bułgarskiego Ministerstwa Transportu tutejsze punkty graniczne. Natomiast przewozy okazjonalne odbywają się na podstawie europejskiej umowy „Interbus”, której stronami są m.in. Polska i Bułgaria. Bezwzględnym warunkiem jest posia­da­nie i właściwe wypełnienie określonego tą umową formularza jazdy. Brak tych dokumentów oznacza konieczność wyku­pie­nia odrębnego zezwolenia za 400 EUR.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Należy unikać podróżowania nocą, zatrzymywania się na niestrzeżonych parkingach, koło przy­droż­nych barów itp. Podczas jazdy na drogach miejskich wskazane jest zablokowanie od wewnątrz drzwi samochodu. Nie należy pozostawiać auta bez dozoru, zwłaszcza jeśli znaj­duje się w nim bagaż. Turyści zatrzymujący się w hotelach, w kwaterach prywatnych i na kempingach nie powinni pozo­stawiać bez nadzo­ru, nawet na krótko, pieniędzy, kosztowności i dokumentów. Kradzież należy bezzwłocznie zgłosić w naj­bliż­szym komisa­riacie policji. Protokół policyjny będzie potrzebny do uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela. Jak najszybciej należy zastrzec zgubione lub skradzione karty płatnicze i kredytowe. W przypadku utraty paszportu lub inne­go dokumentu podróży oprócz zgłoszenia na policję konieczne jest możliwie szybkie skontaktowanie się z polskim konsulatem lub ambasadą.

OBYCZAJE. Gest kiwnięcia głową, który dla Polaka oznacza zgodę bądź potwierdzenie, w Bułgarii ma przeciwne zna­czenie.

ŚWIĘTA. Dni wolne od pracy: Nowy Rok, 3 marca – Święto Narodowe (rocznica wyzwolenia Bułgarii spod niewoli tu­rec­kiej w 1878 r.), Wielkanoc, 6 maja, 6 września – Dzień Jedności Narodowej, Boże Narodzenie.

PRZYDATNE INFORMACJE:

•   Ze względu na zmienny kurs dolara korzystniejsze są płatności w euro. Wymieniając walutę w kantorach, należy zachować szczególną ostrożność, gdyż częste są przypadki wypłacania kwot niższych, niż to wynika z deklarowanego kursu (najlepiej uprzednio zapytać, jaką sumę otrzyma się za określoną kwotę w walucie). Niektóre kantory i banki wymieniają również zło­tówki. Za wymianę walut kantory pobierają niekiedy prowizję.

•   Na terenie Bułgarii działa kilkadziesiąt punktów Western Union, co umożliwia błyskawiczne przekazanie pieniędzy z Polski.

•   W obiegu są banknoty o nominałach 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 BGN.

Na podstawie: www.msz.gov.pl