Turcja - praktyczne informacje, porady, przepisy

• turcja

TURCJA

REKLAMA

(Republika Turcji)

Stolica: Ankara
Waluta: nowa lira turecka (TRY);
1 USD = 1,29 TRY; 1 EUR = 2,01 TRY
Język urzędowy: turecki
Inne języki: kurdyjski, arabski

Uwaga: W związku z możliwością zamachów terrorystycznych w Turcji Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleca obywatelom polskim zachowanie daleko idącej ostrożności podczas podróży do tego państwa, w tym unikanie miejsc publicznych, takich jak targi i bazary, oraz niekorzystanie z publicznych środków trans­por­tu, nieuczestniczenie w żadnych zgromadze­niach, mitingach, otwartych koncertach czy występach, jak również ścisłe stoso­wanie się do zaleceń władz tureckich i orga­nizatorów pobytów turystycznych.

 

Uwaga: 1.01.2005 r. przeprowadzono w Turcji denominację pieniądza polegającą na odrzuceniu sześciu zer. Należy uważać przy wymianie pieniędzy, odbieraniu reszty itp., gdyż nowe banknoty mają taki sam kształt i wygląd (grafika, kolorystyka) jak stare, a różnią się jedynie nominałem.

 

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE. Od obywateli polskich wymagane są wizy uprawniające do wjazdu i pobytu na terenie Turcji. Wizę turystyczną można uzyskać przy wjeździe; koszt – 15 USD (lub 10 EUR). Wiza ta uprawnia do pobytu przez okres 30 dni bez prawa wykonywania pracy i nie może być przedłużona. Taką samą wizę uzyskuje się na przejazd przez Turcję tranzytem. W przypadku przedłużenia pobytu na podstawie wizy turys­tycz­nej należy liczyć się z karą pieniężną w wysokości zależnej od czasu przedłużenia pobytu, nie mniejszej jednak niż 100 USD, oraz z zakazem ponownego wjazdu do Turcji przez okres równy okresowi nielegalnego poby­tu na jej terytorium. W skrajnych przypadkach, np. przedłużenia pobytu o parę miesięcy, możliwa jest również deportacja (na koszt osoby deportowanej) oraz zakaz wjazdu do Turcji na czas nieokreślony. Wymagany okres waż­ności paszportu przy wjeździe do Turcji wynosi 6 miesięcy, przy czym zasada ta nie jest ściśle przestrzegana w przypadku turystów w grupach zorganizowanych (mających opłacone wcześniej świadczenia na czas pobytu i bilet powrotny na określony dzień). Paszport nie może wzbudzać podejrzeń co do jego auten­tycz­ności. Od osób przyjeżdżających do Turcji w ramach grup zorga­nizowanych za pośrednictwem biur turystycznych nie wymaga się posiadania określonej kwoty pieniędzy. Osoby przyjeżdżające indywidualnie mogą być poproszone o okazanie środków finansowych na czas pobytu, przy czym zależy to głównie od woli urzędnika. O wizy innego rodzaju (w celu wykonywania pracy, nauki, wykonywania zawodu – np. wizy dla kierowców) należy ubiegać się w przedstawicielstwach dyplomatycznych Turcji (w Ambasadzie Turcji w Warszawie). Przy ubieganiu się o wizę z prawem do pracy należy przedłożyć zgodę na wykonywanie pracy przez cudzoziemca, którą wydaje Ministerstwo Pracy i Spraw Socjal­nych Republiki Turcji. Osoby przebywające na terenie Turcji występują bezpośrednio do ministerstwa, natomiast osoby prze­by­wające poza granicami Turcji – do tureckiego przedsta­wi­cielstwa dyplomatycznego we własnym kraju. Czas oczekiwania na zgodę wynosi 90 dni. Bliższe informacje podane są na stronie internetowej tureckiego ministerstwa: www.csgb.gov.tr. W każdym przypadku uzyskania wizy uprawniającej do pobytu przez okres dłuższy niż 30 dni należy wystąpić do miejscowego Wydziału ds. Cudzoziemców Ministerstwa Spraw Wewnętrznych o wydanie zgody na pobyt na czas określony (tzw. ikamet tezkeresi). Wniosek trzeba złożyć pod koniec pierwszego miesiąca pobytu. Natomiast wniosek o przedłużenie posiadanej już zgody na pobyt na czas określony należy złożyć w ciągu 15 dni od daty upływu jej ważności. Zgoda na pobyt na czas określony uprawnia do wielokrotnych wyjazdów i wjazdów przez okres jej ważności, bez konieczności uzyskiwania wizy. O pobyt stały mogą ubiegać się również obywatele polscy, którzy nabyli w Turcji na własność mieszkanie czy dom.

 

PRZEPISY CELNE. Brak ograniczeń w przywozie środków płatniczych, przy czym większe sumy (ponad 5000 USD) należy zgłosić przy wjeździe, by – jeśli nie zostaną wydane – nie było problemu z ich wywozem. Ilość przywożonych artykułów (ubrania, żywność, sprzęt turystyczny itp.) nie może wskazywać na ich inne przeznaczenie niż do celów osobistych. Nie wolno wywozić z Turcji przedmiotów o charakterze zabyt­kowym, historycznym – nawet najmniejszych wręcz kawałków starych rzeźb, płaskorzeźb itp.

 

PRZEPISY PRAWNE. W Turcji obowiązuje zakaz posiadania broni bez zezwolenia. Nie można też mieć noży o ostrzach dłuższych od palca serdecznego ani noży sprężynowych. Obowiązuje całkowity zakaz posiadania narkotyków, nawet na potrzeby własne. Zaleca się, by osoby, które pozostawiały samo­chód bez nadzoru, sprawdziły przed wyjazdem, czy nie ma śladów ingerencji (czy nie umieszczono w pojeździe narkotyków bez wiedzy właściciela pojazdu). Na terenie Turcji znajduje się dużo wyraźnie oznakowanych obiektów wojskowych. Nie należy w ich pobliżu robić zdjęć, zatrzymywać się, rozbijać namiotu itp.

 

MELDUNEK. Nie ma obowiązku meldunkowego, wyjąwszy mel­dunek w hotelach. Nie należy zostawiać paszportu do dyspozycji hotelu na czas pobytu, a jedynie okazać go przy załatwianiu formalności meldunkowych, co może wiązać się z koniecznością opłacenia z góry całego okresu pobytu w hotelu.

 

UBEZPIECZENIE. Od turystów nie wymaga się ubezpieczenia osobowego. Wskazane jest wykupienie przed przyjazdem do Turcji ubezpieczenia, które pokrywałoby ewentualne wydatki z powodu choroby lub wypadku drogowego. Przy kupowaniu ubezpieczenia w ramach pakietu usług biura podróży należy zwrócić uwagę na zakres ubezpieczenia, szczególnie zaś na za­kres zdarzeń, za które ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności.

 

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Nie ma wymogu doko­ny­wania szczepień, jednak zaleca się szczepienia przeciwko żółtacz­ce, gdyż w razie poważniejszych zabiegów medycznych (np. operacji) wymaga się okazania zaświadczenia o szczepieniu. Brak zagrożeń epidemiologicznych. Służba zdrowia jest w więk­szości prywatna. Wizyta u lekarza (bez zabiegów) kosztuje ok. 30 USD, dzień pobytu w szpitalu – ok. 50 USD. Zabiegi są bardzo drogie. Większe szpitale mają podpi­sa­ne umowy z ubez­pie­czycielami i honorują polisy ubezpie­cze­niowe. W mniejszych miejscowościach należy liczyć się z ko­niecz­nością dokonania opłaty gotówką (trzeba wówczas wziąć fakturę za usługę i wy­stąpić o zwrot kosztów do ubezpieczyciela). Wyposażenie szpi­tali jest na dobrym poziomie.

 

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Osoby podróżujące do Turcji samochodem, którego nie są właścicielami, muszą mieć przy sobie notarialną zgodę właściciela pojazdu na jego użytkowanie, przetłumaczoną na język turecki przez tłumacza przysięgłego i zalegalizowaną przez Ambasadę Turcji w Warszawie. Wyma­gane jest ubezpieczenie OC dla pojazdu i zielona karta. Pojazdy wpisywane są do paszportu (podobnie sprzęt elektroniczny). W razie kasacji pojazdu (lub urządzenia elektronicznego) należy wypisać go z paszportu w najbliższym urzędzie celnym na podstawie zaświadczenia z policji o zniszczeniu lub kradzieży. Polskim prawem jazdy można się posługiwać bez ograniczeń czasowych. Jednakże osoby, które zamierzają przebywać w Turcji przez dłuższy czas, powinny mieć przy sobie potwierdzone przez notariusza lub konsulat tłumaczenie prawa jazdy. W razie utraty prawa jazdy należy zgłosić się na policję i uzyskać protokół kradzieży (lub zagubienia), który będzie stanowić podstawę do starania się po powrocie do Polski o nowe prawo jazdy. Na drogach należy zachować szczególną ostrożność, gdyż kierowcy tureccy nie przywiązują nadmiernej wagi do zasad ruchu drogo­wego. W razie wypadku należy pozostawić pojazd na miejscu zdarzenia do czasu przyjazdu policji.

 

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Osoby podróżujące indy­widualnie mogą korzystać z dobrze rozwiniętej sieci połączeń lotniczych (www.thy.com), nielicznych połączeń kolejowych (www.tcdd.gov.tr) oraz bardzo dobrze rozwiniętej komunikacji autobusowej. Niektóre mniejsze firmy autobusowe świadczą usługi w określonych regionach, inne zaś, większe – na terenie całego kraju. Ponadto na miejscu można wypożyczyć samochód. Uprzedza się, by nie korzystać z wypożyczalni ulicznych: 2, 3 samo­chody przy chodniku, biuro na stoliku. Najczęściej pojazdy te nie są w pełni sprawne i nie mają ważnych i kompletnych dokumentów. Przy wypożyczeniu właściciel żąda wpłacenia kaucji lub pozostawienia paszportu. Należy absolutnie unikać pozostawiania paszportu. W rejonach o charakterze typowo turystycznym nie ma problemu z noclegiem w stosunkowo tanich pensjonatach i hotelikach (ceny od 5 USD za nocleg od osoby). Brak rozwiniętej bazy turystycznej na wschodzie Turcji. Nie zale­ca się podróżowania po wschodnich rejonach Turcji indywi­dualnie. Turyści nie powinni przyjmować w prezencie ani kupować wydawnictw (płyty, kasety, publikacje) w języku kur­dyjskim, gdyż mimo oficjalnego uznania przez władze miejscowe języka kurdyjskiego za język mniejszości narodowej służby porządkowe mają negatywny stosunek do osób posiadających takie wydawnictwa (zatrzymanie, przeszukiwanie bagażu, składanie wyjaśnień).

 

BEZPIECZEŃSTWO. W dużych miastach zdarzają się przypadki rozboju (wyrywanie torebek). Można spotkać się też z pro­po­zycjami nabycia narkotyków lub ich przewozu. W związku ze zdarzającymi się, co prawda sporadycznie, zamachami bombo­wymi, również w miejscowościach turystycznych, zaleca się nie­ko­rzystanie z publicznych środków transportu, unikanie miejsc publicznych (targi, dworce autobusowe itp.).

 

RELIGIA, OBYCZAJE. Turcja jest krajem muzułmańskim, co wy­ma­ga od cudzoziemców przestrzegania określonych zachowań, szczególnie przy zwiedzaniu miejsc kultu religijnego (w me­czetach należy przed wejściem zdjąć obuwie, kobiety nie mogą wchodzić z odkrytymi głowami i ramionami, w szortach). Również podczas podróżowania po wschodnich rejonach Turcji kobiety nie powinny mieć odsłoniętych nóg, ramion. Ewentualne pytania, np. o drogę, należy kierować (szczególnie mężczyźni) do mężczyzn. Nieznajomość języków obcych wśród ludności na prowincji może być przyczyną nieporozumień i potraktowania pytania jako próby zaczepki.

 

ŚWIĘTA. Ponieważ daty świąt muzułmańskich ustalane są według kalendarza muzułmańskiego (opartego na roku księżycowym), zmieniają się one co roku. W święta zamknięte są urzędy publicz­ne, a sklepy i punkty usługowe działają normalnie.

 

PRZYDATNE INFORMACJE:

•   Dni pracy urzędów: poniedziałki–piątki w godz. 9.00–17.00. Załatwianie jakichkolwiek formalności jest uciążliwe i długo­trwałe. Należy liczyć się z żądaniem ponoszenia nie zawsze uzasadnionych opłat.

•   Większość sklepów (z wyjątkiem sklepów wielkich sieci handlo­wych, jak Real, Migros itp.) nie ma określonej godziny zamknięcia; pracują one zazwyczaj, zwłaszcza w sezonie letnim, do ostatniego klienta.

•   Szczególnie we wschodnich rejonach Turcji w okresie rama­danu restauracje są nieczynne aż do godziny iftar (zazwyczaj godzina zachodu słońca), o której można zjeść pierwszy posi­łek. Należy unikać wówczas jedzenia czegokolwiek w miej­scach publicznych (na ulicy, w parku itp.).

•   Możliwe jest uzyskanie zwrotu podatku VAT. Wniosek z za­łączonymi dowodami zakupu należy przesłać do Ministerstwa Finansów Republiki Turcji. Czas oczekiwania na zwrot jest bardzo długi.

•   Informacje na temat zabytków, muzeów itp. można znaleźć na oficjalnej stronie promocyjnej: www.turkiyeonline.com. Są tam linki do stron z informacjami na temat połączeń autobusowych, hoteli, pensjonatów, restauracji, ośrodków wypoczynkowych, zabytków.

na podsatwie: msz.gov.pl