04 luty 2012
W Monachium rozpoczęła się 48. Konferencja Bezpieczeństwa. Uczestniczą w niej szefowie państw, ministrowie spraw zagranicznych i obrony a także przedstawiciele NATO i Unii Europejskiej. Tematami tegorocznej konferencji są rola Niemiec w Europie, budowanie Euro-Atlantyckiej wspólnoty bezpieczeństwa, współpraca z krajami Azji i Pacyfiku, a także nowe zagrożenia bezpieczeństwa międzynarodowego takie jak kryzys energetyczny czy cyberterroryzm.
Konferencja, organizowana od 1962 roku, odbywa się tradycyjnie w sali balowej monachijskiego hotelu Bayerischer Hof. Przewodniczy jej niemiecki dyplomata Wolfgang Ischinger. Wśród zaproszonych gości są politycy, eksperci zbrojeniowi i przedstawiciele organizacji pozarządowych. W tym roku na konferencji pojawią się osoby takie jak Sekretarz Bezpieczeństwa USA Leon Panetta, Sekretarz Stanu Hillary Clinton, sekretarz generalny NATO Anders Fogh Rasmussen czy rosyjski minister spraw zagranicznych Sergiej Ławrow. Polskiej Delegacji przewodniczy Bronisław Komorowski, który wygłosi przemówienie podczas sobotniej debaty poświęconej budowie Euro-Atlantyckiej wspólnoty bezpieczeństwa. W piątek w panelowej dyskusji na temat roli Niemiec w Europie i na świecie głos zabrał minister Radosław Sikorski.
Konferencja Bezpieczeństwa w Monachium Foto: Kai Moerk Źródło: materiały prasowe
Nie bez znaczenia jest fakt, że monachijska konferencja odbywa się dzień po konferencji ministrów obrony NATO. Głównym tematem tego spotkania była sytuacja w Afganistanie i określenie ram czasowych zakończenia działań wojskowych w tym kraju. Z tego względu konferencja w Monachium w głównej mierze poświęcona jest kwestii nowych wyzwań w zakresie bezpieczeństwa międzynarodowego oraz rozwojowi współpracy z krajami azjatyckimi.
Pierwsza debata panelowa, która odbyła się w piątek, nosiła tytuł „Rola Niemiec w Europie i na świecie”. Mowę otwierającą wygłosił niemiecki minister obrony Thomas de Maiziere. Omawiał on m.in. planowane wycofanie wojsk amerykańskich ze swoich baz w Europie. De Maiziere podkreślał, iż Niemcy być może mają pozycję lidera w sferze gospodarczej, jednak nie aspirują do przywództwa w sferze bezpieczeństwa.
Z tym stwierdzeniem zgodził się brytyjski historyk Timothy Garton Ash, który argumentował, iż Niemcy, zamiast skupiać się na budowaniu „niemieckiej Szwajcarii”, powinni uświadomić sobie swoją przywódczą rolę w Europie i podjąć działania dla wzmocnienia znaczenia całego regionu. „Nie potrzebujemy niemieckiej Europy a europejskich Niemiec” powiedział Ash. Zauważył przy tym, iż spotkanie panelowe powinno być raczej zatytułowane „Rola Niemiec w Europie oraz Europy na Świecie”.
"Nie jesteście hegemonem i nie powinniście nawet próbować"
W swoim przemówieniu Radosław Sikorski podjął próbę odpowiedzi na postawione przez Wolfganga Ischingera pytanie czy Niemcy, na wzór USA z czasów po II wojnie światowej, mogą stać się nowym hegemonem. Jego mocne stwierdzenie: „Niemcy nie są hegemonem i nie powinni nawet próbować”, obiegło światowe media i sprawiło, że po raz kolejny polski minister spraw zagranicznych jest cytowany w prasowych nagłówkach. Sikorski, porównując dane o PKB USA, Niemiec i poszczególnych krajów europejskich, udowadniał, że Niemcy nie mają szans na nową hegemonię. „Ze swoim udziałem w europejskim PKB na poziomie 20-25%, Niemcy powinni raczej przyjąć rolę największego – a nie dominującego – udziałowca” mówił. Taka rola miałaby jednak wymagać współpracy z innymi krajami, również z Polską. Sikorski zadeklarował tym samym „gotowość Polski do pomocy w wypracowaniu nowych europejskich rozwiązań”.
Drugą część panelu stanowiła dyskusja na temat energii, zasobów naturalnych oraz środowiska jako nowych czynników wpływających na bezpieczeństwo międzynarodowe. W dyskusji udział wzięli Prezydent Republiki Azerbejdżanu, lham Heydar oglu Aliyev, Gunther Oettinger, Europejski Komisarz ds. Energii, Wiktor Janukowycz, Prezydent Ukrainy, Carl Bildt Minister SZ Szwecji oraz przedstawiciel Greenpeace Kumi Naidoo. Komisarz Oettinger wymieniał nowe tendencje i wyzwania dla bezpieczeństwa energetycznego, m.in. globalizację rynków energetycznych oraz rosnącą konkurencję o zasoby naturalne, szczególnie pomiędzy pogrążoną w stagnacji Europą, a nowymi, wschodzącymi gospodarkami. Podczas spotkania omawiano przebieg dotychczasowych działań na rzecz klimatu, a także grudniowe postanowienia konferencji klimatycznej w Durbanie. Po przemówieniu prezydenta Azerbejdżanu, sensację wzbudził jeden ze słuchaczy, który w swoim pytaniu do rozmówców sugerował, że sytuacja w Azerbejdżanie przypomina sytuację Egiptu sprzed rewolucji.
W dzisiejszej debacie (04.02) poświęconej zacieśnianiu stosunków euro-atlantyckich wystąpią m.in. prezydent Bronisław Komorowski, amerykański sekretarz obrony Leon Panetta i sekretarz stanu Hillary Clinton. Inni zaproszeni goście to Guido Westerwelle, Anders Fogh Rasmussen. Nastepnie popołudniowa część spotkania poświęcona będzie roli szybko rozwijających się krajów azjatyckich, oraz możliwościom rozwoju współpracy z państwami wschodniej Azji i Pacyfiku. W debacie udział wezmą m.in. Senator John McCain, historyk Henry Kissinger oraz ministrowie spraw zagranicznych Chin i Singapuru.
Na niedzielę zaplanowano dyskusję na wciąż aktualny temat niestabilnej sytuacji na Bliskim Wschodzie. Planowane tematy to m.in. sytuacja w Syrii, rosnący spór o irański program nuklearny oraz obecność wojsk międzynarodowych w Afganistanie. Druga część poświęcona będzie bezpieczeństwu cybernetycznemu.
Na podstawie:
Oficjalna strona konferencji: www.securityconference.de, PAP, msz.gov.pl Stars and Stripes.