Serbia/ Serbowie nie są gotowi wejść do NATO
Wysoki urzędnik polityczny w serbskim ministerstwie obrony Dušan Spasojević powiedział w czwartek (22.11), że Belgrad nie jest gotowy do członkostwa w Pakcie Północnoatlantyckim ani też nie został do niego zaproszony przez kraje Zachodu.
Doradca polityczny serbskiego ministra obrony Dragana Šutanovca wystąpił na konferencji "Serbia (nie) może do NATO", którą zorganizowano pod auspicjami belgradzkiego oddziału Fundacji Konrada Adenauera. Zgromadziła ona serbskich polityków, wojskowych oraz przedstawicieli Paktu Północnoatlantyckiego.
Dušan Spasojević wyraził opinię, że pytanie, czy Serbia ma stać się członkiem NATO jest w obecnej sytuacji politycznej na Bałkanach Zachodnich fałszywym dylematem. "Nie ma powodu, aby teraz tracić czas i energię na rozprawy o naszym ewentualnym wstąpieniu do NATO. Istnieją ważniejsze pytania, związane z przyszłym statusem Kosowa i Metochii" - stwierdził polityk.
Zdaniem doradcy, o ewentualnym przystąpieniu Serbii do NATO mogłoby zadecydować ogólnonarodowe referendum. Spasojević zwrócił uwagę, że co do uczestnictwa Serbii w programie "Partnerstwo dla Pokoju" w obecnym, koalicyjnym rządzie tworzonym przez centrową Partię Demokratyczną (DS), centroprawicową Demokratyczną Partię Serbii (DSS) oraz liberalne ugrupowanie G17 Plus, panuje pełen konsensus. Zaangażowanie Belgradu w Partnerstwie dla Pokoju daje Serbom, według przedstawiciela ministerstwa obrony, olbrzymie i jednocześnie całkowicie wystarczające możliwości współpracy obronnej na niwie międzynarodowej. Niedługo również Belgrad otworzy kancelarię ds. współpracy w PdP w Brukseli. Serbia jest pełnoprawnym uczestnikiem PdP od listopada 2006 roku.
Spasojević przywołał jednak również w swojej wypowiedzi obliczenia chorwackich specjalistów z zakresu polityki obronnej. Wskazują one, że członkostwo w NATO jest dla krajów Europy Środkowowschodniej około trzy razy tańsze, niż pozostowanie poza Paktem.
Inny uczestnik konferencji, Sekretarz Stanu w Ministerstwie ds. Kosowa i Metochii Dušan Proroković oświadczył, że w interesie Serbii nie leży obecnie zaostrzanie stosunków z jakimkolwiek państwem bądź organizacją międzynarodową, ale równocześnie rola NATO, jaką przewiduje przedstawiony w lutym tego roku plan Specjalnego Wysłannika ONZ ds. Kosowa Marttiego Ahtisaariego (postulujący ogłoszenie tzw. nadzorowanej niepodległości prowincji), jest sprzeczna z serbskim interesem narodowym."NATO nie może aktywnie uczestniczyć w tworzeniu nowego państwa na terenie Serbii, z jakimikolwiek siłami zbrojnymi Kosowa, które mogłyby w przyszłości wejść w skład wojsk Paktu" - wyjaśniał Proroković, powołując się na jeden z aneksów do Planu Ahtisaariego. Głosi on, że siły zbrojne niepodległego Kosowa w "określonym czasie" mogą stać się jednostkami NATO.
Sekretarz Stanu sądzi, że dla Serbii byłoby najlepsze skorzystać z doświadczeń takich członków UE jak Finlandia, Szwecja oraz Irlandia. Są one członkami Partnerstwa dla Pokoju oraz Parlamentarnego Zgromadzenia NATO,ale nie są pełnoprawnymi członkami Paktu.
Wśród głównych ugrupowań politycznych w Serbii nie ma stronnictwa, które jednoznacznie postulowałoby przystąpienie kraju do NATO. Najbardziej zbliżone, lecz zarazem ostrożne stanowisko w sprawie integracji zajmują dwie partie koalicji rządowej - centrowa Partia Demokratyczna (DS) oraz liberałowie z G17 Plus. Sceptycyzm w tej kwestii prezentuje centroprawicowa Demokratyczna Partia Serbii (DSS) premiera Vojislava Koštunicy. Ugrupowania opozycyjne - nacjonalistyczna Serbska Partia Radykalna (SRS) oraz lewicowa, postmiloszewiczowska Socjalistyczna Partia Serbii (SPS) zdecydowanie odrzucają członkostwo Serbii w NATO.
Na podstawie: mfa.gov.yu, blic.co.yu, b92.net
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
