Oriana Fallaci: Wywiad z historią

• dyplomacja
• historia
• oriana fallaci

Z punktu widzenia historii stosunków międzynarodowych ubiegłego stulecia oraz lepszego zrozumienia dzisiejszej dyplomacji książka włoskiej dziennikarki jest pozycją obowiązkową. Zebranie w jednym miejscu doskonałych wywiadów z tak ważnymi postaciami XX wieku jest znaczną zaletą w świecie zakrzykującym nas swoją bezwartościową często informacją. Oriana Fallaci próbuje w zbiorze swoich wywiadów odpowiedzieć na kilka zasadniczych pytań. Przede wszystkim jaki jest stosunek jednostki do historii. Czy to wielkie postaci decydują o losach tego świata, czy bez nich dzieje potoczyłyby się inaczej? Co decyduje o tym, że ktoś zostanie mężem stanu a komu innemu pisany jest los obserwatora wydarzeń?

Drugim problemem przewijającym się na kartach książki jest zagadnienie podejścia dziennikarza do opisywanego wydarzenia. Czy ma on prawo być emocjonalnie zaangażowany i jak na tym tle wypada abstrakcyjne pojęcie obiektywizmu? W tym wymiarze Fallaci przybliża się do stanowiska Ryszarda Kapuścińskiego, który mawiał, że nie wierzy w bezstronne dziennikarstwo. Nie decyduje to o jego wielkości, raczej wskazuje na pewną jasność przekonań i zgodność z wewnętrznym poglądem. Również w dwudziestu ośmiu zaprezentowanych polskiemu czytelnikowi rozmowach odnajdujemy zaangażowaną dziennikarkę, chcącą dotknąć istoty rzeczy, niezadawalającą się zaś ich powierzchownym przedstawieniem. Dociekliwość to być może najważniejsza cecha Oriany Fallaci, która pozwoliła jej stać się jedną z ikon współczesnych mediów.

Warto wspomnieć również o samej budowie wywiadów. Każdy z nich poprzedzony jest wstępem, opisującym jak doszło do spotkania z daną osobą, jakie były pierwsze wrażenia dziennikarki oraz budującym portret osobowy danej postaci. Drugą częścią wywiadu jest interesująca i wciągająca rozmowa o polityce, historii, filozofii, sprawach personalnych i wszystkim tym, co ważne w kontekście przeprowadzania wywiadu. Można zaryzykować stwierdzenie, że obydwie części poszczególnych opisów są równie ważne. Przygotowane przez Fallaci teksty stanowią nierozerwalną całość subtelnie się uzupełniającą, dopowiadającą szczegóły o bohaterach rozmów.

Ciekawy jest również układ samej książki. Większość wywiadów łączy się ze sobą w sposób całkowicie logiczny. Zestawienie obok siebie Goldy Meir oraz Jasera Arafata, czy otwierającego książkę wywiadu z Henrym Kissingerem obok Nguyễn Văn Thiệu sprawia, że uzyskujemy szerszą i przez to lepszą perspektywę omawianych zagadnień. W tym kontekście należy przyznać chęć zobiektywizowania opowiadanych historii, pokazania ich z różnych stron i przez to pozostawienie czytelnikowi pełnego osądu głównych bohaterów książki.

„Wywiad z historią” jest fascynującą przygodą pozwalającą nam przenieść się w dwudziestowieczne zmagania wojenne, próby pokojowe, przemiany społeczne. Fallaci wprowadza nas tylnymi drzwiami w świat niedostępny dla większości obserwatorów międzynarodowej polityki: do gabinetów głów państw, szefów rządów i innych możnych ówczesnego świata. Tę książkę należy polecić wszystkim interesującym się współczesną dyplomacją, gdyż pokazuje nam często mechanizmy władzy pozostające często poza zasięgiem naszych oczu.

Oriana Fallaci, Wywiad z historią, Świat Książki, Warszawa 2012, ss. 720.