Życie i praca w Wielkiej Brytanii

• praca w anglii
• ue
• wielka brytania
• życie i praca w wielkiej brytanii
• _pe24

Wielka Brytania, obok Szwecji i Irlandii, należała do grona państw "starej Unii", które jako pierwsze już 1 maja 2004 r. otworzyły rynek pracy dla cudzoziemców pochodzących z nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, w tym Polski, rezygnując tym samym z wprowadzania okresu przejściowego. Fakt ten oznacza, iż każdy Polak może bez przeszkód i zbędnych formalności podjąć legalną pracę zarobkowa na terenie Wielkiej Brytanii i nie jest od niego wymagane pozwolenie na pracę. Minimalna płaca: 5,52 funta za godzinę, 856 funtów miesięcznie
Długość urlopu płatnego: 4 tygodnie w ciągu roku
Maksymalna długość tygodnia pracy: 48 godzin
Poziom Bezrobocia (2006): 5.3 proc.
Miejsca pracy: hotelarstwo, gastronomia, budownictwo, służba medyczna, transport, informatyka

Poszukiwani:

W Wielkiej Brytanii znaleźć można dość dużo propozycji pracy skierowanych do cudzoziemców. Najwięcej ofert dotyczy pracy w hotelach, pubach, restauracjach, parkach rozrywki, gospodarstwach rolnych. Na Wyspach pracować możemy legalnie we wszystkich zawodach. Tak samo potrzebni są pracownicy fizyczni, jak i dobrze wykształceni specjaliści (np.: informatycy, finansiści).

Jak przyznają Anglicy fenomenem polskiego pracownika jest nie tylko pracowitość i rzetelność w wykonywaniu obowiązków, ale także, a może przede wszystkim, fakt wykonywania przez Polaków prac, które dla mieszkańców Wielkiej Brytanii nie są atrakcyjne, głównie ze względu na stosunkowo niski poziom płac. Do tych prac zaliczane są remonty mieszkań, opieka nad dziećmi i osobami starszymi  oraz wszelka inna pomoc domowa.

Coraz chętniej Polacy zatrudniani są w dużych koncernach, jako dobrze wykwalifikowany personel, również na stanowiskach menedżerskich.

Praca:

1. Pozwolenie na pracę

Od 1 maja 2004 pozwolenie na pracę w Wielkiej Brytanii nie jest już wymagane.

2. Poszukiwanie pracy

Szukanie pracy w Anglii najlepiej jest zacząć od nabycia angielskiej karty sim, by móc swobodnie kontaktować się za pomocą telefonu komórkowego. Korzystanie ze swojego polskiego numeru jest dość drogie.

Najbardziej bezpieczną forma poszukiwania pracy jest skorzystanie z usług brytyjskich urzędów pracy, czyli Jobcentre Plus. Ich usługi obejmują nie tylko pomoc w znalezieniu pracy, ale także bezpłatne szkolenia i kursy (np. nauka języka angielskiego) oraz doradztwo zawodowe czy pomoc w przygotowaniu CV i listu motywacyjnego. Jobcentre Plus to także doskonałe źródło informacji o brytyjskim prawie pracy; ponadto instytucja ta zajmuje się udzielaniem informacji w zakresie świadczeń i ich wypłacaniem.

Z usług Jobcentre Plus można skorzystać:

• wchodząc na stronę internetową Jobcentre Plus, gdzie można przejrzeć oferty pracy oraz znaleźć adresy wszystkich placówek Jobcentre,
• dzwoniąc na numer infolinii Jobseeker Direct 0845 6060 234 (czynne w dni powszednie w godzinach od 8.00 do 18.00 oraz w soboty od 9.00 do 13.00). Tam również znajdziemy informacje o wolnych miejscach pracy,
• umawiając się z indywidualnym doradcą, przy czym znajomość języka angielskiego nie jest konieczna - na spotkanie można przyjść ze swoim tłumaczem lub z jednodniowym wyprzedzeniem poprosić o jego załatwienie obsługę Jobcentre Plus,
• poprzez  tzw. Job points, czyli terminale komputerowe wyposażone w ekrany dotykowe, rozmieszczone nie tylko w każdym JobCentre, ale także w wielu innych miejscach użyteczności publicznej - np. na pocztach czy w różnych urzędach. Umożliwiają one przeglądanie informacji o wolnych etatach, zarówno w danym regionie, jak i w całym kraju. Interesującą nas ofertę można od razu wydrukować.

Prywatne agencje zatrudnienia:

Inaczej niż w Polsce, agencje pośrednictwa pracy w Wielkiej Brytanii nie muszą uzyskiwać pozwolenia od państwa na prowadzenie swojej działalności. Trzeba więc zachowywać się bardzo ostrożnie w kontaktach z nimi. Warto upewnić się, czy firma posiada swoje biuro. Należy unikać kontaktu z pośrednikami, którzy podają w ogłoszeniach jedynie numer komórkowy (zaczynający się od 07 lub +447) lub umawiając się na spotkanie w prywatnym mieszkaniu. Przeglądając fora internetowe można też sprawdzić opinie osób, które już skorzystały z usług danej agencji.

Kontaktując się z wybraną agencją, trzeba zwrócić uwagę, czy jej oferta jest zgodna z obowiązującymi w Wielkiej Brytanii przepisami.

Tak jak w Polsce, agencja nie ma prawa pobierać opłat za załatwienie pracy (wyjątek od tej zasady stanowi branża rozrywkowa i agencje modelek/modeli). Jednak nawet tam dozwolone jest jedynie obciążanie klienta opłatami za dodatkowe usługi, takie jak napisanie CV, stworzenie portfolio, szkolenie, usługi fotograficzne i tym podobne. Jednak korzystanie z tych usług nie może być warunkiem przyjęcia do pracy. Ponadto pośrednik musi przedstawić na piśmie wyliczenie kosztów, wraz z wyszczególnieniem ewentualnych możliwościach ich refundacji.

Wszystkie warunki świadczenia usługi pośrednictwa zatrudnienia muszą być ustalone jeszcze przed rozpoczęciem wyszukiwania pracy dla danej osoby oraz przedstawione na piśmie. Co ważne, pośrednik nie ma prawa przetrzymywać twojego paszportu ani dowodu tożsamości - w razie potrzeby powinien co najwyżej zrobić sobie kserokopię dokumentu.

Założenie konta:

Otwarcie rachunku w banku wiąże się z koniecznością możliwości potwierdzenia adresu w Anglii. Należy pokazać umowę najmu lub rachunek za gaz lub prąd lub telefon stacjonarny wystawiony przez operatora na nasze nazwisko. Należy poprosić swojego pracodawcę, aby wystawił nam potwierdzenie adresu i skierował to potwierdzenie oficjalnym listem do banku.

Poprawnie skonstruowane potwierdzenie zawiera takie elementy, jak: imię i nazwisko, adres zamieszkania w Anglii, miejsce pracy i zapewnienie, że zarobki firma przelewa pracownikom zawsze na konto (data, pieczęć, podpis).

Rejestracja w Home Office:

Wszyscy, którzy po 1 maja 2004 r. chcą zatrudnić się w Anglii muszą w ciągu miesiąca od podjęcia pracy  dokonać rejestracji w brytyjskim odpowiedniku MSWiA, czyli Home Office. Należy wypełnić formularz WRS (Worker Registration Scheme).

Do formularza dołączony powinien być oryginalny paszport lub dowód, kopia zaświadczenia od pracodawcy potwierdzająca zatrudnienie, potwierdzenie wpłaty 90 funtów oraz dwa zdjęcia paszportowe. Komplet dokumentów można zanieść osobiście, bądź wysłać listem poleconym na adres:
Worker Registration Scheme
Home Office
Walsall Road            
Cannock
WS11 0WS

Czynność tą należy dokonać w ciągu 30 dni od rozpoczęcia pracy. Po 2 tygodniach zostanie nam oddany dowód osobisty, a 7 dni później powinniśmy otrzymać numer WRS. Gdy wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie zostaje wydana karta rejestracyjna, która upoważnia do legalnej pracy w Wielkiej Brytanii
{mospagebreak}
Numer ubezpieczenia - NIN:

Drugą niezbędną formalnością, całkowicie bezpłatną, jest wyrobienie sobie numeru ubezpieczenia socjalnego, czyli National Insurance Number (tzw. NIN-u).W Wielkiej Brytanii automatycznie otrzymuje go każdy, kto skończył 16 lat, natomiast imigranci muszą zwrócić się o jego wydanie. Jest on właściwie niezbędny do życia w Wielkiej Brytanii - wymagają go pracodawcy (bez niego nie mogą odprowadzać składek ubezpieczenia społecznego na indywidualne konto emerytalne pracownika) i urzędy (m.in. przy staraniu się o zasiłki).

Aby uzyskać NIN, należy zadzwonić pod numer 0845 6000643 w godzinach od 8:00 - 20:00 i umówić się na spotkanie. W trakcie rozmowy na prośbę urzędnika trzeba będzie podać podstawowe informacje o sobie oraz adres zamieszkania w Wielkiej Brytanii, pod który zostanie wysłane zawiadomienie o miejscu, dacie i godzinie rozmowy. Na wyznaczone przez konsultanta spotkanie należy stawić się punktualnie wraz z kompletem niezbędnych dokumentów - w przeciwnym razie trzeba będzie liczyć się z koniecznością oczekiwania na kolejny, czasem dość odległy termin.

Godziny pracy:

Godziny pracy uzależnione są od rodzaju pracy i umowy z pracodawcą. Najczęściej jednak tydzień pracy wynosi 48 godzin. Oczywiście zdarza się, że czas pracy może się wydłużyć. W takich przypadkach nadgodziny możesz odebrać w formie dodatkowej zapłaty, bądź wolnych dni . Pracownicy mają również prawo do przerwy, jeżeli pracują więcej niż 8 godzin oraz
4 tygodniowego płatnego urlopu (w rolnictwie 22 dni).

Zarobki :

W Wielkiej Brytanii od 1 października 2007 został podwyższony próg godzinowej płacy minimalnej Zmiana ta jest zróżnicowana pracowników zależności od wieku osoby zatrudnionej. Poniżej przedstawiono wzrost płacy minimalnej pracowników podziałem na grupy wiekowe:

Pracownicy młodociani poniżej 18 roku życia:

Zatrudnieni młodociani pracownicy, którzy nie ukończyli 18 roku dotychczasowych zarabiali 3,30 funta za godzinę. Obecnie, po zmianie przepisów mogą zarobić 3,40 funta za godzinę.

Pracownicy w wieku od 18 do 22 lat:

Dla osób pomiędzy 22 a 18 rokiem życia ustawodawca przewidział wzrost minimalnego wynagrodzenia za godzinę pracy do 4,6 Funta. Dotychczas mogli oni zarobić 4,45 Funta za godzinę

Pracownicy powyżej 22 roku życia:

W przypadku pracowników od 22 lat stawka zwiększy się z obowiązującej do tej pory 5,35 funta za godzinę pracy do 5,52 funta za godzinę.

Umowa o pracę:

Umowa o pracę w Wielkiej Brytanii nie musi być sporządzona na piśmie - wystarczy ustna umowa. Jednak we własnym interesie lepiej zadbać o jej pisemną formę. Powinna ona zawierać następujące elementy:

• dane pracownika i pracodawcy (imię i nazwisko, nazwę firmy),
• datę rozpoczęcia kontraktu i datę, od której pracownik jest zatrudniony na czas nieokreślony lub - w przypadku kontraktu czasowego - datę zakończenia zatrudnienia,
• wysokość wynagrodzenia, sposób jego obliczania oraz warunki wypłacania pensji (np. co tydzień, co miesiąc),
• godziny pracy,
• szczegóły dotyczące prawa do urlopu i sposobu wypłacania wynagrodzenia za wolne dni,
• warunki korzystania ze zwolnień chorobowych i wypłacania wynagrodzenia w czasie choroby,
• okres wypowiedzenia kontraktu,
• nazwę stanowiska i krótki opis obowiązków,
• adres miejsca pracy oraz adres siedziby pracodawcy,
• zasady dyscyplinarne obowiązujące w miejscu pracy,
• do kogo i na jakich zasadach pracownik może się odwołać od decyzji dyscyplinarnych, z którymi się nie zgadza,
• ustalenia dotyczące składek emerytalnych.

Pracodawca ma prawo wykonać kopie dokumentów tożsamości - musi ona być wykonana na miejscu i natychmiast. Nie ma prawa ich zatrzymać.

Prawa pracownicze:

Polacy pracujący w Wielkiej Brytanii posiadają takie same prawa jak Anglicy. Brytyjskie prawo gwarantuje pracownikom szereg przywilejów, związanych z czasem pracy, wynagrodzeniem czy standardami pracy. Większość pracodawców przestrzega tych reguł, a warunki pracy w Wielkiej Brytanii są generalnie bardzo dobre. Umowa o pracę nie musi być zawarta w formie pisemnej, a prawa pracownicze przysługują niezależnie od formy umowy: zasadniczo każdy, kto wykonuje pracę na rzecz przedsiębiorcy, jest uważany za pracownika, chyba, że sam jest przedsiębiorcą (samozatrudnienie). Najważniejsze prawa, które warto znać wyjeżdżając do pracy w Zjednoczonym Królestwie, to:

• prawo do minimalnego wynagrodzenia (National Minimum Wage)
• prawo do płatnego urlopu

Brytyjskie prawo gwarantuje każdej osobie pracującej na terenie Zjednoczonego Królestwa prawo do wynagrodzenia za wykonaną pracę nie niższego niż określona stawka za godzinę pracy - Krajowa Płaca Minimalna (NMW - National Minimum Wage), a wszelkie umowy z pracodawcą ustalające wynagrodzenie, które w przeliczeniu na godziny pracy pracownika jest niższe od tej stawki - są nieważne. Osoby pracujące w rolnictwie mają ponadto prawo do Rolniczej Płacy Minimalnej (Agricultural Minimum Wage), która określa wyższe niż NMW minimalne wynagrodzenia w zależności od posiadanych kwalifikacji. W rolnictwie są również gwarantowane wyższe stawki za nadgodziny.
{mospagebreak}
Uznawanie dyplomów:

Aby umożliwić obywatelom Unii Europejskiej pracę w kraju członkowskim UE bez konieczności przekwalifikowania, został wprowadzony Ogólny System Wzajemnej Uznawalności Kwalifikacji Zawodowych. System ten jest zarządzany środkami dwóch Dyrektyw Europejskich - 89/48/EEC oraz 92/51/EEC. Dyrektywy te obejmują swoim zakresem wszystkie prace i zawody.

Aby podlegać pod Dyrektywę 89/48/EEC, należy mieć ukończoną przynajmniej 3-letnia szkołę ponadpodstawową, uniwersytet lub szkołę wyższą. Ponadto trzeba przejść szkolenie zawodowe, umożliwiające wykonywanie zawodu. Dyrektywa 92/51/EEC obejmuje zawody poniżej stopnia naukowego.

Własna działalność gospodarcza    

Osoby zakładające działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii mają do dyspozycji następujące formy prawne:

• samozatrudnienie (selfemployment);
• spółki zwykłe powstające w wyniku zawarcia umowy między wspólnikami (partnerships), których poszczególne typy konstrukcją przypominają spółkę cywilną i spółki osobowe prawa handlowego zdefiniowane w prawie polskim;
• spółki korporacyjne powstające w wyniku tzw. procedury inkorporacyjnej (companies), które przypominają spółki kapitałowe prawa handlowego zdefiniowane w prawie polskim.

Najbardziej odpowiednią formą prawną dla podjęcia działalności gospodarczej w mniejszym rozmiarze wydaje się być samozatrudnienie, czyli samodzielna działalność gospodarcza.

Każdy może zarejestrować się jako osoba samozatrudniona, jednak niektóre rodzaje działalności wymagają licencji lub zezwolenia lokalnych władz. Zezwolenia wymagają między innymi:

• prowadzenie restauracji,
• usługi taksówkowe,
• prowadzenie domowego przedszkola,
• handel uliczny.

Procedura założenia własnej działalności gospodarczej jest uproszczona do minimum i w skrócie wygląda następująco:

1.    Po przyjeździe do Wielkiej Brytanii udajemy się do lokalnego urzędu podatkowego -  Inland Revenue Enquiry Centre w celu zgłoszenia samozatrudnienia - należy wypełnić formularz CWF1 i wystąpienia o tymczasową kartę CIS-4(T) - formularze dostępne na miejscu w Inland Revenue; koniecznie trzeba mieć ze sobą:

• jedno zdjęcie (jak do paszportu, bez nakrycia głowy czy ciemnych okularów);
• 2 dowody tożsamości (paszport, dowód osobisty lub prawo jazdy);
• zapisany adres pod którym się przebywa (na kartce).

2.    Następnie w National Insurance należy uzyskać numer ubezpieczenia społecznego - National Insurance Number (procedura uzyskania została opisana wyżej).

3.    Po uzyskaniu numeru National Insurance należy wystąpić do Inland Revenue o stałą kartę CIS-4(P), gdyż karta tymczasowa jest ważna tylko 1 rok od wystawienia. Procedura taka sama jak z kartą tymczasową, trzeba mieć dodatkowo numer National Insurance. Ponownie należy przynieść zdjęcie, dwa dokumenty i adres.
 
4.    Wszystkim zarejestrowanym jako samozatrudnieni Inland Revenue przysyła pocztą informacje o wysokości wpłat na ubezpieczenie i podatek. Ważne jest jednak, aby Inland Revenue znał nasz adres, dlatego wszystkie zmiany należy im zgłaszać.

• Osoby samozatrudnione nie muszą składać formularza WRS
• Jeżeli zarejestrowaliśmy się jako samozatrudnieni, a potem podjęliśmy pracę (czyli dostajemy wynagrodzenie nie "na kartę CIS", lecz w schemacie PAYE), to podlegamy obowiązkowi zatrudnienia w WRS (Home Office), gdyż zwolnienie dotyczy jedynie osób, które pracują wyłącznie "dla siebie" (self-employed).
• Osoby jednocześnie pracujące i samozatrudnione, powinny to zgłosić w Inland Revenue, aby nie płacić podwójnie ubezpieczenia.

{mospagebreak}
System urlopowy:

Urlop wypoczynkowy:

Pracownikom przysługuje 4 tygodnie płatnego urlopu wypoczynkowego. Przyznając urlop wypoczynkowy, pracodawca musi pamiętać, że pracownik ma prawo do tygodniowego nieprzerwanego wypoczynku.

Pracownik musi poinformować swojego pracodawcę o planowanym urlopie w terminie wcześniej ustalonym przez strony. Jednakże jeśli takich ustaleń nie poczyniono, pracownik informuje pracodawcę o zamiarze skorzystania z urlopu nie później niż na czas dwukrotnie dłuższy niż planowany wypoczynek.

Urlop macierzyński:

Kobietom przysługuje, w zależności od stażu pracy u danego pracodawcy, 26 tygodni urlopu macierzyńskiego (w tym 11 tygodni przed narodzeniem dziecka). Kobieta musi poinformować pracodawcę o swoim stanie i terminie porodu najpóźniej 15 tygodnie przed planowanym rozwiązaniem.

Kobiety, które były zatrudnione u danego pracodawcy nieprzerwanie przez 26 tygodni przed początkiem 14 tygodnia ciąży, mają prawo do dodatkowych 26 tygodni urlopu macierzyńskiego.

Kobieta, która chce wrócić do pracy przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego, musi poinformować swojego pracodawcę 28 dni przed planowanym powrotem.

Matki przebywające na urlopie macierzyńskim nie otrzymują podstawowego wynagrodzenia. Kobiety, które zatrudnione były u danego pracodawcy na 15 tygodni przed narodzeniem dziecka i zarabiały co najmniej 79 funtów otrzymują przez pierwsze 6 tygodni 90 proc. podstawowego wynagrodzenia, przez pozostałe 20 tygodni przysługuje im albo 90 proc.  podstawowego wynagrodzenia, albo 102.80 funtów tygodniowo (w zależności od tego, która suma jest mniejsza).

Urlop ojcowski:

Urlop ojcowski przysługuje mężczyznom, jeśli:
1.    są odpowiedzialni za wychowanie dziecka,
2.    są biologicznymi ojcami dziecka lub współmałżonkami lub współpartnerami matki dziecka,
3.    pracowali nieprzerwanie przez 26 tygodni dla obecnego pracodawcy na 15 tygodni przed narodzeniem dziecka.

Dni ustawowo wolne od pracy:

Nowy Rok (1 stycznia lub najbliższy po tej dacie dzień pracy), Wielki Piątek, Wielkanoc i Poniedziałek Wielkanocny, pierwszy poniedziałek maja, ostatni poniedziałek maja, ostatni poniedziałek sierpnia, Boże Narodzenie (lub najbliższy poniedziałek, jeśli dzień ten wypada w sobotę lub niedzielę), Drugi Dzień Bożego Narodzenia.

Podatki:

Podatek odprowadza pracodawca, a wynosi on odpowiednio:

• 10 proc.  przy rocznych dochodach nieprzekraczających 20 200 funtów,
• 22 proc.  przy dochodach od 20 201 do 31 400 funtów,
• 40 proc.  przy dochodach wyższych od 31 400 funtów.

W wielu przypadkach, podatki zapłacone przez Polaków w Zjednoczonym Królestwie mogą zostać zwrócone. Wymaga to złożenia zeznania podatkowego i wystąpienia o zwrot podatku.

W takiej sytuacji najwygodniej jest skorzystać z usług wyspecjalizowanych firm, które przygotowują roczne zeznania podatkowe do złożenia w Zjednoczonym Królestwie, gwarantują poprawne wypełnienie wniosków i wykonują wszelkie czynności za nas.
{mospagebreak}
System ubezpieczeń:

Ubezpieczenie społeczne:

Wszystkie osoby pracujące legalnie, mają potrącane bezpośrednio z pensji składki ubezpieczeniowe w wysokości 11 proc.  

Opieka medyczna:

Prawo do bezpłatnej opieki medycznej przysługuje każdemu, kto ma opłacone wszystkie składki i podatki. Za niektóre usługi trzeba jednak zapłacić, przykładowo za leczenie stomatologiczne. W Anglii zasiłek chorobowy przysługuje po czwartym dniu choroby. Kobiety maja prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Po rozpoczęciu pracy w Wielkiej Brytanii należy dokonać dwóch ważnych formalności - zarejestrować się w Systemie Rejestracji Pracowników (Worker Registration Scheme - WRS) oraz wystąpić o numer ubezpieczenia socjalnego - National Insurance Number (NIN).
WRS

Obowiązkowa rejestracja pracowników została wprowadzona w celach statystycznych przez Home Office w stosunku do pracowników z państw członkowskich UE, które wstąpiły do niej w maju 2004 r. Rejestracji należy dokonać najpóźniej 30 dni po rozpoczęciu pracy. Rejestracja kosztuje obecnie 90 funtów.

Świadczenia socjalne:

Jeśli przebywamy w Anglii legalnie, tzn. pracujemy (jesteśmy zarejestrowani w Home Office, posiadamy NIN, płacimy podatki), jesteśmy samozatrudnieni (self-employement), pracowaliśmy legalnie przez okres dłuższy niż 12 miesięcy i straciliśmy pracę, możemy starać się miedzy innymi o Child Benefit i Working Tax Credit (jego elementem jest Child Tax Credit).

Osobom pracującym mniej niż 16 godzin tygodniowo (w przypadku par - 30 godzin tygodniowo, przy czym jedna z osób nie może pracować więcej niż 24 godziny tygodniowo) przysługują Income Support lub Jobseeker's Allowance.

Nie przysługują one osobom, które:
a) pracowały krócej niż 12 miesięcy, straciły pracę i nie znalazły nowej w ciągu 30 dni,
b) pracują nielegalnie,
c) nie pracują wcale.

Child Benefit:

Child Benefit przyznawany jest osobie dorosłej, pod której opieką znajduje się dziecko lub dzieci, do 16 roku życia dziecka (lub dłużej, jeśli kontynuuje np. pełnowymiarową edukację). Wysokość Child Benefit nie jest zależna od zarobków i oszczędności opiekuna - wynosi 16,50 funta na tydzień na pierwsze dziecko i 11,05 funta na tydzień na każde kolejne dziecko.
Warunkiem uzyskania Child Benefit jest to, by dziecko i osoba ubiegająca się przebywały na terenie Wielkiej Brytanii (osoba ubiegająca się nie musi być rodzicem dziecka), a osoba ubiegająca się musi spełniać warunki związane z legalnym zatrudnieniem i pobytem w Anglii.

Working Tax Credit:

Working Tax Credit (i jego element - Child Tax Credit) przyznawany jest na podstawie zeznań podatkowych osoby pracującej legalnie na terenie Wielkiej Brytanii (patrz wyżej). Jego wysokość zależy od zarobków osoby (pary) ubiegającej się o Tax Credits, od ilości dzieci, od kosztów ponoszonych na opiekę/edukację dziecka.

Jeśli mamy partnera, który przebywa z nami na terenie Wielkiej Brytanii (ważne jest, iż jako partner rozumiany jest nie tylko małżonek) podanie składamy razem. Do 300 funtów kary grozi za zatajenie faktu, iż żyjemy w związku lub nasza sytuacja uległa zmianie (otrzymaliśmy Tax Credit sami, a nasz partner dojechał/wyjechał). Wysokość WTC (w tym CTC) można ustalić wchodząc na stronę internetową i wpisując własne dane.

Income Support:

Income Support przeznaczony jest dla samotnych rodziców, osób niepełnosprawnych lub osób opiekujących się innymi (dziećmi, dorosłymi). Otrzymują go Ci, którzy pozostają bez pracy lub pracują do 16 godzin tygodniowo, mają niskie zarobki, ich oszczędności nie przekraczają 8000 funtów i są w wieku 16 do 59 lat.
Nie jest to bezpośrednio pomoc na dziecko, ale przysługuje między innymi samotnym rodzicom i może znacznie ułatwić im przeżycie.

W przypadku pełnych rodzin i osób pełnosprawnych spełniających te same warunki sytuacja wygląda inaczej. Muszą one aktywnie poszukiwać pracy (regularnie odwiedzać Jobcentre) i do momentu jej znalezienia otrzymywać mogą Jobseeker's Allowance.
{mospagebreak}
Pobyt:

Wynajęcie mieszkania:

Poszukując mieszkania, możesz skorzystać z gazet, w których często zamieszczane są ogłoszenia, jak również skorzystać z pomocy agencji nieruchomości, które zajmują się wynajmowaniem mieszkań. Często sklepowe okna są miejscem zamieszczania takich ogłoszeń.

Można wynająć zarówno umeblowane, jak i nie umeblowane domy; bezpośrednio od właściciela jak i przez agencje. Hotele i pensjonaty zapewniają raczej mieszkanie na krótki okres czasu. Jeśli będziesz szukał mieszkania przez agencje, musisz przygotować się na dodatkową opłatę.

Nowe zasady wynajmu lokali reguluje Housing Act z 1988 roku. Nowe zasady można podzielić na dwie grupy: wynajem na czas długi oraz wynajem na czas określony - przynajmniej 6 miesięcy. Najemcy w Wielkiej Brytanii są chronieni prawem. Wynajmujący nie może wymówić mieszkania bez nakazu sądowego. Niepokojenie najemcy w celu opuszczenia mieszkania jest również nielegalne. Powinieneś zgłosić każdy przypadek niepokojenia lub nielegalnej eksmisji władzom lokalnym, które mają prawo interweniować.

Niektóre lokale są wynajmowane przez stowarzyszenia non-profit. Są one subsydiowane, co umożliwia im utrzymanie czynszów na rozsądnym poziomie. Oferują one również lokale do wspólnego wynajmowania, co umożliwia dzielnie czynszu na kilka osób.

Przykładowe opłaty za wynajęcie lokum:

Typ mieszkania - koszt wynajęcia na miesiąc (w funtach):
Mieszkanie - umeblowane/nieumeblowane  400-600
Dom - umeblowane/nieumeblowane 500-800
Pokój - 200-350

Ceny różnią się w zależności od wielkości i standardu mieszkania, a także od regionu Wielkiej Brytanii. Najwyższe opłaty są w Londynie i w regionie South East (w Londynie opłaty są wyższe o około 50 proc. w porównaniu do reszty kraju). Mieszkańcy Londynu płacą również około 387 funtów tygodniowo na podatek miejski oraz na dojazdy do pracy. W przypadku krótkiego pobytu można zamieszkać w takich miejscach, jak schroniska młodzieżowe, schroniska YMCA/YWCA, miejsca Bed and Breakfast, hotele. Lokalne biura turystyczne mogą udzielić dokładnych informacji na temat noclegów, a większość z tych biur może dokonać dla Ciebie rezerwacji.

Służba zdrowia:
Po przyjeździe i znalezieniu pracy pierwszym krokiem jaki powinniśmy zrobić jest zarejestrowanie się w najbliższej przychodni. Istnieje kilka sposobów zdobycia adresów najbliższych przychodni. Oto one:

• zadzwoń pod numer 020 7725 3371/2 i podaj swój dokładny kod oraz nazwę ulicy,
• w książce telefonicznej,
• na stronie www.nhs.uk
• w lokalnych bibliotekach

Próbując otrzymać informacje za pomocą któregokolwiek z tych sposobów nie otrzymamy jednego adresu, pod który powinniśmy się zgłosić, ale kilka telefonów najbliższych przychodniach, gdzie dopiero powinniśmy sprawdzić czy możemy zostać pacjentem w jednej z nich. Proces ten wymaga od nas wykonania wielu rozmów telefonicznych, bądź dłuższej wycieczki.

Jeżeli już trafiliśmy do odpowiedniej przychodni, to po wypełnieniu krótkiego formularza zostaniemy zapisani do lekarza pierwszego kontaktu tzw. GP (General Practicioner).

Pierwsza wizyta tzw. check up odbywa się w obecności jedynie pielęgniarki w celu przeprowadzenia wywiadu na temat przebytych chorób, a także historii chorób w rodzinie. Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie się do tej wizyty, najlepiej wziąć ze sobą słownik. Jeżeli nawet nasz angielski jest na wysokim poziomie, to trzeba liczyć się, iż słownictwo użyte podczas tej rozmowy będzie specjalistyczne. Wiele przychodni oferuje usługi tłumaczy, dlatego warto zapytać czy istnieje możliwość skorzystania z pomocy polskiego tłumacza.
{mospagebreak}
Przydatne adresy:

Ambasada RP w Londynie
47 Portland Place, London W1B 1JH
tel.: (0044) 870 774 2700, 870 774 2702
fax: (0044) 207 323 4018
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Konsulat Generalny RP w Londynie
73 New Cavendish Street, London W1W 6LS
tel.: (0044) 870 774 2800, 870 774 2802
fax: (0044) 207 323 2320
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Ambasada Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w Warszawie
Warszawa, al. Róż 1
tel.: (0-22) 628 10 01
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www: http://www.britishembassy.pl

Home Office Immigration & Nationality Departament
Lunar House 40
Wellesley Road
Croydon CR9 2BY
tel: 0870 606 7766
www: www.homeoffice.gov.uk

Ośrodek informacji do spraw uznawania kwalifikacji zawodowych w Wielkiej Brytanii Carol Rowlands
Departament for Education and Skills
Room E3b
Moorfoot
Gb - Shefield S1 4PQ  
tel: +44 114 259 41 51
fax: +44 114 259 44 75
www: www.dfes.gov.uk/europeopen
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zjednoczenie Polskie w Wielkiej Brytanii
240 King Street
Hammersmith
London W6 0RF
tel: 020 8741 1606
fax: 020 8741 5767

Przydatne adresy www:
Ambasada Polski w Wielkiej Brytanii: http://www.london.polemb.net/  
Konsulat Generalny RP w Londynie: http://www.polishconsulate.co.uk/  
Ambasada Wielkiej Brytanii w Polsce: http://www.britishembassy.pl/  
Jobcentre Plus - publiczne służby zatrudnienia: http://www.jobcentreplus.gov.uk/  
Department of Work and Pensions: http://www.dwp.gov.uk/  
Working in the UK: http://www.workingintheuk.gov.uk/  
Border & Immigration Agency: strona służb imigracyjnych, http://www.ind.homeoffice.gov.uk/  
Department of Health - informacje o opiece zdrowotnej: http://www.doh.gov.uk/  
Department of Trade and Industry - informacje o prawie pracy: http://www.dti.gov.uk/  
HM Recenue and Customs - informacje o podatkach i ubezpieczeniu społ.: http://www.inlandrevenue.gov.uk/  
Serwisy polskiej społeczności w Anglii: http://www.londynek.net/, http://www.polishexpress.co.uk/

Inne przydatne adresy:
www.dwp.gov.uk(MinisterstwoPracy)
www.jobs.ac.uk
www.londonjob.net
www.jobsinwales.com
http://europa.eu.int/eures
www.Fish4Jobs.co.uk
www.Jobs.co.uk
www.Reed.co.uk
www.s1jobs.com
www.capitalcareers.ltd.uk
www.OrionPeoplePlus.com
www.AniasPoland.com/work.html