Początki Al-Kaidy w Afganistanie

• afganistan
• al-kaida
• terroryzm
• zsrr

Ta ostatnia miała miejsce podczas zimnej wojny. Rywalizujące ze sobą supermocarstwa szukały sojuszniczych państw blisko granicy swojego przeciwnika. W latach 50 Afganistan konkurował z Pakistanem o amerykańską pomoc. Stany Zjednoczone zdecydowały się wesprzeć sąsiedni Pakistan. Władze  Afganistaniu widząc, że nic nie zyskają na współpracy z USA, zwróciły się w kierunku ZSRR. Najważniejszą umową były zapisy dotyczące swobodnego tranzytu towarów. Rosjanie zaczęli rozbudowywać Afganistan. W 1964 roku została zmieniona konstytucja, czyniąc kraj monarchią konstytucyjną. Jednak rządy króla Afganistanu Muhammada Zahira nie cieszyły się popularnością. W 1970 roku Afganistan ucierpiał z powodu strasznej suszy. 3 lata później grupa radykalnych wojskowych obaliła króla. Władzę przejął jego wuj Muhammad Dauad. Wprowadził on w kraju rządy absolutne. To nie podobało się wielu osobom w tym Mohammedowi Tarakiemu i jego Ludowo-Demokratycznej Partii Afganistanu. W 1978 roku przejął on władze, a kraj coraz bardziej zbliżał się do ZSRR. Zaczął on jednak zmieniać tradycyjne afgańskie obyczaje co zraziło do niego konserwatywne społeczeństwo Afganistanu. Wybuchały liczne demonstracje antyrządowe. Reakcją na nie było nasilenie walki z Islamem. Masakra w Heracie podczas, który siły rządowe zabiły 5 tysięcy osób była początkiem powstania w Afganistanie. W 1979 roku Taraki zginął zamordowany przez Hafizullaha Amina. Ten jednak wbrew sugestiom Moskwy nie złagodził represji. ZSRR   zdecydował się interweniować. Rosjanie zabili Amina obsadzając na jego stanowisku Babraka Karmala..[1]

Interwencja wojsk radzieckich wywołała powszechne oburzenie na całym świecie. Wielu muzułmańskich duchownych wezwało do dżihadu. Duża ilość ochotników z państw arabskich pospieszyła, żeby wspierać mudżahedinów w walce z okupantami. Jednym z nich był  Abdallah Azzam, jeden z głównych organizatorów pomocy dla afgańskich partyzantów. Był też mentorem Osamy Bin Ladena, który założył w 1988 roku Al- Kaidę. Bin Laden był jednym z uczestników wojny z ZSRR. Zajmował się głównie rekrutacją muzułmanów chętnych do walki z ZSRR. Jego nowo powstała organizacja miała pomagać w walce z sowietami. Po 10 latach partyzanckiej walki Rosjanie wycofali się. Część bojowników Al Kaidy pozostała na pograniczu afgańsko-pakistańskim, niektórzy z nich rozbudowywali komórki nowej organizacji w pakistańskich miastach. Szef organizacji Osama  Bin Laden wrócił do swojej ojczystej Arabii Saudyjskiej. Tam głośno manifestował swoje niezadowolenie z zakładania baz amerykańskich na terenie Arabii Saudyjskiej. Stał się na tyle groźny, że monarcha wydalił go z kraju. Bin Laden przeniósł się do Sudanu, gdzie bezpiecznie planował zamachy terrorystyczne. Przeprowadzono zamachy na amerykańskich żołnierzy w Somalii czy budynek WTC. Amerykańskie naciski na władze w Sudanie spowodowały, że Bin Laden musiał emigrować do innego kraju. Wybrał na swoją nową siedzibę Afganistan.[2]

W samym Afganistanie sytuacja była tragiczna. Po wycofaniu się wojsk sowieckich, mudżahedini zaczęli się ponownie między sobą kłócić. Po raz kolejny sprawdziło się powiedzenie, że nic nie łączy lepiej niż wspólny wróg. Mimo wycofania się wojsk rosyjskich, wciąż trwała walka z komunistycznym reżimem. W 1991 roku Rosja i USA ogłosiły, że wstrzymują finansowanie stron walczących w Afganistanie. Rok później w końcu upadł komunistyczny rząd w Kabulu. Rządy zaczęła sprawować Rada Kierownicza w której skład wchodzili członkowie opozycyjnych ugrupowań. Prezydentem został, tadżyk B. Rabbani, premierem pasztun G. Hekmatjar. Wkrótce potem nastąpił rozłam wśród mudżahedinów. Na arenie politycznej coraz silniej akcentowali swoją obecność Talibowie, którzy wystąpili przeciwko władzom w Kabulu.[3]

Talibowie są skrajnym ugrupowaniem muzułmańskim, powstałym po upadku rządów komunistycznych w Kabulu. Głównymi uczestnikami tej grupy są pasztunowie – uczniowie szkół koranicznych w których to kształcono ich na fanatycznych wyznawców Islamu. Ideologia Talibów łączy w sobie elementy prawa koranicznego oraz pasztuńskiego kodeksu honorowego. Mężczyźni muszą ubierać się i wyglądać na podobieństwo proroka, kobiety są pozbawione podstawowych praw.[4]

Talibowie nakłonili do przejścia na swoją stronę wielu lokalnych dowódców, a nawet komunistów. W 1997 roku wykorzystując kłótnie oraz podziały w obozie rzadzących, zdobyli stolice kraju Kabul i obalili prezydenta B. Rabbaniego. Zmienili również nazwę kraju na Islamski Emirat Afganistanu. W tym samym okresie do Afganistanu przeniósł się Osama Bin Laden wraz ze swoją organizacją. Korzystając z opieki i gościnności Talibów zaczął on rozbudowywać centra szkoleniowe terrorystów.  Talibowie zabronili wszelkich rozrywek. Ich przeciwnicy polityczni zostali zamordowani lub wygnani. Skrajnym barbarzyństwem było zniszczenie posągów Buddy co spowodowało masowe potępienie tego reżimu na całym świecie. [5]  Jednym z nielicznych, którym udało się przetrwać był  bohater wojny z ZSRR Ahmadi Szach Masud, który jako przywódca Sojuszu północnego prowadził walki z Talibami.

Al Kaida nie próżnowała w Afganistanie, 23 lutego 1998 roku wraz  Egipską Grupą Dżihadu, Al-Dżihadem, Ruchem Dżihadu Bangladeszu i Pakistańskim Towarzystwem Uczonych zadeklarowało powstanie “Światowego Frontu Islamskiego na rzecz Dżihadu Przeciwko Żydom i Krzyżowcom”. Głównym celem tej organizacji jest zabijanie Amerykanów gdziekolwiek się znajdują. W sierpniu 1998 roku Al Kaida dokonuje zamachu na amerykańskie ambasady w Kenii i Tanzanii. Giną 244 osoby, w tym 12 amerykanów. Po tym tragicznym wydarzeniu prokurator generalny USA oskarża Bin Ladena o zabicie amerykańskich obywateli. W 2000 roku został przeprowadzony zamach na amerykański niszczyciel USS Cole.

W 1999 roku ONZ nałożyła na Afganistan sankcję dotyczące głównie sfery handlowej. Rok później Rada Bezpieczeństwa uchwaliła rezolucję 1333, która zabraniała udzielania jakiejkolwiek pomocy wojskowej Talibom.[6]

2 dni przed zamachami z 11 września zginał w zamachu bombowym Ahmad Szach Masud, który jeszcze kilka miesięcy wcześniej podczas przemówienia na forum Parlamentu Europejskiego przestrzegał przed  współpracą talibów z Al Kaidą i przyszłymi atakami terrorystycznymi.

Podsumowując Al Kaida w Afganistanie pojawiła się wraz z początkiem interwencji radzieckiej. Jej późniejszy założyciel Osama Bin Laden wraz ze swoim mentorem i nauczycielem Abdallahem Azzamem werbowali muzułmanów z całego świata do walki przeciwko sowietom. Duża część z nich po zakończeniu wojny, przyłączyła się do nowo powstałej organizacji, stając u boku Bin Laden w jego walce ze Stanami Zjednoczonymi. On sam dzięki roli jaką pełnił podczas wojny z ZSRR nabył niezbędnego doświadczenia do  kierowania i zarządzania Al Kaidą. Przeniosła się ona do Afganistanu ponieważ rządził tam reżim, który był ideologicznie bliski tej organizacji, w kraju tym warunki terenowe pozwalają na bardzo łatwe ukryciem się w szczególności przed szpiegowskimi satelitami Stanów Zjednoczonych. Afganistan był również dawną strefą wpływów rosyjskich, stąd też brak obecności w pobliżu Afganistanu amerykańskich wojsk był kolejnym powodem, dla którego Al Kaida wybrała ten teren pod swoją nową bazę. Przez nikogo nie niepokojona mogła w spokoju zorganizować tragiczne w skutkach zamachy z 11 września 2001 roku.

Bibliografia:

1.Aleksander Socha, Walki w Dolinei Panczsziru, Bitwy Świata, Rzeczpospolita 29 grudnia 2007 roku

2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Afganistan - strona dotycząca Afganistanu

3. http://www.terroryzm.pdg.pl/index.php?entry=entry080708-152339 – historia Al Kaidy

4. http://portalwiedzy.onet.pl/124701,,,,al_kaida,haslo.html – historia Al Kaidy

5.http://www.stosunkimiedzynarodowe.pl/2008/08/03/al-kaida-bractwo-zla-i-terroru/ - historia Al Kaidy

6. http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=4573578 – historia Afganistanu

7. http://portalwiedzy.onet.pl/123203,,,,talibowie,haslo.html – opis Talibów

[1] Aleksander Socha, Walki w Dolinei Panczsziru, Bitwy Świata Rzeczpospolita 29 grudnia 2007 roku.

[2] Dostępne przez http://www.stosunkimiedzynarodowe.pl/2008/08/03/al-kaida-bractwo-zla-i-terroru/ 10.31.2009

[3] Dostępne przez http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=4573578 10.31.2009

[4] Dostępne przez http://portalwiedzy.onet.pl/123203,,,,talibowie,haslo.html 10.31.2009

[5] Ibidem

[6] Dostępne przez http://www.stosunkimiedzynarodowe.pl/2008/08/03/al-kaida-bractwo-zla-i-terroru/ 10.31.2009