25 lipiec 2008

Unia Europejska 2008 roku to wspólnota 27 państw, a kolejne kraje już zabiegają o członkowstwo lub takie posunięcie rozważają. Nie jest rzeczą łatwą koordynować wieloetniczne, silnie zróżnicowane społeczeństwo zjednoczonego Starego Kontynentu, które liczy sobie około 497 mln mieszkańców. Aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie Wspólnoty, prezydencja francuska musi zadbać o europejskich obywateli, ich dobro i interesy. Znajduje to odzwierciedlenie w programie Francji.

W imię wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

Warunkiem zgodnego współżycia w UE jest wypracowanie trwałych podstaw, które zostaną przyjęte przez ogół i będą wspólnie rozwijane. W przypadku Europy kluczem do sukcesu „obywatelskiego” jest równowaga pomiędzy swobodnym przepływem osób, umacnianiem bezpieczeństwa obywateli i przestrzeganiem praw podstawowych oraz wolności osobistych. Francja postara się zagwarantować rozwój tej równowagi.

Prezydencja francuska zadba o wyposażenie Unii w narzędzia, które pozwolą na ściślejszą współpracę w zakresie sprawiedliwości i bezpieczeństwa pomiędzy władzami poszczególnych państw członkowskich. W drugim półroczu br. zostaną przedstawione wyniki prac prowadzonych przez tzw. Grupę Przyszłości UE.

Jednym z priorytetów Rady Europejskiej (RE) jest wypracowanie wspólnotowej polityki azylowej i imigracyjnej, szczególnie istotnej w dobie masowych legalnych i nielegalnych przepływów ludności w skali świata i Europy. Aby zapanować nad tym zjawiskiem, konieczne są pewne formy instytucjonalizacji. Prezydencja francuska zaproponuje przyjęcie europejskiego Paktu na rzecz skoordynowanej polityki imigracyjno-azylowej. Z Paktem wiąże się tzw. Globalne Podejście do Migracji, które ma obejmować: lepszą organizację legalnej migracji, bardziej skuteczną walkę z nielegalną imigracją oraz promocję ścisłej współpracy pomiędzy krajami pochodzenia, krajami tranzytu i krajami docelowymi dla przemieszczających się obywateli.

Mając na uwadze końcowy kształt Paktu prezydencja, będzie dążyła do zakończenia negocjacji nad propozycją dyrektywy na temat warunków wjazdu i pobytu wysoko wykwalifikowanych pracowników, zorganizuje konferencję na szczeblu ministrów na temat integracji (03-04.11.2008), a także postara się osiągnąć konsensus w sprawie projektu dyrektywy wprowadzającej sankcje przeciwko pracodawcom zatrudniającym cudzoziemców o nieuregulowanym statusie. W tym samym kontekście Francja będzie prowadziła dalsze prace nad poprawą skuteczności działań Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Granicach Zewnętrznych (FRONTEX). Rozwijanie wspólnej polityki wizowej powinno przyczynić się do przyjęcia Kodeksu Wspólnotowego oraz promocji Systemu Informacji Wizowej (VIS), w tym biometrii. Warto zabiegać, aby amerykański program zwolnienia z obowiązku wizowego objął wszystkich obywateli UE. Prezydencja podejmie również kwestię wspólnego europejskiego systemu azylowego. W dniach 20-21.10. br. w Paryżu odbędzie się posiedzenie drugiej Euroafrykańskiej Konferencji Ministerialnej nt. Migracji i Rozwoju, którego celem będzie wskazanie projektów mogących nadać konkretny kształt współpracy pomiędzy krajami pochodzenia, tranzytu i docelowymi w dziedzinach objętych Globalnym Podejściem do Migracji. Wymienione inicjatywy, związane z Paktem, wpisują się w cykl programów z Tampere (1999-2003), Program Haski (2004-2009) i w komunikat KE z 17.06. br. odnośnie wspólnej polityki imigracyjnej w UE.

Obywatele Unii powinni czuć się bezpieczni w każdym wymiarze. W tym celu prezydencja zaangażuje się w walkę z międzynarodowym terroryzmem, z przestępczością zorganizowaną, z handlem narkotykami i z eko-mafiami. W ramach walki z zagrożeniem atakami terrorystycznymi, Francja optuje za:

1. Utworzeniem bazy danych na temat wydarzeń odnoszących się do zagrożeń lub popełniania wrogich czynów z użyciem broni jądrowej, radiologicznej, biologicznej lub chemicznej,
2. Wzmocnieniem i zwiększeniem roli Wspólnego Centrum Sytuacyjnego UE przy Sekretariacie Generalnym Rady (SitCen),
3. Kontynuowaniem prac związanych z wykorzystywaniem Internetu dla celów terrorystycznych (check the web),
4. Przygotowaniem księgi dobrych praktyk do użytku w środowisku penitencjarnym,
5. Analizą działań mogących umożliwić dostęp personelu konsularnego do stosownych informacji zawartych w Systemie Informacyjnym Schengen (SIS).

Natomiast, aby przeciwdziałać przestępczości zorganizowanej, Francja przewiduje zaostrzenie środków represji wobec cyberprzestępczości (poprzez stworzenie platformy sygnalizowania niedozwolonych treści przy współpracy z Europejskim Urzędem Policji i Europejskim Kolegium Policyjnym) i szczególne zwrócenie uwagi członków Unii na problem handlu bronią pochodzącą z Bałkanów. Prezydencja chce doprowadzić do uruchomienia europejskiej sieci współpracy szefów jednostek wyspecjalizowanych w zwalczaniu handlu ludźmi.

Przejawem walki z handlem narkotykami będzie zakończenie prac nad nowym Planem Działania Unii wobec Narkotyków na lata 2009-2012 oraz propozycja powołania Centrum Koordynacji Walki z Narkotykami w zachodniej części basenu Morza Śródziemnego pod nazwą CECLAD-M. W dziedzinie zwalczania eko-mafii, francuska prezydencja planuje znaleźć skuteczny sposób na ograniczenie przemytu odpadów toksycznych.

Poza tym Francja będzie wspierała dalszy rozwój Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II) oraz zadba o przyjęcie decyzji, która włącza do systemu prawnego Unii kluczowe postanowienia Traktatu z Prüm z 2005 r. Wspomniany Traktat odniósł się do kwestii wymiany danych na temat DNA, cyfrowych zapisów odcisków palców i numerów rejestracyjnych pojazdów, co jest istotne przy poważnych przestępstwach.

Równocześnie, prezydencja będzie dążyła do włączenia Europejskiego Urzędu Policji (Europolu) do unijnego porządku prawnego i zachęcała do wymiany informacji pomiędzy nim a FRONTEM-em. Wyjdzie także z inicjatywą powoływania mieszanych patroli kolejowych i refleksją nad „europejskimi komisariatami”, grupującymi funkcjonariuszy z różnych państw.

W wymiarze zewnętrznym trzeba będzie rozważyć przyszłość stosunków UE-kraje trzecie w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Walka z terroryzmem oznacza zaś pogłębiony dialog z krajami Maghrebu i Sahelu.

Gwarancja bezpieczeństwa pociąga za sobą potrzebę usprawnienia sądownictwa. Celem prezydencji jest przyjęcie projektu zrewidowania decyzji, na mocy której powołuje się Eurojust, czyli Zespół ds. Współpracy Sądowej w Unii Europejskiej. Konieczna jest także poprawa dostępu Eurojustu do kartotek Europolu. Następnie Francja poprze zamiar stworzenia europejskiego systemu informacji na temat rejestrów skazanych oraz zamierza doprowadzić do postępu w analizie decyzji ramowej na temat kontroli przestrzegania prawa.

Prezydencja zainteresuje się dyrektywą o zanieczyszczeniach spowodowanych przez statki, która zakłada wprowadzenie kar dla jednostek pływających za niewłaściwe postępowanie z odpadami.

W zakresie prawa rodzinnego i cywilnego, Francja zamierza uregulować kwestię obowiązków alimentacyjnych i prawa właściwego w sprawach rozwodowych (Rzym III [1]), a także poruszyć problem wzajemnego uznawania dokumentów autentycznych. Prezydencja optuje ponadto za tworzeniem wspólnej kultury prawnej w ramach Unii Europejskiej, m.in. poprzez wypracowanie wspólnotowego systemu kształcenia urzędników państwowych i kadr wymiaru sprawiedliwości. Będzie dążyła do zainicjowania europejskich szkoleń już we wrześniu br. Prezydencja będzie sprzyjała rozwojowi zastosowań technologii informacyjnych w wymiarze sprawiedliwości (E-Justice), którego uwieńczeniem ma być uruchomienie w 2010 r. ogólnodostępnego tematycznego portalu europejskiego.

W materii praw podstawowych obywateli Unii, Francja skoncentruje swoje działania szczególnie na zagadnieniu ochrony danych osobowych. Przedmiotem jej zainteresowania będą: decyzja ramowa na temat ochrony danych, konsultacje dotyczące propozycji europejskiego systemu danych PNR (Passenger Name Record) i wzmocnienie zdolności Unii do reagowania w przypadku katastrof (przede wszystkim w zakresie ochrony cywilnej). Celem prezydencji jest jednocześnie ugruntowanie współpracy konsularnej pomiędzy krajami członkowskimi w ramach koncepcji „państwa wiodącego”, która to odnosi się do kwestii ochrony obywateli UE w sytuacjach kryzysowych w krajach trzecich. Często zdarza się, iż niektóre z państw członkowskich Unii nie posiadają własnych przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych w krajach spoza Wspólnoty. Wówczas rodzi się pytanie o los obywateli owych państw członkowskich na wypadek sytuacji zagrożenia życia (np. katastrofą naturalną). W myśl zasady „państwa wiodącego” wyznacza się jedno lub kilka państw z Unii, które sprawują opiekę konsularną nad wszystkimi obywatelami Wspólnoty bez względu na kraj pochodzenia.

Prezydencja zajmie się także pracami z zakresu zarządzania i reagowania kryzysowego, ochrony cywilnej i pomocy humanitarnej.

Europa kultury, młodzieży i sportu

W programie prac prezydencji francuskiej kultura, sport i młodzież zajmują ważne miejsce. Francja będzie podkreślała ich rolę w zjednoczonej Europie podczas swojego przewodnictwa.
W odniesieniu do wymiaru kulturalnego, poświęci ona swoją uwagę zagadnieniu kulturowego dziedzictwa europejskiego, dążąc do uruchomienia prototypu portalu Europejskiej Biblioteki Cyfrowej oraz wprowadzenia znaku dziedzictwa europejskiego. Będzie także promowała dialog międzykulturowy, różnorodność kulturową i językową oraz zadba o przyznanie architekturze odpowiedniego miejsca w narodowych europejskich strategiach trwałego rozwoju.
Zdaniem Francji Unia powinna stać się ważnym uczestnikiem rewolucji cyfrowej, która niesie ze sobą wiele dobrodziejstw. Jednocześnie należy zapewnić niepełnoletnim ochronę przed niepożądanymi treściami np. w Internecie.

W kontekście europejskiej młodzieży, Francja skupi się na czterech podstawowych obszarach:

1. Zdrowiu młodzieży (główne wyzwanie to problem uzależnień),
2. Promocji i uznawaniu ochotniczej działalności młodych ludzi jako czynnika rozwoju i mobilności młodzieży w Europie,
3. Wdrażaniu Europejskiego Paktu na rzecz Młodzieży,
4. Europejskim Roku Dialogu Międzykulturowego w odniesieniu do młodych.

Natomiast w ramach działań na rzecz sportu, należy zwrócić uwagę na francuską inicjatywę, której celem jest ustanowienie zawodu agenta zawodników i wprowadzenie kontroli zarządzania klubami sportowymi.

Przypisy:

[1] Rzym III – oznacza rozporządzenia w sprawie zasad dotyczących jurysdykcji i prawa właściwego w odniesieniu do spraw małżeńskich, obecnie w fazie projektu.

 

1. Euractiv: http://www.euractiv.fr/presidence-francaise-ue/.
2. Oficjalna strona PFUE: http://www.ue2008.fr/.
3. UKIE : www.ukie.gov.pl/.