Karolina Bednarczyk: Jak skorzystać z funduszy UE - relacja

• fundusze
• ue

Konferencja pt."Jak skorzystać z funduszy Unii Europejskiej" odbyła się 11 maja w Szkole Głównej Handlowej. Została ona zorganizowana przez Studenckie Koło Unii Europejskiej SGH. Portal Spraw Zagranicznych objął patronat medialny nad wydarzeniem.

Polityka Strukturalna
Pierwszy wykład prowadzony przez przedstawiciela Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej - konsultanta ds. Pomocowych, panią Magdalenę Jasińską dotyczył Funduszy Strukturalnych.
Polityka strukturalna Unii Europejskiej ma na celu osiągnięcie spójności gospodarczej i społecznej.  Z dobrodziejstw tej polityki korzystają te regiony, gdzie PKB na mieszkańca jest niższe niż 75% średniej unijnej.
Polska z ok. 50% średniej unijnej (wyjątkiem jest aglomeracja warszawska - tu 75%) jest jednym z adresatów pomocy. Warto więc bliżej przyjrzeć się instrumentom polityki strukturalnej.

Fundusze strukturalne:

• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
  Fundusz ten powstał w 1975 roku, będąc odpowiedzią Wspólnoty Europejskiej na pogłębiające się dysproporcje w rozwoju regionów państw członkowskich. Jego podstawowym zadaniem jest wyrównywanie różnic w poziomie rozwoju regionalnego państw członkowskich UE. Ze środków tego funduszu finansowane są projekty dotyczące m.in. inicjatyw na rzecz rozwoju lokalnego, zatrudnienia, oraz sektora małych i średnich przedsiębiorstw, rozwoju społeczeństwa informacyjnego, a także rozwoju turystyki i inwestycji w dziedzinie kultury. Środki przyznawane są na podstawie różnych wskaźników, takich jak: bezrobocie, PKB per capita, itd.)
  
• Europejski Fundusz Społeczny
  Jest najważniejszym instrumentem finansowym wspólnotowej polityki regionalnej. Środki przeznaczane są przede wszystkim na zapobieganie i przeciwdziałanie bezrobociu, rozwijanie kapitału kadrowego, a także promowania wyrównywania szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Działa on na terenie całej UE.
  
• Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
  Tylko Sekcja Orientacji stanowi instrument polityki regionalnej UE. Wspiera ona przekształcenia w rolnictwie oraz rozwój społeczno - gospodarczy obszarów wiejskich. Sekcja Gwarancji jest już instrumentem polityki rolnej.
  
• Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa
  Jego celem jest promowanie zmian strukturalnych w sektorze rybołówstwa. Finansuje projekty dotyczące hodowli ryb, rozwoju infrastruktury portów rybackich, restrukturyzacji i unowocześniania floty rybackiej. Dodatkowo w ramach funduszy strukturalnych uruchamiane są Inicjatywy Wspólnotowe (Lider, Urban, Equal, Interreg).

Fundusz Spójności
W ramach tego funduszu środki przyznawane są ogólnokrajowo, muszą wpisywac się w jakąś ogólną strategię. Przykładem mogą być ponadregionalne projekty ochrony środowiska, czy rozwój europejskich sieci infrastrukturalnych. Minimalna wartość środków wynosi 10 mln euro na jeden projekt, o przyznaniu środków decyduje Komisja Europejska.

Polityka regionalna
Wraz z wejściem do Unii Europejskiej Polska stała się odbiorcą pomocy oferowanej w ramach wspólnotowej polityki regionalnej. Środki udostępnione Polsce w ramach wspólnotowej polityki regionalnej są wykorzystane przez realizację sześciu programów operacyjnych:

• Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego
  W ramach tego programu wspierany jest rozwój regionów, rozwój lokalny, rozwój zasobów ludzkich i in.
• Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw. Program ten wspiera m.in. instytucje okołobiznesowe a także obejmuje wsparcie bezpośrednie w formie doradztwa, inwestycji, dostosowania do wymogów ochrony środowiska. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.parp.gov.pl. 
• Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich Obejmuje szkolenia ogólnopolskie dla długotrwale bezrobotnych, wspieranie instytucji rynku pracy, szkolenia dla młodzieży do 26 roku życia lub absolwentów, promowanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, kobiet i grup szczególnego ryzyka. Obejmuje także edukację: kształcenie ustawiczne, programy edukacyjne, szkolenia dla pracowników i urzędników.
• Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich
  Obejmuje dotacje dla samorządów, rolników i osób z terenów wiejskich. Więcej informacji można uzyskać w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
• Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb. Dotyczy m.in. odnowy i modernizacji floty rybackiej, dotacji dla rybaków i przedsiębiorstw przetwórstwa rybnego.
• Sektorowy Program Operacyjny Transport. W jego skład wchodzą dotacje dla GDDKiA, PKP, Policji, samorządów. Dalsze wykłady były już bardziej zorientowane na praktykę, dotyczyły konkretnych programów, sposobów poprawnego wypełniania wniosków, zasad ubiegania się i wykorzystywania pomocy przez polskie podmioty.

Okiem praktyka
Michał Feter reprezentujący Fundację Inkubator Projektów Regionalnych i Międzynarodowych skupił się na przedstawieniu zasad budowania dobrego projektu. Ostrzegł także przed najczęściej powtarzanymi błędami przekreślającymi szanse na dofinansowanie.
Konstruowanie projektu powinno rozpocząć się od analizy problemów, które następnie są eliminowane by doprowadzić do powstania wstępnej koncepcji projektu. Na tym etapie trzeba też sporządzić harmonogram, oszacować budżet oraz określić dostępne źródła finansowania - w tym fundusze UE.

Najczęstrzym błędem wnioskodawców jest źle dobrane źródło dofinansowania - przedsiębiorstwo nie spełnia wstępnych kryteriów określonych dla beneficjentów danego funduszu. Może być też tak, że sam projekt nie wpisuje się w priorytety i cele funduszu, bądź też otrzymuje zbyt mało punktów na etapie oceny merytorycznej. Feter zwrócił uwagę, że premiowane są projekty, które nie tylko zwiększają konkurencyjność przedsiębiorstw, ale też wiążą się z inwestycjami w nowoczesne technologie. Ważne też by pamiętać o określonym wkładzie własnym, niezbędnym by ubiegać się o dofinansowanie. Bezsprzecznie należy monitorować terminy, przykładać uwagę do skompletowania wszestkich wymaganych załączników, a także pamiętać o tak prozaicznej czynności jak złożenie odpiwiednich podpisów. Przedstawiciel Fundacji skrytykował tu Państwową Agencję Rozwoju przedsiębiorczości, której przerośnięta struktura biurokratyczna zdaniem wielu nie ułatwia życia przedsiębiorcom.

Temperatura na sali podniosła się w końcowej części wykładu, gdy Feter przedstawił specyficzne reguły Unii Europejskiej dotyczące równouprawnienia płci. Projekt może bowiem uzyskać dodatkowe punkty, dopiero gdy liczba zatrudnionych przy nim kobiet jest większa niż mężczyzn. Nie otrzymuje za to wcale punktów, gdy pracować będzie tyle samo przedstawicieli obu płci. Trzeba przyznać, że bardzo to specyficzny sposób promowania "równych szans". Ogólną zasadą wszystkich funduszy unijnych jest oferowanie pieniędzy "na zakup wędki, nie ryb". Projekt powinien być więc zaplanowany tak, by przynosić korzyści w przyszłości, błędem jest dążenie do osiągnięcia natychmiastowych korzyści - "na projektach nie zarabia się od razu".

W ostatniej części konferencji uczestnicy mieli szansę spróbować swoich sił podczas warsztatów z wypełniania wniosków, poprowadzonych przez Pana Roberta Golbę, prezesa firmy Emiprio. Całe wydarzenie należy oceniać jako bardzo udane i mieć nadzieję, że organizatorzy zdecydują sie na powtórzenie go w przyszłości.