Fidżi/ Australia utrzyma swą rolę na Wyspach Salomona

• australia
• fidźi

W trakcie odbywającego się na Fidżi trzydniowego szczytu przywódców państw Australii i Oceanii potwierdzona została wiodąca rola Australii w międzynarodowej misji stabilizacyjnej na Wyspach Salomona. Tym samym odrzucono propozycję Papui Nowej Gwinei, Vanuatu oraz samych Wysp Salomona, aby ograniczyć wpływy Australii w tym przedsięwzięciu.

Regionalna Misja Wsparcia dla Wysp Salomona (RAMSI) rozpoczęła swoją działalność w lipcu 2003 roku. Bierze w niej udział piętnaście krajów regionu. Pełni rolę sił stabilizacyjnych mających zapewnić pokój i dobrobyt, popierających stabilizację i rozwój gospodarczy po trwającym w latach 1999-2000 konflikcie wewnętrznym.

Dyskusję nad przywództwem Australii wywołał premier tego kraju, John Howard zapowiadając, iż będzie naciskał na kraje regionu, które otrzymują australijską pomoc finansową, by poprawiły stan finansów oraz zintensyfikowały walkę z korupcją. Premier zapowiedział przeznaczenie znacznych środków na pomoc, licząc na „towarzyszące temu poprawione standardy zarządzania” w krajach docelowych.

W odpowiedzi, premier Papui Nowej Gwinei skrytykował „nietaktowne” stanowisko Australii, które nie uwzględnia „społecznej i kulturowej specyfiki regionu”. Dodał, iż wyspiarskie państwa odnotowują rosnącą erozję poszanowania dla ich suwerenności, które nie może pozostać bez reakcji.

Dodatkową przyczyną konfliktu jest sprawa australijskiego prawnika Juliana Moti, który jest poszukiwany przez australijski wymiar sprawiedliwości pod zarzutem molestowania dziecka. Moti, odnaleziony na terenie Papui Nowej Gwinei, pomimo starań władz australijskich, bez przeszkód udał się na Wyspy Salomona. Władze tego kraju wezwane do wydania prawnika, odmówiły, uznając, iż żądanie ekstradycji jest politycznie umotywowane, a Australia używa swych środków przekazywanych biedniejszym krajom, by wprowadzić swoją wizję regionu.

Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż Moti jest bliskim przyjacielem premiera Wysp Salomona, Manasseha Sogavare. Zapowiedział on nawet, że jego rząd jest gotowy, by usunąć australijskich policjantów i żołnierzy ze swego kraju. Premier John Howard odrzucił powyższą argumentację, odpowiadając, iż chodzi jedynie o umożliwienie przeprowadzenia procesu przed australijskim sądem. Dodał, że nie pragnie „przekształcenia Wysp Salomona w nową Australię”.

Ostatecznie, w trakcie sześciogodzinnej zamkniętej debaty, Howard zdołał przekonać swych partnerów, iż prowadzone przez Australię RAMSI odniosła znaczne sukcesy w przywracaniu bezpieczeństwa, skutecznego zarządzania oraz odnowie gospodarki Wysp Salomona. Premier ocenił uzgodnione stanowisko jako „dobrą wiadomość dla mieszkańców Wysp”.

Na podstawie: BBC, The Australian, Solomon Star.