Przywódca PKK proponuje zakończyć 25-letni konflikt turecko-kurdyjski

• ankara
• bliski wschód
• irak
• kurdowie
• kurdystan
• pkk
• pokój
• separatyści
• turcja

Murad Karayilan, przywódca Partii Pracujących Kurdystanu, wysunął we wtorek (26.05) ofertę pokojowego zakończenia trwającego już 25 lat konfliktu między Ankarą a kurdyjskimi separatystami.

„Znaleźliśmy się w punkcie zwrotnym” – powiedział w wywiadzie dla The Times udzielonym w swojej sekretnej bazie w północnym Iraku – „Kurdowie nie chcą kontynuować wojny. Wierzymy, że możemy rozwiązać kwestię kurdyjską bez dalszego rozlewu krwi. Jesteśmy gotowi na pokojowe i demokratyczne rozwiązanie w Turcji (…)”.

Karayilan podkreślił, że PKK może odstąpić od swojego głównego celu – stworzenia niepodległego państwa dla 12 milionów Kurdów zamieszkujących Turcję, zawiesić działalność zbrojną i przystąpić do negocjacji z rządem tureckim. „Wielka Brytania zaakceptowała wolę Szkotów dając im własny parlament, i to jest to, co Turkowie powinni zrobić dla nas (…). Turcja musi rozwiązać problem w taki sam sposób jak rozwiązali go Brytyjczycy.”

Partia Pracujących Kurdystanu, w skrócie PKK (Parti Karkerani Kurdistan), to separatystyczna militarna organizacja, uznawana m.in. przez Unię Europejską i Stany Zjednoczone za ugrupowanie terrorystyczne. Powstała w 1978 roku obierając sobie za cel utworzenie niezależnego, socjalistycznego Kurdystanu, który miałby obejmować część południowo – zachodniej Turcji, północno – wschodniego Iraku, północno-wschodniej Syrii i północno – zachodniego Iranu. Walczy też o prawa kulturalne i polityczne dla Kurdów. Od 1984 roku w wyniku zbrojnej aktywności PKK (samobójcze ataki bombowe, zabójstwa, porwania turystów) zginęło ponad trzydzieści tysięcy tureckich obywateli. Po schwytaniu jej lidera - Abdullaha Öcalana – w lutym 1999 roku, PKK oficjalnie ogłosiła zakończenie stosowania przemocy na rzecz pokojowych rozwiązań. Mimo to, choć na mniejszą skalę, wciąż przeprowadza ataki bombowe, zaś jej siły stanowi 5000 partyzantów ulokowanych na terenie północnego Iraku. Według władz tureckich zmiany miały charakter wyłącznie kosmetyczny.

Propozycja Karayilana została wysunięta w kluczowym momencie dla historii tego regionu. Ustabilizowanie relacji Ankary z Bagdadem i irakijskim regionalnym kurdyjskim rządem w Erbil pomogłoby w złagodzeniu wycofania oddziałów amerykańskich z Iraku. W kwietniu, w trakcie swojej wizyty w Turcji, prezydent USA Barack Obama obiecał pomoc w walce z kurdyjskimi bojownikami.

Z racji trwających od 2005 roku rozmów na temat członkowstwa Turcji w UE rozwiązanie kwestii kurdyjskiej było by znaczącym wydarzeniem na tle reform przeprowadzanych przez Turków. Przywódca PKK w wywiadzie z 8 maja powiedział: „Francja i Niemcy wspierają impas w problemie kurdyjskim, (…) nie chcą Turcji w UE. Dopóki ten problem istnieje, mają wymówki, aby trzymać Turcję poza Unią Europejską”. Ankara, aby dołączyć do państw UE musi, oprócz pokonania niechęci poszczególnych rządów, wdrożyć szereg reform w takich obszarach jak prawa człowieka, sądownictwo, cywilny nadzór nad armią, a także ustabilizować sytuację wewnętrzną.

Lider PKK zapronował, aby strona turecka wprowadziła amnestię dla partyzantów PKK i uwolniła Öcalana: „Obydwie strony muszą sobie nawzajem wybaczyć. Każdy powinien w tym uczestniczyć, włączając Abdullaha Öcalana. Przebaczenie jest niezbędne dla pokoju. Kurdowie i Turcy muszą otworzyć nową, niezapisaną stronę”.  

Rząd turecki określił propozycję PKK jako „historyczną okazję”. Karayilan dał Turkom tydzień do namysłu – oferta ma wygasnąć 1 czerwca.

Na podstawie: timesonline.co.uk, mfa.gov.tr, turkishweekly.net, bianet.org