UE nie oczekuje pogorszenia sytuacji w Bośni
Wysoki Przedstawiciel UE ds. Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Javier Solana uważa, że pomimo przedłużających się konfliktów pomiędzy politykami z obydwu części Bośni i wzrostu nacjonalistycznej retoryki, federalnemu państwu nie grozi trwała destabilizacja.
W opublikowanym w środę (11.3) ukazującym się regularnie co trzy miesiące raporcie dla Komisji Europejskiej i ONZ, unijny dyplomata podkreśla, że w najbliższych miesiącach będzie można oczekiwać wzrostu politycznych konfliktów w federalnym państwie, lecz nie zagrożą one całościowemu bezpieczeństwu tego postjugosłowiańskiego kraju.
Javier Solana sugeruje w dokumencie "ewolucję charakteru" unijnej misji pokojowej EUFOR, stacjonującej w Bośni od 2004 roku (zastąpiła ona oddziały SFOR, obecne tam od momentu porozumienia pokojowego z Dayton w 1995 roku). Według danych z 2008 roku, siły EUFOR liczą ponad 2100 żołnierzy. UE planuje w możliwie krótkim terminie zmienić charakter misji. Według unijnych planów, miałaby ona zostać ograniczona do 200 osób, które weszłyby w skład Misji Policyjnej Unii Europejskiej (EUPM), pomagającej w funkcjonowaniu bośniackich sił bezpieczeństwa. Reforma misji EUFOR zbiegłaby się z likwidacją Urzędu Wysokiego Przedstawiciela ONZ (OHR), którego uprawnienia przejąłby specjalny przedstawiciel UE.
Unijny dyplomata podkreśla również, że rozwiązania domaga się status tzw. Dystryktu Brčko - liczącej niecałe 500 km kwadratowych enklawy w północno-wschodniej Bośni, formalnie wyłączonej spod jurysdykcji obydwu bośniakich podmiotów - Federacji BiH i Republiki Serbskiej w Bośni. Na mocy postanowień układu pokojowego z Dayton, dystrykt jest zarządzany wspólnie przez reprezentatów trzech konstytutywnych narodów BiH - Bośniaków, Serbów oraz Chorwatów. Kolejnymi kwestiami, które muszą rozwiązać bośniackie władze są problemy właśnościowe.
Raport wyraża zaniepokojenie wzrostem nacjonalistycznej retoryki wśród polityków z obydwu części federalngo państwa, a także ponawianymi co jakiś czas sugestiami bośniackich Serbów, wskazujących na mozliwość opuszczenia przez Republikę Serbską państwa federalnego. Unijny dokument podkreśla jednocześnie, że konfliktom politycznym w Bośni nie grozi powrót do stanu z ubiegłej dekady i wybuch przemocy etnicznej.
Równocześnie z ukazaniem się raportu Solany europejskie media poinformowały, że po niemal miesiącu negocjacji dyplomatycznych pomiędzy UE, USA, reprezentującą kraje Konferencji Islamskiej Turcja oraz przedstawicieli pozostałych państw zasiadających w kuratorium Rady ds. Implementacji Pokoju w Bośni (PIC), czuwającej nad przestrzeganiem ładu pokojowego ustalonego w Dayton, ostatecznie porozumiano się w sprawie nowego Wysokiego Przedstawiciela ONZ w Bośni. Będzie nim, jak wcześniej planowano, 60-letni austriacki dyplomata i były ambasador tego kraju w Ljubljanie i Sarajewie, Valentin Inzko. Obejmie on jednocześnie funkcję specjalnego przedstawiciela UE w Bośni. Wobec kandydatury Austriaka początkowo sceptyczny byl Waszyngton, twierdząc, że posiada on "zbyt mały autorytet dyplomatyczny". Inzko zastąpi na tym stanowisku dotychczasowego najwyższego przedstawiciela wspólnoty międzynarodowej w Bośni, Miroslava Lajčaka, który objął funkcję szefa MSZ Słowacji.
Na podstawie: vjesnik.hr, dnevniavaz.ba, rtrs.tv
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
