UE/ Sankcje handlowe wobec Białorusi
- Michał Żukowski
Unia Europejska zdecydowała w minionym tygodniu o nałożeniu na Białoruś sankcji ekonomicznych polegających na wykluczeniu tego kraju z Powszechnego Systemu Preferencji Handlowych (ang. GSP). Zniesienie uprzywilejowanych taryf celnych dla Białorusi ze względu na naruszanie praw pracowników oznacza „handlową śmierć” w stosunkach tego kraju z UE.
Wartość białoruskiego eksportu do państw członkowskich Unii wynosi ok. 400 mln euro rocznie. Skupia się on głównie w sektorach tekstylnym, surowcowym i drzewnym, więc firmy właśnie z tych branż najbardziej ucierpią z powodu sankcji UE.
Decyzja wykluczeniu z GSP została podjęta przez obradującą w Brukseli Radę ds. rolnictwa potwierdzając tym samym wcześniejsze postanowienia ambasadorów państw UE uzgodnione podczas posiedzenia COREPER (Komitet Stałych Przedstawicieli państw członkowskich przy Radzie UE).
Przeciwne nakładaniu sankcji były 3 kraje: Polska, Łotwa i Litwa. Argumentowały one, że uderzy to w zwykłych obywateli: pracowników oraz pracodawców. Podobne stanowisko zajął przebywający w zeszłym tygodniu w Strasbourgu Aleksandr Milinkiewicz, który prosił o niepodejmowanie takiego kroku, choć przyznał, że rozumie powody dla których UE chce wprowadzić restrykcje.
Komisja Europejska podkreśla jednak, że zainicjowała te działania ponieważ nie może dłużej przymykać oka na poważne i powtarzające się przypadki łamania praw pracowniczych na Białorusi. Zarzuca m.in. naruszenie prawa pracowników do wstępowania do związków zawodowych i zawierania układów zbiorowych z pracodawcami oraz nie wypełnianie zobowiązań wynikających z podpisanych przez Białoruś układów Międzynarodowej Organizacji Pracy, co wykazała m.in. kontrola w 2004 r. „Dotychczas Białoruś nie podjęła odpowiednich kroków w celu poprawy sytuacji” brzmi stanowisko KE.
Mińsk ma jeszcze szansę uniknąć wprowadzenia w życie tej decyzji, gdyż ma ona zacząć obowiązywać dopiero za pół roku. Jeżeli w tym czasie sytuacja na Białorusi ulegnie znaczącej poprawie, sankcje z dużym prawdopodobieństwem zostaną zniesione.
Białoruś będzie pierwszym krajem europejskim i drugim w skali świata (pierwsza była Birma w 1997 roku) pozbawionym GSP w stosunkach handlowych z UE.
Źródła: inf. własne, businessweek.com, iht.com