UE-Turcja/ Energetyczne rozmowy w Stambule
Wzmocnienie współpracy w dziedzinie energii było tematem wtorkowej (05.06) konferencji zorganizowanej wspólnie przez Turcję i UE w Stambule. Jednodniowe spotkanie zgromadziło polityków wysokiego szczebla, ekspertów ds. energii i przedstawicieli kluczowych przedsiębiorstw sektora energetycznego w regionie.
"Zarówno Turcja jak i UE mają wiele do zyskania z bliższej współpracy. Turcja może pomóc UE zapewnić bezpieczeństwo dostaw nośników energii, podczas gdy integracja z wewnętrznym rynkiem energii UE pozwoli Turcji rozwinąć własny rynek i zbudować infrastrukturę niezbędną do szybkiego rozwoju" powiedział Komisarz ds. Energii Andris Piebalgs.
Zgromadzeni na konferencji zatytułowanej "Turcja i UE: Razem dla Europejskiej Polityki Energetycznej" skoncentrowali się wokół zagadnień dostaw energii, projektów infrastrukturalnych i liberalizacji rynku. Omawiano też współne wyzwania i szanse dla UE i Trucji w zapewnianiu bezpieczeństwa energetycznego, inwestycji, rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz energooszczędności.
"UE i Turcja mają wspólne strategiczne interesy, jak np. zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii, wzrost gospodarczy i rozwijanie dialogu między cywilizacjami. To jeden z powodów, dla których UE zdecydowała się podjąć negocjacje akcesyjne z Turcją. Nasza wspólna konferencja w Stambule jest doskonałą okazją, aby przedyskutować zagadnienia energetyczne, stanowiące obszar, w którym UE i Turcja mogą zyskać dzięki pogłębionej współpracy" - powidział Komisarz UE ds. Rozszerzenia Olli Rehn.
Dodał rówież, że państwa członkowskie UE oceniają obecnie przygotowany w ramach przedkacesyjnej procedury "screeningu" (przegądu zgodności z regulacjami UE) dotyczący Turcji raport nt. energii. Zaznaczył, że niedługo można się spodziewać oficjalnego otwarcia negocjacji w tym obszarze. Podobnie twierdził Główny Negocjator z UE Ali Babacan, wskazując, że "Turcja dokonała wysiłku dostosowania rynku energii do zasad panujących na wewnętrznym rynku UE".
Komisarz Rehn odniósł się też do podpisanego w 2004 r. przez Wspólnotę Europejską i kraje bałkańskie porozumienia dotyczącego współpracy w dziedzinie energii, Traktatu Wspólnoty Energetycznej. "Tworzy on ramy dla pogłębionej kooperacji regionalnej. Korzystając z okazji chciałbym ponowić moje zaproszenie dla Turcji do dołączenia do Wspólnoty. Wiemy, że Turcja uczestniczy w działaniach Wspólnoty Energetycznej jako obserwator od listopada zeszłego roku. Mam nadzieję, że wkrótce przystąpi do Wspólnoty jako pełnoprawny jej członek" dodał Komisarz.
Poparcie dla podpisania przez Turcję Traktatu wyraził obecny na konferencji przewodniczący Tureckiej Federacji Przemysłu Tusiad, Arzuhan Dogan Yalcindag. Tymczasem turecki minister ds. energii Hilmi Guler powiedział na konferencji prasowej, że “nie jesteśmy zdecydowani podpisać Traktat". Dodał, że Turcja potrzebuje okresu przejściowego aby dokonać kluczowych inwestycji w krajową infrastrukturę energetyczną przed przystąpieniem do Wspólnoty Energetycznej na prawach członka.
***
Konferencję poprzedziło poniedziałkowe spotkanie przedstawicieli Turcji z unijną "Trojką" w Ankarze, gdzie omawiano głównie sprawy związane z negocjacjami akcesyjnymi. Rozmowy wstrzymano w listopadzie 2005 r. wobec braku odpowiedniego tempa wprowadzania reform i uchylania się Turcji od oficjalnego uznania Cypru i otwarcia portów na jednostki z tego kraju, będącego członkiem UE od 2004 r. Na spotkaniu w Ankarze Frank-Walter Steinmeier, minister spraw zagranicznych sprawujących obecnie przewodnictwo w UE Niemiec, zapowiedział, że na 26 czerwca planowane jest wznowienie rozmów z Turcją w trzech obszarach: polityka gospodarcza i monetarna, prowadzenie statystyk i kontrola finansów.
Ze względu na swe geostrategiczne położenie Turcja postrzegana jest jako potencjalny "energetyczny most" dla transportu do Europy surowców z regionów Morza Kaspijskiego, Azji Centralnej oraz Bliskiego Wschodu. W kraju zbudowano lub zmodernizowano, często przy udziale europejskich przedsiębiorstw, kilka rurociągów (Baku-Tbilisi-Ceyhan, Baku-Tbilisi-Erzurum, Kirkuk-Ceyhan), a kolejne projekty budowy infrastruktury przesyłowej (Nabucco, Samsun-Ceyhan, łącznik między Grecją i Turcją) są w trakcie realizacji.
Na podstawie: turkishweekly.net, turkishpress.com, energia.gr