Wakacyjne spojrzenie na kuchnię kurdyjską
Kuchnia kurdyjska, podobnie jak kuchnie wszystkich krajów tego regionu, jest różnorodna, pełna przekąsek, dodatków i wysublimowanych smaków, od których trudno się oderwać. Istotę tej kuchni stanowią bowiem świeże zioła, których kompozycje niepowtarzalnie zmieniają smak niekiedy zupełnie prostych i wyczarowywanych z kulinarnego banału potraw.
Kurdowie, jako naród, lubią gotować i cieszyć się smakiem tworzonych dań, w czym z pewnością pomaga obfitość i różnorodność naturalnych produktów, szczególnie dorodnych warzyw, których smak i wielkość znacząco odbiega od tych, znanych z polskiego rynku. Podstawowymi mięsami używanymi do komponowania potraw są kurczaki, jagnięcina i wołowina.
Typowe kurdyjskie śniadanie składa się z charakterystycznego płaskiego (czasem zwykłego) chleba z miodem, jogurtu zrobionego na bazie mleka owczego lub krowiego oraz szklanki a raczej kieliszka orzeźwiającej czarnej herbaty, która zarówno w Kurdystanie jak i krajach ościennych jest ulubionymi popularnym i podawanym przy każdej okazji napojem
Dużym uznaniem cieszą się tu wszelkie pikantne potrawy, serwowane na ogół z ryżem lub płaskim chlebkiem. Często są to różne wariacje z delikatną jagnięciną w roli głównej, duszoną z warzywami, w obowiązkowym sosie pomidorowym. Jagnięcina z charakterystycznym smakiem cynamonu jest tez składnikiem popularnego i bardzo smacznego dania zwanego quzi.
Na wiosnę i w ciągu całego upalnego lata do dań podstawowych zawsze podaje się świeże sałatki komponowane z wszelkich dostępnych warzyw i ziół. Ich różnorodność zależy od fantazji kucharza. Kurdyjska dieta obejmuje szeroką gamę owoców i warzyw. Szczególne miejsce zajmują tu przyrządzane na wszelkie sposoby ogórki i pomidory. Smakowicie wygląda i tak samo smakuje tamtejsza cebula, słodka i pozbawiona charakterystycznego przykrego smaku i zapachu. Gryzie się ją od czasu do czasu w trakcie posiłku. W lecie dużym, powodzeniem cieszy się też napój jogurtowy składający się z 2 łyżek jogurtu rozpuszczonego w szklance zimnej wody.
Kurdowie gustują też w wielu rodzajach prostych potraw takich jak kofta i kubba czy po prostu kluskami z nadzieniem mięsnym. Popularne w kurdyjskiej kuchni są tez inne potrawy, których zalet i składu nie sposób tu wymienić, zwane orientalnie kutilk, berbesel, kellane, kullerenaske, dokliw, biryani, tobouli, kuki (mięso z kawałkami warzyw), birinc (biały ryż, mięso, warzywa i zioła).
Wiosenne święto Nawroz, czyli Nowy Rok związany ze zrównaniem dnia z nocą, Kurdowie celebrują bardzo uroczyście spędzając czas na licznych piknikach, tradycyjnie zaopatrzeni w smaczne jedzenie. Tu zwykle króluje tzw. yaprakh. Podobnie jak znana w całym basenie Morza Śródziemnego dolma, yaprakh jest potrawą składającą się ze świeżo zrywanych liści winogron nadziewanych ryżem, mięsem, ziołami i czosnkiem, duszonymi w podobny sposób jak nasze gołąbki.
Na tak zróżnicowaną i smaczną kuchnie kurdyjską ma wpływ zarówno optymalny klimat jak i urodzajne gleby, które są idealne do uprawy wszelkich płodów rolnych, w tym ryżu a także winogron, pomarańczy, granatów, fig i orzechów włoskich. Region znany jest tez z miodu o charakterystycznym kolorze i smaku, który często sprzedawany jest bezpośrednio w plastrach wosku.
Kurdystan znany jest też z produkcji znakomitych produktów mleczarskich przygotowywanych na bazie mleka koziego, owczego i krowiego, których degustacji jednak nie polecam osobom przyzwyczajonym do innej, bardziej europejskiej flory bakteryjnej w swoim jadłospisie.
Wypada więc tylko, w środku zasłużonych wakacji, życzyć wszystkim, którzy lubią i doceniają wyjątkowość i niepowtarzalność orientalnych potraw, dużo nadzwyczajnych doznań smakowych.