Stanowisko Federacji Rosyjskiej na szczyt G20 w Londynie
Dmitrij Miedwiediew jedzie do Londynu z jednym głównym zadaniem - detronizacji dolara. Zmiana całej architektury systemu finansowego, stworzenie kilku centrów finansowych oraz zwiększenia liczby walut rezerwowych to główne postulaty strony rosyjskiej. Proponowane zmiany mają doprowadzić do stworzenia nowego porządku walutowo-finansowego, który nazwano systemem zarządzania procesem globalizacji.
Nowy system jest konieczny, gdyż obecny doprowadził do zapaści globalnej gospodarki. Instytucje finansowe nie zareagowały na wydarzenia ostatnich lat, brakowało instrumentów pozwalających minimalizować następstwa zjawisk kryzysowych oraz możliwości wpływu na strategie uczestników rynku. Zmiany mają doprowadzić do stworzenia mechanizmu stabilnego, przewidywalnego i przejrzystego. W gestii wiodących gospodarek światowych będzie z kolei utrzymywanie wzajemnej dyscypliny.
Nowe porozumienia i konwencje
Zadaniem szczytu w Londynie ma być wypracowanie wspólnego stanowiska odnośnie podstaw nowego światowego systemu walutowo-finansowego. Kolejnym krokiem ma być międzynarodowa konferencja, w czasie której opracowano by ostateczne założenia nowej architektury rynków finansowych i podpisano odpowiednie konwencje. Poza koniecznością harmonizacji krajowych i międzynarodowych standardów działania instytucji regulujących i nadzorujących, ważna jest legitymizacja tych mechanizmów przez prawo międzynarodowe na podstawie zawartych wielostronnych umów. System kolektywnych decyzji może być efektywny jednak tylko wtedy, gdy będzie odzwierciedlać interesy szerokiego kręgu uczestników – z uwzględnieniem zdania kluczowych gospodarek rozwiniętych i rozwijających się.
W zakresie regulacji i nadzoru szczególnie ważna jest konieczność pogodzenia przeciwieństw między internacjonalnym charakterem instrumentów finansowych i instytucji rynku finansowego a krajowym poziomem regulacji. W wyniku coraz większej złożoności rynków finansowych powinno dojść do wzmocnienia roli międzynarodowych i krajowych nadzorów, zaś ich rolą powinno być przede wszystkim zmniejszanie asymetrii informacji.
Strona rosyjska wysunęła propozycję opracowania i przyjęcia międzynarodowego porozumienia w zakresie światowych norm regulacji i nadzoru: Standard Universal Regulatory Framework (SURF). W przypadku ich stworzenia pojawia się konieczność monitoringu przestrzegania, który być może mógłby być prowadzony przez MFW. Dokument zawierałby w sobie zasady regularnej wymiany informacjami o instytucjach, instrumentach finansowych i transakcjach, standardy działalności agencji ratingowych czy modele współpracy pomiędzy nadzorcami w przypadku kryzysu. Wskazano też na możliwość wprowadzenia krajowych wymagań wobec aktywów bazowych przy obrocie instrumentami pochodnymi na rynkach zagranicznych. Regulacjom i nadzorowi powinny podlegać także fundusze hedgingowe i trusty.
Nowe waluty rezerwowe
Dywersyfikacja systemu walut rezerwowych i centrów finansowych ma doprowadzić do wzmocnienia stabilności przyszłego systemu. Rosja zaleca przejście na rozliczenia i określanie cen w kilku różnych walutach, których emitenci spełniają określone wymagania (w zależności od rozwoju m.in. gospodarki i systemu finansowego). MFW lub grupa robocza powołana przez G20 powinna opracować dwa scenariusze:
a) Zwiększenia liczby walut, wykorzystywanych jako rezerwowe;
b) Stworzenia ponadnarodowej waluty rezerwowej, której emisja byłaby dokonywana przez międzynarodową instytucję finansową (Rosja wskazała na rolę MFW w tym procesie oraz podjęcie działań, które pozwoliłyby na przyznanie SDR przez wszystkie kraje statusu waluty „superrezerwowej”).
Między emitentami walut rezerwowych i państwami, które utrzymują swoje rezerwy w tych walutach zauważono wzajemną zależność – obie strony dążą do tego, by dana waluta cieszyła się zaufaniem. Państwa-emitenci powinny wziąć na siebie obowiązek kierowania się międzynarodowymi normami i przestrzegania dyscypliny finansowej. W tym celu Rosja proponuje opracowanie i przyjęcie wspólnych standardów dotyczących polityki makroekonomicznej i budżetowej.
Stanowisko rosyjskie przewiduje także rozpatrzenie możliwości obowiązkowej dywersyfikacji struktury walut rezerwowych, operacji banków centralnych i instytucji finansowych. Rosja proponuje (w krajach wiodących, emitentach walut rezerwowych) unifikację podstawowych zasad działalności finansowej, sprawozdawczości, publikacji informacji, dostępu do rynku i wyjścia z niego. Działalność samych instytucji regulujących powinna być transparentna, szczególnie w momencie, gdy państwo czasowo zwiększyło swój udział we własności instrumentów rynku finansowego i prowadzi to do powstania konfliktu interesów.
Nowy system zarządzania ryzykiem
Utworzenie współczesnego systemu zarządzania ryzykiem, odpowiednio do poziomu rozwoju technologicznego rynków miałoby wspierać możliwość racjonalnej oceny kontrahentów, nowych rynków czy instrumentów finansowych. Rosja wskazuje również, że w wyniku współpracy pomiędzy międzynarodowymi instytucjami finansowymi, mogłyby powstawać raporty dotyczące słabych ogniw i ryzyk systemowych. W swoim stanowisku Federacja w pełni popiera także zwiększenie wymagań adekwatności kapitałowej, zwrócenie szczególnej uwagi na strukturę kapitału oraz ocenę wchodzących w jego skład elementów. Regulowanie rynku powinno odejść od podziału według kryterium rodzaju prowadzonej działalności, a skupić się na podziale według rodzaju ponoszonego ryzyka.
Reforma dotychczasowego systemu i jego dostosowanie do nowych realiów
W średnim i długim okresie powinno nastąpić przejrzenie roli i mandatu MFW oraz jego reforma, przystosowująca do nowej struktury systemu walutowo-finansowego. Rosja popiera zwiększenie w czasie kryzysu wpłat do Funduszu, jednocześnie wskazując na konieczność opracowania nowych mechanizmów kredytowania.
W najbliższym czasie MFW powinien zakończyć procedurę zmiany kwot i głosów, na korzyść krajów rozwijających się. Ponieważ ten cel nie został dotąd osiągnięty, mimo zakończenia pierwszego etapu reformy, Rosja proponuje anulowanie przyjętych w kwietniu 2008 r. postanowień i opracowanie nowego wariantu, bardziej radykalnej reformy. Racjonalnym rozwiązaniem ma być też stworzenie kilku regionalnych funduszy, które wspierałyby państwa konkretnego regionu. MFW, Bank Światowy czy regionalne banki rozwoju miałyby możliwość współuczestnictwa w udzielaniu pomocy finansowej. Jako przykład podano tworzony obecnie fundusz antykryzysowy EaWG.
Wsparcie popytu krajowego
Rosja popiera powstrzymywanie się od wprowadzania barier w handlu międzynarodowym czy przepływie kapitału. Jednocześnie za właściwe uznaje stymulowanie popytu krajowego, przy zachowaniu zadań stojących przed średnio- i długoterminową stabilnością makroekonomiczną (niska inflacja, odpowiedni poziom deficytu budżetowego i długu publicznego). Kryzys finansowy nie powinien pociągnąć za sobą zmniejszenia wielkości środków pomocowych. Wsparcie dla najbiedniejszych oraz finansowanie projektów infrastrukturalnych wspomagają rozwój i rozwiązują problem bezrobocia. Dodatkowy nacisk powinno się położyć na edukację ludności w zakresie finansów.
Koncepcja wzrostu powiązana z energetyką
Strona rosyjska zaznacza w swoim stanowisku, iż w czasie wychodzenia z kryzysu gospodarka globalna może się zetknąć z niedoborem surowców energetycznych. Brak inwestycji w sektor wydobywczy i zbyt niski poziom wydobycia, może spowodować kolejny niekontrolowany wzrost cen. Z kolei zapewnienie globalnego bezpieczeństwa energetycznego może stać się źródłem przyszłego wzrostu. Jego koncepcja opiera się na: oszczędzaniu energii, zmniejszaniu cenowych wahań poprzez wzrost wzajemnego zaufania między producentami, odbiorcami i państwami tranzytowymi, zwiększeniu roli energii atomowej i odnawialnej oraz opracowywaniu nowych technologii pozyskiwania energii.
TTIP: szansa czy zagrożenie dla gospodarki Niemiec?
