02 marzec 2009

Podczas zakończonego w niedzielę (01.03) 14. szczytu ASEAN przywódcy krajów członkowskich przyjęli „Deklarację w sprawie Mapy Drogowej dla Wspólnoty ASEAN”, potwierdzającą chęć utworzenia do roku 2015 wspólnoty porównywanej do Unii Europejskiej.

Wspólnota oparta będzie na trzech filarach: Wspólnocie Politycznej i Bezpieczeństwa, Wspólnocie Gospodarczej i Wspólnocie Społeczno-Kulturalnej. Do przyjętego podczas szczytu w Singapurze w 2007 roku Projektu Wspólnoty Gospodarczej ASEAN, dołączyły przyjęte w niedzielę projekty dwóch pozostałych filarów oraz tzw. Drugi Plan Prac Inicjatywy dla Integracji ASEAN. Te cztery dokumenty tworzą mapę drogową na lata 2009-2015.

Jednym z istotniejszych kroków w kierunku Wspólnoty ASEAN jest plan utworzenia wspólnego rynku dla wszystkich krajów członkowskich. „Musimy przyspieszyć rozwój atrakcyjnego wspólnego rynku i bazy produkcyjnej które pomogą przyciągnąć zagraniczny handel i inwestycje” powiedział podczas szczytu premier Tajlandii Abhisit Vejjajiva, pełniący obecnie rotacyjną funkcję przewodniczącego Stowarzyszenia.

14. szczyt ASEAN, odbywający się w tajlandzkich miejscowościach Hua Hin i Cha-am, był pierwszym po przyjęciu i ratyfikacji przez wszystkie kraje członkowskie Karty ASEAN. Podczas szczytu odegrano i odśpiewano pierwszy w historii hymn ugrupowania.

Choć szczyty ASEAN tradycyjnie zdominowane były przez kwestie praw człowieka, na tegorocznym spotkaniu, w związku z kryzysem gospodarczym, wiele miejsca poświęcono sprawom ekonomicznym. Podpisano umowę o wolnym handlu między ASEAN a Australią i Nową Zelandią, wydano też m.in. oficjalne stanowisko w sprawie kryzysu.

Przywódcy ugrupowania wypowiedzieli się w nim przeciwko protekcjonizmowi i zapewnili o powstrzymaniu się przed wprowadzaniem nowych barier. Z zadowoleniem przyjęli też niedawne porozumienie ministrów finansów krajów ASEAN+3 (państwa ASEAN, Japonia, Korea Południowa, Chiny) o zwiększeniu planowanego wspólnego funduszu antykryzysowego do poziomu 120 miliardów dolarów.

Podczas szczytu poruszono też kwestię tzw. „ciała ds. praw człowieka,” którego powołanie zapisane jest w Karcie ASEAN. Choć obecnie formułowane i konsultowane założenia jego funkcjonowania nie zostały opublikowane, z informacji medialnych wynika, że nie będzie miało ono mocy prowadzenia dochodzeń i oskarżania osób naruszających prawa człowieka. „Ciało” ma zostać utworzone jeszcze w tym roku.

Ze względu na sprzeciw premierów Birmy i Kambodży na sobotnie (28.02) spotkanie liderów ASEAN z reprezentantami społecznymi nie wpuszczono dwóch aktywistów praw człowieka z tych państw. Na spotkaniu zabrakło też reprezentantów Laosu.

Kwestie praw człowieka są delikatną sprawą w Stowarzyszeniu, do którego obok państw względnie demokratycznych należy też m.in. rządzona od lat przez wojskową juntę Birma i dwa państwa komunistyczne: Laos i Wietnam.

ASEAN bywa najbardziej krytykowany za niewielki wpływ na łamiącą prawa człowieka juntę birmańską. Ugrupowanie jest przywiązanie do zasady nieingerencji w wewnętrzne sprawy państw członkowskich.

Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) tworzą: Tajlandia, Malezja, Indonezja, Filipiny, Birma, Singapur, Brunei, Kambodża, Laos i Wietnam.

Na podstawie: bangkokpost.com, straitstimes.com, 14thaseansummit.org