Austria - informacje praktyczne i przepisy
{mosimage}
AUSTRIA
(Republika Austrii)
Stolica: Wiedeń
Waluta: euro (EUR)
Język urzędowy: niemiecki
PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu do 90 dni (niezależnie od jego celu) na terytorium Austrii jest paszport bądź dowód osobisty (Uwaga: od 1 stycznia 2008 r. stary wzór dowodu osobistego nie uprawnia do wjazdu ani pobytu na terytorium Austrii). Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie i pozwala na stwierdzenie tożsamości.
W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności, poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyskuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej.
Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w przypadkach zagrażających polityce bezpieczeństwa państwa i zdrowiu publicznemu. Zakaz wjazdu do Austrii pozostaje aktualny w stosunku do osób, które wydalono na mocy decyzji sądu.
Od 1 stycznia 2006 r., zgodnie z nową ustawą o osiedlaniu się i pobycie, prawo do pobytu w Austrii powyżej 3 miesięcy przysługuje jedynie tym obywatelom UE/EOG, którzy:
1) pracują w Austrii lub prowadzą własną działalność gospodarczą, lub
2) mają dla siebie oraz członków swojej rodziny pełne ubezpieczenie zdrowotne oraz udowodnią, że dysponują wystarczającymi środkami finansowymi na pobyt, tak że nie będą musieli korzystać podczas pobytu w Austrii z pomocy społecznej, lub
3) kształcą się w publicznych lub prywatnych szkołach i spełniają warunki określone w punkcie 2.
Pobyt powyżej 90 dni. Osoby zamierzające pozostać w Austrii na pobyt dłuższy niż 90 dni są obowiązane, w ciągu 3 miesięcy od przybycia, zgłosić się w odpowiednim urzędzie (w Wiedniu – referat MA 20, Fickeystr. 1,1110 Wien, tel. 00431 4000 44841, w pozostałych krajach związkowych: Bezirkshauptmannschaft, Magistrat lub Landesregierungsamt), który po stwierdzeniu spełnienia powyższych warunków wydaje potwierdzenie zgłoszenia (Anmeldebescheinigung). Potwierdzenie zgłoszenia jest jednocześnie dokumentem potwierdzającym stały pobyt w Austrii obywatela państwa członkowskiego UE/EOG. Obywatele polscy, którzy zamierzają podjąć pracę w Austrii, obowiązani są uzyskać pozwolenie na pracę, o które zwykle występuje pracodawca. Bliższe informacje można uzyskać w Austriackim Urzędzie Pracy (Arbeitsmarktservice – www.ams.or.at) oraz na stronach www.wien.polemb.net i www.help.gv.at.
PRZEPISY CELNE. Zgodne z normą unijną. Turystów obowiązują ograniczenia ilościowe dotyczące wwozu towarów przeznaczonych do osobistego użytku i nie podlegających odsprzedaży. Określenie „do użytku osobistego” obejmuje przeznaczenie przewożonych towarów na prezenty, lecz ich sprzedaż jest naruszeniem prawa i grozi ich konfiskatą oraz dodatkową karą. Przewożone towary uznaje się za przeznaczone „do użytku osobistego”, jeżeli nie przekraczają określonych ilości, np. papierosy – 200 szt., cygaretki – 400 szt., cygara – 200 szt., tytoń – 1 kg, spirytus – 10 l, wino ze zwiększoną zawartością alkoholu (np. sherry, porto) – 20 l, wino – 90 l (w tym maksymalnie 60 l wina musującego), piwo – 110 l. Osoby które nie ukończyły 17. roku życia, nie mogą przewozić wyrobów alkoholowych ani tytoniowych.
PRZEPISY PRAWNE. Posiadanie narkotyków jest zagrożone karą pozbawienia wolności. Wyjątek stanowić mogą niektóre grupy leków zawierających substancje psychotropowe, powszechnie stosowane przy leczeniu określonego typu schorzeń. Turysta powinien je zadeklarować na przejściu granicznym przed wjazdem do Austrii.
MELDUNEK. Cudzoziemiec obowiązany jest zameldować się w ciągu 3 dni od daty przybycia na terytorium Austrii. Turyści zatrzymujący się w hotelach lub schroniskach mają obowiązek w ciągu 24 godzin zgłosić swój pobyt i zarejestrować się w księgach gości. Organem meldunkowym są urzędy dzielnicowe i gminne. Aby uzyskać zameldowanie, należy wypełnić formularz meldunkowy oraz okazać paszport lub dowód osobisty. Przed wyjazdem z Austrii trzeba się wymeldować. Przepisy przewidują karę grzywny do 726 EUR za niedopełnienie bądź nieterminowe dopełnienie obowiązku meldunkowego. Nie wnosi się natomiast żadnych opłat meldunkowych.
UBEZPIECZENIE. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych honoruje się w zakresie, w jakim zostały zawarte. W Austrii nie ma obowiązku ubezpieczeń osobowych, jednak ze względu na bardzo wysokie koszty leczenia i pobytu w szpitalu zalecane jest wykupienie polisy ubezpieczenia zdrowotnego, które pokrywa koszty ewentualnego leczenia szpitalnego, transportu z miejsca wypadku do szpitala, jak i transportu chorego do Polski. Osoba nie mająca odpowiedniego ubezpieczenia obejmującego koszty transportu musi liczyć się ze szczególnie wysokimi, idącymi w tysiące euro, kosztami, które nie są finansowane przez NFZ.
Osoby opłacające składki na NFZ mają prawo do skorzystania w Austrii z opieki medycznej w ramach ubezpieczenia. Należy przy tym pamiętać, że nie każdy rodzaj pomocy medycznej jest dostępny w ramach ubezpieczenia NFZ – m.in. osoby, które nie mają odpowiednich ubezpieczeń, będą obciążane kosztami tzw. akcji ratunkowych (przyjazd karetki, dowóz do szpitala itp.). Udając się do lekarza lub szpitala, należy mieć dokument potwierdzający fakt ubezpieczenia: Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego – EKUZ (w przypadku wyjazdów turystycznych) lub odpowiedni formularz typu E, który należy pobrać przed wyjazdem z Polski z właściwego oddziału NFZ (w przypadku oddelegowania czy pracy). Przed wizytą u lekarza należy taki formularz zarejestrować w kasie chorych (Gebietskrankenkasse), która wyda zaświadczenie o prawie do nieodpłatnej pomocy medycznej. W przypadku EKUZ przysługuje jednak ograniczony zakres świadczeń zdrowotnych: są to tylko świadczenia niezbędne z medycznego punktu widzenia (najczęściej dla uniknięcia sytuacji, w której byłoby się zmuszonym do powrotu do Polski w celu uzyskania niezbędnej pomocy medycznej).
SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Nie istnieją zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne, nie ma problemów z dostępem do opieki medycznej. Wizyta u internisty kosztuje ok. 60 EUR. Cena jednej doby szpitalnej wynosi od 500 do 1000 EUR (na oddziałach intensywnej opieki medycznej może być wyższa). Poziom opieki medycznej jest wysoki.
INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Międzynarodowe prawo jazdy nie jest obowiązkowe. Osoby, które nie ukończyły 18. roku życia, nie mogą prowadzić pojazdów mechanicznych, nawet jeśli mają prawo jazdy. Na autostradach i drogach szybkiego ruchu bezwzględnie wymagana jest tzw. winieta, czyli nalepka potwierdzająca wniesienie opłaty za korzystanie z płatnych dróg. Ceny winiet w 2008 r. wynoszą:
• dla jednośladów (kategoria A): roczna – 29,50 EUR, 2-miesięczna – 11,10 EUR, 10-dniowa – 4,40 EUR;
• dla samochodów do 3,5 t (kategoria B): roczna – 73,80 EUR (ważna przez 14 miesięcy: od 1 grudnia 2007 r. do 31 stycznia 2009 r.), 2-miesięczna – 22,20 EUR, 10-dniowa – 7,70 EUR.
Brak winiety naklejonej we właściwym miejscu przedniej szyby samochodu grozi obowiązkowym wykupieniem jednodniowej winiety za 120 EUR. Niezatrzymanie pojazdu do kontroli bądź manipulacje z przyklejaniem winiety grożą grzywną do 3000 EUR. Winiety są do nabycia na austriackich stacjach benzynowych, a także w oddziałach PZM w Polsce, na przejściach granicznych południowej Polski oraz na niektórych stacjach paliw. Na pewnych odcinkach autostrad oraz dróg szybkiego ruchu obowiązują ponadto dodatkowe opłaty za przejazd (np. tunelem).
Turyści poruszający się samochodami powinni liczyć się z drobiazgowymi kontrolami stanu technicznego pojazdów (szczególnie ważne: ogumienie, hamulce oraz posiadanie apteczki, trójkąta ostrzegawczego i odblaskowej kamizelki, a w zimie także łańcuchów). Za zły stan techniczny pojazdu lub brak podstawowego wyposażenia grożą wysokie mandaty lub zatrzymanie tablic rejestracyjnych, a nawet samochodu. Rygorystycznie egzekwowany jest obowiązek przestrzegania ograniczenia prędkości na drogach (dozwolona prędkość na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/godz., poza obszarem zabudowanym – 100 km/godz., na autostradach – 130 km/godz.). Egzekwowany jest obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa na wszystkich siedzeniach samochodu. Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi kierowcy to 0,5 promila. Kierowca z większą zawartością alkoholu we krwi może zostać ukarany mandatem lub kilkumiesięcznym pozbawieniem wolności, nawet jeśli nie doprowadził do kolizji. Na terenie Austrii obowiązuje używanie przez cały rok świateł mijania lub innych odpowiednich świateł dziennych (za światło dzienne nie uznaje się światła drogowego, postojowego czy przeciwmgielnego). Obowiązuje zakaz rozmawiania podczas jazdy przez telefon komórkowy bez zestawu głośnomówiącego. Dodatkowe informacje dla kierowców można znaleźć na stronie internetowej: www.oeamtc.at.
Od pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej ponad 3,5 t pobierana jest opłata w systemie elektronicznym za każdy przejechany kilometr na autostradzie czy drodze szybkiego ruchu. Wszystkie autobusy i ciężarówki muszą mieć w tym celu zainstalowane na przedniej szybie specjalne urządzenia zwane GO-Box. W aparaty te można się zaopatrzyć w ok. 220 punktach na terenie Austrii, takich jak stacje paliw czy punkty sprzedaży winiet dla samochodów osobowych. Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie internetowej www.go-maut.at. Ponadto wszystkie pojazdy o masie całkowitej przekraczającej 3,5 t (samochody ciężarowe i autobusy) w okresie od 15 listopada do 15 marca muszą używać opon zimowych oraz łańcuchów. Od 2008 r. samochody osobowe, kombi i ciężarowe o masie całkowitej do 3,5 t muszą być wyposażone w opony zimowe na wszystkich kołach lub łańcuchy na kołach napędowych (łańcuchy mogą zastępować opony zimowe tylko przy jeździe po śniegu) w okresie od 1 listopada do 15 kwietnia.
Jeśli turysta nie ma środków płatniczych na opłacenie mandatu, służby graniczne lub policja mogą pobrać do depozytu, jako zabezpieczenie na poczet kary, przedmiot o wartości zbliżonej do wysokości wymierzonej kary. Funkcjonariusz jest wówczas obowiązany do wydania odpowiedniego pokwitowania i poinformowania o sposobie odzyskania depozytu. Należy pamiętać, że austriackie służby graniczne dysponują pełnymi uprawnieniami policyjnymi, z możliwością nakładania mandatów, zatrzymywania prawa jazdy oraz zatrzymywania w areszcie.
PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Nie ma szczególnych ograniczeń w swobodnym poruszaniu się po kraju.
BEZPIECZEŃSTWO. Nie ma szczególnego zagrożenia przestępczością, zdarzają się jednak kradzieże pieniędzy i dokumentów (zwłaszcza w większych miastach).
ŚWIĘTA. W niedziele i święta sklepy w Austrii są zamknięte. Dni świąteczne to: Nowy Rok, 6 stycznia, 1 maja, 15 sierpnia, 26 października, 1 listopada, 8 grudnia (większość sklepów jest otwarta), Boże Narodzenie 25–26 grudnia oraz święta ruchome, czyli w 2008 r. Wielkanoc 23–24 marca, Wniebowstąpienie 1 maja, Święto Zesłania Ducha Świętego 11–12 maja, Boże Ciało 22 maja.
PRZYDATNE INFORMACJE:
• W razie wypadku lub innego zdarzenia wymagającego interwencji należy powiadomić policję (tel. 133), straż pożarną (tel. 122) lub pogotowie ratunkowe (tel. 144). Połączenia te są bezpłatne. W Wiedniu można również skorzystać z pomocy medycznej pod numerem tel. 141 (opłaty pobierane za pomoc medyczną są znacznie niższe niż za pomoc pogotowia ratunkowego). Działa także uniwersalny numer pomocy – tel. 112, pod który można dzwonić w każdej sprawie.
• Urzędy w Austrii są otwarte od poniedziałku do piątku, przy czym godziny ich otwarcia są różne. Większość urzędów przyjmuje interesantów od 8.00 do 12.00. We czwartki niektóre urzędy są otwarte również po południu.
Banki są z reguły czynne od poniedziałku do piątku od 8.00 do 15.00, a w czwartki do 17.00 (z przerwami na lunch 12.30–13.30). Sieć bankomatów jest rozbudowana i funkcjonuje sprawnie
Na podstawie: msz.gov.pl