System obrony powietrznej Królestwa Norwegii
Obecnie trzon Luftforsvaret tworzą samoloty bojowe F-16 A/B (57 sztuk). Ponadto na wyposażeniu pozostaje: 12 helikopterów poszukiwawczo-ratowniczych Sea King, 2 samoloty P-3N i 4 samoloty P-3C Orion (patrolowo-bojowe), 4 taktyczne samoloty transportowe C-130 Hercules, 5 helikopterów Lynx należących do Straży Przybrzeżnej, 18 taktycznych helikopterów transportowych Bell 412 SP, 3 samoloty DA-20 Jet Falcon (do głównym zadań tych samolotów należy geo-lokalizowanie systemów radarowych, prowadzenie szkoleń i transport najwyżej postawionych osób w państwie – w tym rodziny królewskiej, Ministra Obrony), 16 samolotów treningowych Saab Safari. Uzupełnieniem dla statków powietrznych pozostają: system obrony przeciwlotniczej/przeciwrakietowej Norwegian Advanced Surface to Air Missile System (NASAMS), którego ulepszona wersja NASAMS II działa już na terytorium Norwegii[3] oraz dwie stacje monitorowania i ostrzegania dla przestrzeni powietrznej Królestwa Norwegii[4].
W czerwcu 2012 roku rząd Norwegii przyjął długoterminowy plan modernizacji armii na lata 2012-2020. W kwestii Luftforsvaret przyjęto następujące wytyczne:
• Nowym rdzeniem norweskiej obrony powietrznej staną się samoloty F-35, które sukcesywnie mają zostać dostarczone Norwegii w latach 2017-2024 (z kolei już w roku 2015 mają odbyć się szkolenia norweskich pilotów). Do tego czasu modernizacji zostaną poddane obecne samoloty bojowe F-16.
• Modernizacji poddane będą również samoloty P-3C/N Orion oraz Da-20 Jet Falcon.
• Wdrożenie nowego, ulepszonego systemu komunikacji w ramach systemu NASAMS II.
• Rozpisanie przetargu na sprzęt ochrony osobistej dla załóg samolotów.
• Rozpisanie przetargu na nowy taktyczny helikopter transportowy.
• Wymiana systemu nadzoru radarowego oraz wpłata składek w ramach NATO Airborne Early Warning and Control Force (Naew&c Force)[5].
Zgodnie z planami, przyszły podział wydatków na poszczególne kategorie wojskowe w latach 2012-2020 w odniesieniu do wojsk powietrznych przedstawia się następująco: F-35 – 90%, statki powietrzne transportowe – 3%, powietrzny nadzór morski – 3%, F-16 – 2%, obrona powietrzna – 1%, inne – 1%[6].
Rząd dostrzegając istotną rolę przemysłu obronnego (tak dla armii, jak i całej gospodarki norweskiej), w sprawozdaniu z dnia 29 czerwca 2007 roku[7] przedstawił wytyczne do opracowania strategicznego partnerstwa między przemysłem a armią norweską. Jednymi z najważniejszych elementów strategii są: skuteczna i szybka komunikacja pomiędzy Królewskimi Siłami Powietrznymi a firmami zbrojeniowymi oraz wspólne planowanie (tak krótko- jak i długoterminowe)[8]. W celu implementacji wyżej wymienionej strategii, powołano do życia Norweskie Stowarzyszenie Obrony i Przemysłu Obronnego (Norwegian Defence and Security Industries Association; w skrócie FSi). Firmy członkowskie FSi posiadają szerokie spektrum wiedzy i technologii obronnych. Zatrudniają łącznie ponad 25,000 wysoko wykwalifikowanych pracowników. Wartość kontraktów podpisywanych w ramach FSi szacowana jest na 9,5 mld. koron norweskich rocznie (z czego około 4 mld pochodzą z transakcji z partnerami zagranicznymi). Co ciekawe, skład firm skupionych w FSi w 85% stanowią małe i średnie firmy norweskie, które dzięki kooperacji stają się rozpoznawalne na całym świecie[9].
Przypisy:
[1] Biuletyn informacyjny nr 1/159, Wyd. Szt. Gen. WP, Warszawa 1994, s.7 [w:] W. Łepkowski, Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2009, s. 140.
[2] Norwegian Defence 2013. Facts and figures, http://www.regjeringen.no/upload/FD/Dokumenter/Fakta-om-Forsvaret-2013_engelsk_oppdatert-mai-2013.pdf [28.09.2013], s. 23.
[3] System NASAMS II użytkują również Finowie, Holendrzy i Chilijczycy. Z kolei w posiadaniu NASAMS I są wciąż Amerykanie, Azerowie i Hiszpanie.
[4] Equipment facts: Air, Norwegian Armed Forces, http://mil.no/organisation/equipmentfacts/air/Pages/ default.aspx [28.09.2013].
[7] Pełna nazwa: Forsvaret og industrien – strategiske partnere. Strategi for de næringspolitiske aspekter ved Forsvarets anskaffelser. St.meld. nr. 38 (2006-2007), dostępne w Internecie: http://www.regjeringen.no/pages/ 1991980/PDFS/STM200620070038000DDDPDFS.pdf [28.09.2013].
[8] Future acquisitions…, s. 3-4.
[9] Forging close cooperation, The Norwegian Trade Portal, http://www.nortrade.com/sectors/publications/ norwegian-defence-and-security-industries-association-fsi/forging-close-cooperation/ [28.09.2013].
Bibliografia:
- Łepkowski W., Słownik terminów z zakresy bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2009.
- Norwegian Defence 2013. Facts and figures, http://www.regjeringen.no/upload/FD/D okumenter/Fakta-om-Forsvaret-2013_engelsk_oppdatert-mai-2013.pdf [28.09.2013].
- Equipment facts: Air, Norwegian Armed Forces, http://mil.no/organisation/ equipmentfacts/air/Pages/default.aspx [28.09.2013].
- Future acquisitions for the Norwegian Armed Forces 2012-2020, http://www.regjeringen.no/upload/FD/Temadokumenter/Acquisitions-2012-2020_juni-2012.pdf [28.09.2013].
- Forging close cooperation, The Norwegian Trade Portal, http://www.nortrade.com/sectors/publications/ norwegian-defence-and-security-industries-association-fsi/forging-close-cooperation/ [28.09.2013].
- Forsvaret og industrien – strategiske partnere. Strategi for de næringspolitiske aspekter ved Forsvarets anskaffelser. St.meld. nr. 38 (2006-2007), dostępne w Internecie: http://www.regjeringen.no/pages/1991980/PDFS/STM200620070038000DDDPDFS.pdf [28.09.2013].